Κτηματολογίου ιστορίες ανιστόρητες

Της Κατερίνας Δημ. Τσερέ
Δικηγόρου Λευκάδας
Πτυχιούχου Νομικής Αθηνών
D.E.A. Droit Public Aix Marseille III

Είναι σε όλους γνωστά τα ατελείωτα προβλήματα, που παρουσιάζει στη Λευκάδα το Κτηματολόγιο. Είναι επίσης γνωστές οι υποτιθέμενες προσπάθειες των αρμοδίων φορέων να επιλύσουν αυτά τα προβλήματα. Τέτοιες προσπάθειες είναι οι κατά καιρούς σύσταση Γραφείων στη Λευκάδα και στους Σφακιώτες, τα οποία θα έδιναν λύση στα κτηματολογικά προβλήματα των πολιτών.

Οι προσπάθειες αυτές βέβαια, όπως ήταν αναμενόμενο για όσους έχουν κάποια σχέση με το θέμα και έβλεπαν την εντελώς λαϊκιστική προσέγγιση του θέματος, απέτυχαν παταγωδώς και θα αποτύχουν και όσες παρόμοιες επιχειρηθούν. Και απέτυχαν γιατί, όπως θα δείτε παρακάτω, ένα κράτος που δεν μπορεί να δώσει λύση σε εντελώς απλά προβλήματα, θα αποτύχει στην επίλυση πιο δύσκολων. Έχουμε ήδη εκθέσει τα σχετικά προβλήματα στο Κτηματολογικό Γραφείο Λευκάδας (με υπόμνημα, το οποίο προκάλεσε την απάντηση της Κτηματολογίου Α.Ε. η οποία δημοσιεύθηκε στην Ιστοσελίδα του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών την 20 Αυγούστου 2012) και θα συνεχίσουμε την προσπάθειά μας προς τους αρμόδιους φορείς με κείμενα επιστημονικά, νομικώς πλήρως τεκμηριωμένα. Εδώ θα προσπαθήσουμε να σκιαγραφήσουμε με συντομία και με εκλαϊκευτικό τρόπο ΕΝΑ ΜΟΝΟ βασικό αλλά συνηθισμένο πρόβλημα που βασανίζει σαδιστικά πολλούς συμπολίτες μας και που θα μπορούσε να αντιμετωπισθεί ΣΥΝΝΟΜΑ, ΑΔΑΠΑΝΩΣ για το Δημόσιο ΧΩΡΙΣ ΚΑΜΙΑ ΝΕΑ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ παρά μόνο με την τήρηση και ενιαία εφαρμογή από όλους τους αρμόδιους φορείς του περί κτηματολογίου Νόμου (2664/1998, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα).

Παρακολουθήστε λοιπόν τον εξής απίστευτο παραλογισμό:

1. Σε πολλές περιπτώσεις στο ακίνητο ενός συμπολίτη μας υπάρχει η εξής λανθαμένη πρώτη κτηματολογική εγγραφή: Εδαφικό ή εδαφικά τμήματα του ακινήτου του εμφανίζονται ως ιδιοκτησία τρίτου ή τρίτων (ήτοι ενός ή περισσοτέρων φερόμενων ιδιοκτητών) και παράλληλα εδαφικό ή εδαφικά τμήματά του εμφανίζονται ως ιδιοκτησία «αγνώστου» δικαιούχου. Σύμφωνα με τον 2664/1998 περί Κτηματολογίου Νόμο, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, τα εδαφικά κτήματα που εμφανίζονται κατά τις πρώτες εγγραφές του Εθνικού Κτηματολογίου ως ιδιοκτησία «αγνώστου» θα καταστούν περιουσία του Ελληνικού Δημοσίου, εάν μετά το πέρας της προθεσμίας διόρθωσης των λανθασμένων κτηματολογικών εγγραφών δεν «αναζητηθούν» από τον πραγματικό ιδιοκτήτη ή ιδιοκτήτες τους.
2. Στην περίπτωση αυτή ο Ν. 2664/1998, δηλαδή το Ελληνικό Δημόσιο ΔΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ, προβλέπει με σαφήνεια ότι ο πραγματικός ιδιοκτήτης έχει το δικαίωμα να καταθέσει ΜΙΑ ΜΟΝΟ αγωγή απευθυνόμενη κατά του «τρίτου» ή των «τρίτων» αφενός και κατά του Ελληνικού Δημοσίου αφετέρου για το εδαφικό τμήμα του «αγνώστου». Το ίδιο υποστηρίζει σήμερα τουλάχιστον (διότι κατά καιρούς υποστηρίζονται διάφορες θεωρίες) το Εθνικό Κτηματολόγιο και στο υπ’ αριθ. 1219734/10.08.2012 έγγραφό του-απάντηση (δημοσιευμένο την 20 Αυγούστου 2012 στην ιστοσελίδα του ΔΣ Αθηνών) στο από 3.07.2012 υπόμνημά μας προς το Κτηματολογικό Γραφείο Λευκάδας (Σημειωτέον, ότι αυτό εμείς το υποστηρίζουμε σταθερά από τη πρώτη στιγμή που αντιμετωπίσαμε τέτοιες περιπτώσεις). Ο συμπολίτης μας λοιπόν δια του συνηγόρου του καταθέτει την αγωγή αυτή. Το Ελληνικό Δημόσιο, στο οποίο είχε κοινοποιηθεί εγκαίρως και νομίμως η αγωγή, δια της Κτηματικής Υπηρεσίας του (υπαγόμενης στο ΥΠ.ΟΙΚ.)

