Ένα σπάνιο ηχητικό ντοκουμέντο του Ν. Ζαχαριάδη

Ένα σπάνιο ηχητικό ντοκουμέντο, μια ραδιοφωνική ομιλία του θρυλικού γενικού γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος Νίκου Ζαχαριάδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1950, έδωσε στη δημοσιότητα το ΚΚΕ σε εκδήλωση που διοργάνωσε με αφορμή τη συμπλήρωση 20 χρόνων από τις πλημμύρες που έπληξαν την έδρα και το Ιστορικό Αρχείο της ΚΕ του ΚΚΕ.

Το ηχητικό απόσπασμα είναι από ομιλία του Ν. Ζαχαριάδη στις 2 Σεπτεμβρίου 1951.

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα, 13 Οκτώβρη, στις 7 το βράδυ, στην αίθουσα Συνεδρίων της ΚΕ του ΚΚΕ, στον Περισσό κατά τη διάρκεια της οποίας μίλησε ο Δημήτρης Κουτσούμπας, Γενικός Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ. Έγιναν επίσης εγκαίνια έκθεσης αρχειακού υλικού και έργων τέχνης, καθώς και προβολή οπτικοακουστικού υλικού.

Στην ομιλία του ο Δημήτρης Κουτσούμπας αφού ευχαρίστησε όλους όσους βοήθησαν στη διάσωση του αρχείου:

«… Τους Διονύση Τζιβρά και Λάμπη Σαλασίδη, που από τη πρώτη στιγμή, ακόμα και με κίνδυνο της ζωής τους, έπεσαν μέσα στα νερά και τη λάσπη για να σώσουν ό,τι μπορούσαν, τους δεκάδες τεχνικούς, τους οικοδόμους, άλλους συντρόφους όπως τον Βαγγέλη Μπαλαδήμα, που δούλεψαν μερόνυχτα με πείσμα, πρωτοβουλία, εφευρετικότητα, φτιάχνοντας τεχνικές πατέντες για τη λειτουργία του ηλεκτρικού ρεύματος, για την αποκατάσταση των υδραυλικών, για την αποκατάσταση των υποδομών του Κόμματος, τους χιλιάδες αγωνιστές και αγωνίστριες που έδωσαν τη μάχη με το χρόνο, μέσα στη λάσπη, τους ειδικούς επιστήμονες που έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους για την οργάνωση αυτής της μάχης:

τον Γιάννη Καλοπίση, με τις πρωτοποριακές του προτάσεις, τον Ρένο Σαρτόριους, την Ράτκα Ντομπρόβσκα, την Πέτρα Ζεέμαν, τον Βασίλη Παλτίκογλου και το Επιτελείο της Εθνικής Βιβλιοθήκης, των Αρχείων της Βουλής, τον Αντώνη Γκλίνο και τους συνεργάτες του από το υπουργείο Πολιτισμού, τον Κώστα Χούλη, καθηγητή από το Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης, το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο και τους καθηγητές Σκουληκίδη Θόδωρο, Κέκκο Δημήτρη, Ξανθόπουλο Θεμιστοκλή, Μωροπούλου Τόνια, το Πανεπιστήμιο Πάτρας, το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, την Τούλα Καφίρη, την Θάλεια Νταλούκα, συντηρήτρια, τον Σπύρο, Νίκο και Λευκή Δημουλά, που πρόσφεραν τα ψυγεία «Καλυψώ» για την κατάψυξη για ένα διάστημα μέρους του αρχειακού υλικού, την Πυροσβεστική Υπηρεσία για την άντληση του νερού, τους δεκάδες καλλιτέχνες που βοήθησαν με τις συναυλίες αλληλεγγύης τους να γίνει γνωστό το θέμα στο πανελλήνιο και να ενισχυθεί αποφασιστικά αυτή η προσπάθεια. Τον Μίκη Θεοδωράκη, την Μαρία Φαραντούρη, τον Μανώλη Μητσιά, τον Βασίλη Λέκκα, την Μαρίζα Κωχ, την Νένα Βενετσάνου, την Γιώτα Βέη, την Μπέτυ Βαλάση, την Αιμιλία Υψηλάντη και τόσους άλλους που συνέβαλαν υλικά, οικονομικά, ηθικά, επιστημονικά, τεχνικά και είναι πραγματικά αδύνατο να αναφέρουμε ονομαστικά όλους και όλες, κάποιοι σήμερα έχουν φύγει και από τη ζωή»,

