«Pieta» του Κιμ Κι-ντουκ από την Κινηματογραφική Λέσχη του «Ορφέα»

ΜΟΥΣΙΚΟΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΛΕΥΚΑΔΑΣ ΟΡΦΕΥΣ 1937
Κινηματογραφική Λέσχη – 45Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ

ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ «ΑΠΟΛΛΩΝ»
ΩΡΕΣ ΠΡΟΒΟΛΩΝ: 19.00 και 21.30

«Pieta»

Χρυσός Λέοντας 69ΟΥ Φεστιβάλ Βενετίας.

Νοτιοκορεάτικη ταινία σε σκηνοθεσία: Κιμ Κι – Ντουκ – Παίζουν: Λι Τζεονγκ – Τζιν , Τζο Μι-σου , Εουζτίν Κανγκ.

Απροειδοποίητα μια γυναίκα εμφανίζεται στην ζωή του νεαρού Λι Κανγκ – Ντο, σκληρού υπάλληλου τοκογλύφων, ισχυριζόμενη πως είναι η μητέρα του. Εκείνος αρχικά την περιφρονεί, αλλά τελικά αρχίζει να ενδιαφέρεται γι αυτήν, κάτι που θα έχει απρόβλεπτες συνέπειες και για τους δυο τους.

Δυστοπική και προβοκατόρικη η βραβευμένη, με το «Χρυσό Λέοντα» στο τελευταίο φεστιβάλ στη Βενετία, ταινία του Νοριοκορεάτη Κιμ Κι-ντουκ. Αδυσώπητα σκοτεινό και τραχύ δράμα πάνω στην έννοια «Pietà», όχι με τη χριστιανική της σημασία του «ελέους», αλλά μάλλον με τη λατινική έννοια «pietas», εκείνο δηλαδή το συναίσθημα που κάνει τον άνθρωπο να αγαπά και να σέβεται παραδοσιακές αξίες όπως η οικογένεια.

Εικόνες εξαιρετικά δύσπεπτης βίας σε μεταφορική και κυριολεκτική βάση, σε έναν ολάκερο κόσμο ποταπών, φτωχών κι εξαθλιωμένων τεχνιτών, επαγγελματιών που οι νομοτέλειες του καπιταλισμού ανηλεώς καταβροχθίζουν και ρίχνουν στην απόγνωση. Και κείνοι, ξορκίζοντας τον αφανισμό τους, δανείζονται άσκεφτα από στυγερούς τοκογλύφους με υπέρογκους τόκους και μετά αδυνατούν να ξεπληρώσουν το χρέος. Με λακωνικό στιλ, ο σκηνοθέτης χρωματίζει μια τσίγκινη και βρώμικη φαβέλα στην καρδιά της σύγχρονης Σεούλ, όπου βασιλεύει μια ανελέητη πραγματικότητα.

Μηχανές στριγγλίζουν, άνθρωποι αντιμετωπίζονται σαν ύλη, σαν αντικείμενα και το χρήμα ελέγχει τα πάντα. Η ταινία μοιάζει με θεώρημα για τη «φυσική» εξουσία του χρήματος πάνω στα ανθρώπινα όντα. Λίγοι σκηνοθέτες προσδιόρισαν έναν «κόσμο» με τέτοιες ανηλεείς εικόνες που κυοφορούν αίσθηση βασανιστικού πόνου… Εδώ ακριβώς βρίσκεται το πεδίο δράσης του ήρωα της ιστορίας, ενός ανθρωπόμορφου κτήνους, ενός εισπράκτορα, ενός υπάλληλου κάποιου τοκογλύφου. Ο εσωτερικά νεκρός Κανγκ-ντου, σακατεύει τους φτωχούς που δεν μπορούν να πληρώσουν το χρέος τους με τρόπο σπουδαγμένο, έτσι ώστε να μη χάνουν το δικαίωμα στην αποζημίωση ασφάλειας ζωής, την οποία αποζημίωση ενθυλακώνει ο τοκογλύφος, ως εξόφληση των δανεικών με τους υπέρογκους τόκους… Μια μέρα, μια μυστηριώδης γυναίκα εμφανίζεται από το πουθενά και ισχυρίζεται ότι είναι η μητέρα του, που τον εγκατέλειψε μωρό. Ο Κανγκ-ντου την εξευτελίζει, τη χτυπά και αρνείται να την ακούσει. Η επιμονή, ωστόσο, της γυναίκας να αποδείξει την αγάπη της πάση θυσία, ενεργοποιεί εξελίξεις τόσο απρόσμενες όσο και αναμενόμενες που οδηγούν σε ένα μοιραίο τέλος.

Η ταινία αρχίζει να «λειτουργεί» και να αποκαλύπτεται από το δεύτερό της ήμισυ. Τότε αρχίζει κανείς να οσμίζεται τη μυρωδιά μιας ιδέας ευφυούς, να «ψυλλιάζεται» για σενάριο δαιμόνιο με δραματουργική δομή «μπετόν αρμέ» και διάσπαρτο με γοητευτικές (εκ των υστέρων), κινήσεις, εξαίσιας παραπλανητικής αφηγηματικής τακτικής. Η τελευταία σεκάνς με το αίμα του Κανγκ-ντου να αφήνει ίχνη στο χωματόδρομο είναι αντιπροσωπευτική των αφηγηματικών συμφραζομένων που δεν έχουν ίχνος ελπίδας, είναι νεκρά και βουτηγμένα σε ανείπωτη δυστυχία. Το σκηνοθετικό μεγαλείο αποκαλύπτεται πλήρως μέσα από τη σχέση της έννοιας του τίτλου της ταινίας, με τον, ψυχαναλυτικής προσέγγισης, «περιορισμό» που ο δημιουργός καθορίζει ως προοπτική επεξεργασίας του θέματός του.

Η ταινία δε βλέπεται εύκολα. Υπάρχουν σκηνές σχεδόν σαδιστικής βίας που, για μεγάλο αριθμό θεατών, σημαίνει σίγουρα υπέρβαση των προσωπικών τους ορίων. Την ίδια στιγμή, ο Νοτιοκορεάτης Κιμ Κι-ντουκ θέτει με μαεστρία ρητορικά ερωτήματα, γι΄ αυτό αδύνατον να απαντηθούν. Είναι δυνατόν να συγχωρέσει κανείς το ασυγχώρητο; Είναι σωστό να αποζητά κανείς εκδίκηση; Μπορεί κανείς να αγαπήσει και να συγχωρήσει ένα ανθρώπινο χτήνος; Η «PIETA» δεν είναι ένα τέλειο φιλμ, είναι ένα ανεξίτηλο για τον θεατή, βίωμα. Γι” αυτό κι ενδιαφέρον και σημαντικό… Δείτε την, αν μπορείτε… (rizospastis.gr).