   α) χορηγεί βεβαίωση στο συμπολίτη μας ότι δεν έχει αξιώσεις επί του τμήματος του ακινήτου του που χαρακτηρίζεται ως «αγνώστου», η οποία κατατίθεται στο Δικαστήριο με το φάκελο των Προτάσεων, β) το ίδιο το Ελληνικό Δημόσιο δεν παρίσταται. Η αγωγή εκδικάζεται πρωτοδίκως και ο συμπολίτης μας δικαιώνεται. Πιστεύει ότι το θέμα του έληξε (και πράγματι μέχρις ενός χρονικού σημείου τα πράγματα και τα βάσανα των συμπολιτών μας τελείωναν στο σημείο αυτό). Αλλά τώρα αρχίζει ο εφιάλτης του.

3. Το Ελληνικό Δημόσιο, το οποίο πρωτοδίκως δεν παραστάθηκε και χορήγησε και την ανωτέρω αναφερθείσα βεβαίωση, από ένα χρονικό σημείο και πέρα (φοβούμενο προφανώς ότι πίσω από κάθε ασήμαντη κτηματολογική υπόθεση για αγροτεμάχια 2-3 στρεμμάτων κρύβεται ένα πιθανό σκάνδαλο τύπου Βατοπεδίου!) έχει αλλάξει πρόσωπο: έτσι, λοιπόν μόλις του κοινοποιείται κατά νόμο η πρωτόδικη απόφαση, ασκεί έφεση κατά της πρωτόδικης απόφασης με το αιτιολογικό ότι για τα τμήματα τα χαρακτηριζόμενα ως «αγνώστου» πρέπει να κατατεθεί ξεχωριστό δικόγραφο με τη διαδικασία της «εκούσιας δικαιοδοσίας». Δηλαδή ότι για το συγκεκριμένο ακίνητο ο συμπολίτης μας έπρεπε να καταθέσει ΜΙΑ αγωγή κατά του «τρίτου» ή των «τρίτων» και ΜΙΑ αίτηση για το τμήμα το χαρακτηριζόμενο ως «αγνώστου», ήτοι κατ’ αρχάς να λάβουν χώρα δυο δίκες για το αυτό ακίνητο!
4. Καρτερικά ο συμπολίτης μας προσδιορίζει την έφεση, υποβάλλεται σε όλους τους κόπους και τα έξοδα της νέας νομικής διαδικασίας με την ελπίδα επί τέλους να βρει μια άκρη, ενώ στο μεταξύ (καθώς στο συνήθη χρόνο καθυστέρησης των δικαστικών υποθέσεων προστίθενται απεργίες δικαστικών και δικηγόρων) έχουν περάσει κάποια χρόνια. Αμ δε! Το Ελληνικό Δημόσιο ΔΙΑ ΤΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΤΟΥ ΤΩΡΑ αποφαίνεται ότι για την περίπτωσή μας απαιτούνται ΔΥΟ ΔΙΚΟΓΡΑΦΑ, όπως υποστήριξε στην έφεσή του το Ελληνικό Δημόσιο (απόφαση 372/2011 ΕΦΠΑΤΡΩΝ) και επομένως ο συμπολίτης μας πρέπει να επανέλθει στο Πρωτοδικείο Λευκάδας και να καταθέσει μια αίτηση με την διαδικασία της ΕΚΟΥΣΙΑΣ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ για το εδαφικό τμήμα φερόμενο ως ιδιοκτησία «αγνώστου» (Παρεμπιπτόντως: Σε παρόμοια περίπτωση άλλου συμπολίτη μας το ΙΔΙΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ με άλλη σύνθεση έκανε δεκτό, ότι αρκεί η ΜΙΑ ΑΓΩΓΗ (υπ’ αριθ. 226/2012.ΕΦΠΑΤΡΩΝ), όπως αναλύσαμε ανωτέρω στην παράγραφο 2 και όπως, κατά τη γνώμη μας, είναι το νομικώς ορθό).
5. Ας αφήσουμε το δεύτερο συμπολίτη μας στην αναπάντητη αμηχανία του και ας συνεχίσουμε την παρακολούθηση της υπόθεσής του άλλου. Πειθόμενος στην απόφαση του Εφετείου, καταθέτει στο αρμόδιο Πρωτοδικείο την αίτηση δια της εκουσίας δικαιοδοσίας (νέοι κόποι, νέα έξοδα) ελπίζοντας ότι όπου να ΄ναι τα βάσανά του τελειώνουν. Η υπόθεση εκδικάζεται, η αίτηση του γίνεται δεκτή.
6. Ανακουφισμένος καταρτίζει το σχετικό φάκελο και τον καταθέτει στο Κτηματολογικό Γραφείο για να γίνουν οι σχετικές εγγραφές και αναγνωριστεί επί τέλους κύριος του ακινήτου του «καθαρού» πλέον από κτηματολογικής πλευράς. «Όπου να ‘ναι τελειώνουμε», σκέφτεται. Αμ δε! Το Ελληνικό Δημόσιο ΔΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΤΩΡΑ τώρα του απαντά ότι δεν κάνει δεκτό το αίτημά του, διότι έπρεπε να καταθέσει ΕΝΑ ΜΟΝΟ δικόγραφο (την αγωγή που αναφέραμε ανωτέρω στην παράγραφο 1) και όχι ΔΥΟ, δηλαδή ΜΙΑ ΑΓΩΓΗ κατά του «τρίτου» ή των «τρίτων» και ΜΙΑ ΑΙΤΗΣΗ για το «αγνώστου», δηλαδή του λέει ότι το ορθό είναι αυτό που εξαρχής είχε πράξει ο συμπολίτης μας, το οποίο όμως το Ελληνικό Δημόσιο δια της εφέσεως του κατά της πρωτόδικης απόφασης και εν συνέχεια το Εφετείο δια της αποφάσεως του επί της ανωτέρω εφέσεως το έκριναν ως λανθασμένο υποδεικνύοντας του ως ορθή οδό την κατάθεση ΔΥΟ δικογράφων (αγωγής και αιτήσεως)!
7. Απελπισμένος ο συμπολίτης μας καταφεύγει στον (επίσης απελπισμένο) δικηγόρο του. Έχουν εξαντλήσει όλα τα ένδικα μέσα. Τι άλλο να κάνουν; Αποφασίζουν να κάνουν ένα υπόμνημα στο αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο, στο οποίο να εκθέτουν όλα τα ως τώρα γενονότα και να ερωτούν περί του πρακτέου. Το Εθνικό Κτηματολόγιο, στο οποίο διαβιβάζεται το υπόμνημα, τους απαντά με μια «Έκθεση Ιδεών», στην οποία εκθέτει όλα όσα ο συμπολίτης μας και ο συνήγορός του γνωρίζουν και υποστηρίζουν εδώ και πολλά χρόνια με τον κίνδυνο σχεδόν να γίνουν γραφικοί. Αλλά λύση στο πρόβλημα δεν δίνει!