τόνισε:

«Μέσα στο Αρχείο βλέπεις να παρελαύνουν όλοι οι ηρωικοί σταθμοί της Ιστορίας του Κόμματος και του λαϊκού μας κινήματος. Εκατομμύρια σελίδες, όλες γραμμένες με αίμα, ιδρώτα, αγώνα. Αυτό το Αρχείο είναι ένα από τα πιο σημαντικά αρχεία της χώρας μας.

Γι΄ αυτό από την πρώτη στιγμή, η ΚΕ του Κόμματος καθόρισε ως ζήτημα άμεσης προτεραιότητας τη διάσωσή του, τονίζοντας την ανυπολόγιστη αξία του. Κάθε σελίδα του είναι και μια σημαντική ιστορική στιγμή του Κόμματος, του μαζικού λαϊκού κινήματος του τόπου μας. Το Αρχείο μας επίσης περιλαμβάνει σημαντικές πληροφορίες για το διεθνές κομμουνιστικό και εργατικό κίνημα, καθώς έχει καταγραφεί σε αυτό η αλληλογραφία με Εργατικά Κόμματα όλου του κόσμου, επιστολές ηγετικών προσώπων κλπ.

Πίσω από τους χιλιάδες τίτλους, που καθένας αντιπροσωπεύει μια ενότητα, υπάρχουν χιλιάδες ξεχωριστά θέματα που αντιστοιχούν σε εκατομμύρια σελίδες. Από την περίοδο ίδρυσης του Κόμματος, από τα πρώτα βήματα του εργατικού κινήματος, την παράνομη δράση, τις εξορίες, την Εθνική Αντίσταση, τον Εμφύλιο. Όλα τα γεγονότα και οι εκτιμήσεις γι΄ αυτές τις περιόδους υπάρχουν σε αυτό το Αρχείο.

Σε αυτές τις σελίδες έχει καταχωρηθεί η Ιστορία του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, του αγροτικού, οι αγώνες της νεολαίας, οι αγώνες για την ισοτιμία και τη χειραφέτηση της γυναίκας, την Παιδεία, τον Πολιτισμό, οι προσωπικές μαρτυρίες απλών λαϊκών αγωνιστών, ηγετικών στελεχών και διανοουμένων. Επίσης πίνακες ζωγραφικής, μαγνητοταινίες, κινηματογραφικές ταινίες.

Υπάρχουν σε αυτό το Αρχείο όλα τα στοιχεία για σημαντικές υποθέσεις του Κόμματος, όλα τα Συνέδριά του, οι Ολομέλειες των Κεντρικών του Επιτροπών, αποφάσεις Πολιτικών Γραφείων, σπάνια βιβλία από τα πρώτα βήματα του κινήματος.

Γραμμένες η καθεμία από αυτές τις σελίδες με αγώνα και αίμα. Μέσα σε αυτό το Αρχείο και στη μεγάλη καταστροφή που υπέστη, εκφράστηκε η πάλη για να σωθεί, εκφράστηκε όλος ο πόνος όλων των αγωνιστών, των πατριωτών, των διεθνιστών, που έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους, όσοι πόνεσαν πραγματικά, όσοι πονάνε την υπόθεσή μας, το περιεχόμενο αυτού του Αρχείου, για να σωθεί. Και τα κατάφεραν. Κάθε χέρι που βοήθησε να σωθεί έστω και μια σελίδα, υπήρξε πολύτιμο.»