Σαν σήμερα: Στρατιωτικό κίνημα με επικεφαλής τον Γ. Κονδύλη ανατρέπει τη δικτατορία του Πάγκαλου

1926: Στρατιωτικό κίνημα με επικεφαλής τον Γ. Κονδύλη ανατρέπει τη δικτατορία του Πάγκαλου. Απολύονται οι πολιτικοί κρατούμενοι και εξόριστοι. Επανέρχεται στη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας ο ναύαρχος Κουντουριώτης.

Να πως περιγράφει η εφημερίδα ΣΚΡΙΠ (Φύλλο της Δευτέρας 23 Αυγούστου 1926) το στρατιωτικό κίνημα του Κονδύλη:

«Περί την 3ην πρωινήν ώραν της χθες ερρίφθη εις συνθηματικός κανονιοβολισμός, ακολούθως δε στρατιωτικαί μονάδαι κατήρχοντο εκ των παραπηγμάτων και των στρατώνων της Δημοκρατικής Φρουράς προς κατάληψιν των υπουργείων του Τηλεγραφείου και των λοιπών δημόσιων κτιρίων.

Η κίνησις των Δημοκρατικών ταγμάτων εις Τα Παραπήγματα

Όλα τα τμήματα της Δημοκρατικής Φρουράς ήσαν μεμυημένα εις το παρασκευαζόμενον κίνημα εκτός του νέου υπό τον ταγματάρχης κ. Τζανέτον.

Το 1ον και 2ον τάγμα της Δημοκρατικής Φρουράς εκήρυξαν την επανάστασιν αμέσως μετά την 2αν μεταμεσονύκτιον, με τους διοικητάς και όλους τους αξιωματικούς των.

Παράταξις των πολυβόλων εις τα υψώματα παρά το σχολείον Χωροφυλακής

Ταυτοχρόνως ο ταγματάρχης Τοκινής μετέβη εις το πρώτον Πεζικόν Σύνταγμα, εις το οποίον ευρίσκετο ο ταγματάρχης Μακρής, αντικαθιστών τον απουσιάζοντα διοικητήν του συνταγματάρχην Πίψιον. Το Σύνταγμα προσεχώρησεν αμέσως εις την επανάστασιν με τους αξιωματικούς του, ο δε συνταγματαρχεύων κ. Μακρής ανεχώρησεν εκ των παραπηγμάτων.

Το μη μεμυημένον εις την επανάστασιν 4ον Τάγμα της Δημοκρατικής Φρουράς όπου από της 2ας μεταμεσονυκτίου ευρίσκετο ο διοικητής του ταγματάρχης Τζανέτος και ο ταξίαρχος της Φρουράς συνραγματάρχης Θ. Βουτσινάς ωδηγήθη εις την ανατολικήν πλευρά του Λυκαβηττού για ν΄ αντισταθή. Οι ακολουθήσαντες τους δύο αξιωματικούς άνδρες δεν υπερέβαινον τους διακοσίους.

Εκ των θέσεων αυτών εξεπέμφθησαν δύο αξιωματικοί ακολουθούμενοι υπό μικράς δυνάμεως μη υπερβαινούσης τους 30 άνδρας οίτινες κατέλαβον τον ναόν του Αγίου Γεωργίου τοποθετήσαντες επί της ταράτσας του κωδωνοστασίου οπλοπολυβόλα. Ακολούθως εκλήθη ο διοικητής του πυροβολείου του Λυκαβηττού να παραδοθή, όπερ όμως ηρνήθη να πράξη άνευ των διαταγών των ανωτέρων του. Οι δύο αξιωματικοί παρέμειναν μετά των ανδρών των εις τας θέσεις των μέχρι της 8 1/2 πρωινής, μεθ΄ ο κατελθόντες ηνώθησαν μετά του κυρίου τμήματος εις το ύψωμα των λατομείων και του οποίου την διοίκησιν είχεν αναλάβει ο συνταγματάρχης κ. Βουτσινάς ο οποίος ηπείλει να αντισταθή μέχρι εσχάτων.

Εν τω μεταξύ ο τέως υπουργός επί των Στρατιωτικών, ανησυχήσας εκ των ριφθέντων πυροβολισμών μετέβη μετά του υπασπιστού του λοχαγού Παπαναργύρου εις τους στρατώνας του 1ου τάγματος της Δημοκρατικής Φρουράς και εζήτησεν τον διοικητήν του τάγματος κ. Ντερτιλήν.

Ο κ. Ντερτιλής ηρνήθη να μεταβή παρά τω κ. Τσερούλη όστις ηναγκάσθη να εισέλθη εις το γραφείον του διοικητού του τάγματος υποψιασθείς δε περί τίνος επρόκειτο εκ της ζωηράς και ασυνήθους κινήσεως, ήτις επεκράτει κατ΄ αυτήν την ώραν εν αυτώ ηρώτησε.

– Τι συμβαίνει εδώ; Επανάστασιν ετοιμάζετε;

– Αυτό ακριβώς συμβαίνει, απήντησεν ο κ. Ντερτιλής.

– Και διατί;

– Διότι μας ηξηπατήσατε, δεν εξετελέσατε ουδεμίαν εκ των υποχρεώσεων τας οποίας ανελάβετε. Όλοι κλέπτουν αισχρώς. Και ο Πάγκαλος και η Παγκαλίνα και όλοι οι πέριξ αυτών.

Εν τω μεταξύ εις το τάγμα κατέφθασεν ο αρχηγός του κινήματος κ. Κονδύλης όστις ως αντίκρυσε τον κ. Τσερούλην του είπε.

– Σας συλλαμβάνω, εν ονόματι της Επαναστάσεως

Ο κ. Τσερούλης έφερεν την χείραν εις το περίστροφον, αλλά την απέσυρεν αμέσως εκείθεν, τεθείς εις την διάθεσιν των αξιωματικών του τάγματος, υπό των οποίων μετεφέρθη την πρωίαν εις το ΣΤ΄ Στρατ. Νοσοκομείον…»