Είναι φανερό από τα ανωτέρω αυτό που αρχικά υποστηρίξαμε: Ένας μεγάλος αριθμός κτηματολογικών εκκρεμοτήτων θα είχε λυθεί ΣΥΝΝΟΜΑ, ΑΔΑΠΑΝΩΣ για το Δημόσιο ΧΩΡΙΣ ΚΑΜΙΑ ΝΕΑ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ παρά μόνο με την τήρηση και ενιαία εφαρμογή του περί κτηματολογίου Νόμου (2664/1998 όπως ισχύει σήμερα) από όλους τους εμπλεκόμενους κρατικούς φορείς. Τίποτε άλλο. Χωρίς τυμπανοκρουσίες, χωρίς εξαγγελίες νέων μέτρων, χωρίς σύσταση Γραφείων, χωρίς ημερίδες ενημέρωσης που ουδεμία λύση προτείνουν.

Όμως αυτό το ΑΥΤΟΝΟΗΤΟ δεν γίνεται. Και εν τω μεταξύ οι υποθέσεις λιμνάζουν, η κτηματαγορά νεκρώνεται, άνθρωποι χρεωμένοι δεν μπορούν να εκποιήσουν το ακίνητό τους και υφίστανται τις επώδυνες συνέπειες αυτής της κατάστασης, ενώ παράλληλα έχουν υποβληθεί στις δαπάνες δυο και τριών δικών, χωρίς αποτέλεσμα εν τέλει.

Ας λύσει λοιπόν το Ελληνικό Δημόσιο αυτά τα απλά προβλήματα που δε στοιχίζουν τίποτα και θα βοηθήσουν την ανάταξη της κτηματαγοράς με όλα τα εξ αυτής οικονομικά οφέλη του κράτους και των ιδιωτών, έστω και 14 χρόνια μετά την εφαρμογή του νόμου περί Κτηματολογίου, και ας δώσει, όπως οφείλει, μια λύση στο πρόβλημα όλων αυτών που έχουν συμμορφωθεί μέχρι σήμερα στις επιταγές του Ελληνικού Δημοσίου το οποίο όμως τώρα, όπως εκθέσαμε ανωτέρω, άλλαξε άποψη για τον τρόπο διόρθωσης των λανθασμένων κτηματολογικών εγγραφών και εγκατέλειψε τις επιταγές αυτές! Ύστερα έχει καιρό να ικανοποιήσει τις ευγενείς φιλοδοξίες του για την επίλυση του συνόλου των κτηματολογικών προβλημάτων αλλά και άλλων δυσκολότερων.

Θα επανέλθουμε και με άλλες ιστορίες περί κτηματολογίου σε μια γενικότερη προσπάθεια που σκοπό της έχει τη συμβολή μας στην επίλυση ενός προβλήματος που αποτελεί πλέον μέρος της ζωής μας.