«Ημερολόγιο Αβάνας» – Η ιστορία και η ύπαρξη

Του Θεόδωρου Αραβανή

«Ημερολόγιο Αβάνας» ….. ημερολόγιο ταξιδιού.

Η ταξιδιωτική πεζογραφία στις μέρες μας , των ολιγόωρων σε δρομολόγια και ολιγοήμερων σε διάρκεια ταξιδιών, δεν θα μπορούσε να βρει καλύτερη καταγραφή, από την συγγραφική κατάθεση του «Ημερολογίου Αβάνας».

Η ταξιδεύτρια συμμετέχει, για τούτο και καταγράφει και με ελάχιστες φωτό οπτικοποιεί το ημερολόγιο Αβάνας. Τα ταξίδια ικανοποιούν και σηματοδοτούν μια αίσθηση αιωνιότητας και άχρονου, με την προϋπόθεση όμως την προείδια συμμετοχή του ανθρώπου που ταξιδεύει. Ειδ΄ άλλως αποτελούν μια επαγγελματική στεγνή αποτύπωση, απ΄ αυτές τις οπτικοποιημένες που ευδοκιμούν στις τηλεοπτικές ορισμένου χρόνου ταξιδιωτικές δήθεν αναφορές, ή και έντυπης εικονοποιημένης ιλουστρασιόν εκδοχής, προκατασκευασμένης έντασης και προκαθορισμένου ενδιαφέροντος.

Στο Ημερολόγιο Αβάνας με υπότιτλο .. «Η Κούβα στο λυκόφως του Κάστρο» μπορεί ο αναγνώστης να διαβάσει (αρκεί να το θέλει) σε δεύτερο επίπεδο ανάγνωσης το κοινωνικό ψηφιδωτό της Κούβας όπως είναι μετά από 50 χρόνια Καστρικής -αρχικά επαναστατικής- εξουσίας. Το βιβλίο τούτο αναφέρει ημερομηνία έκδοσής του το 2008.

Υπάρχει μια υπόρρητη συμβολική παράλληλη μελαγχολική αναφορά στον τίτλο «Ημερολόγιο Αβάνας» με τα «Ημερολόγια ταξιδιού» στα μεταφοιτητικά χρόνια του σημαντικού κοινωνικού επαναστάτη της Ιστορίας Τσε Γκεβάρα, ο οποίος έδρασε ως σύντροφος του Κάστρο στην επανάσταση της Κούβας. Όλα πλέον στο λυκόφως της ιστορίας.

Η μελαγχολική τούτη και αναπολητική στοχαστικά απ΄ την ταξιδεύτρια αναφορά, συνιστά και αντανακλά και τον συμμετοχικό πυρήνα της προδιάθεσης της συγγραφέως-ταξιδεύτριας για το όλον του ταξιδιού της στην Κούβα. Και ταυτόχρονα αναγάγει την συγγραφική της εργασία με τίτλο «Ημερολόγια Αβάνας» σε οδοιπορικό, ακουμπώντας στην αρχετυπική παράδοση των αναζητητών και οδοιπόρων του πολιτισμού, πέρα απ΄ την χρονική στιγμή αναφοράς κάθε οδοιπορίας και τις τεχνικές συγκοινωνιακές και επικοινωνιακές διεκφάνσεις της κάθε αντίστοιχης ιστορικής εποχής.

Στο κατ΄ εξοχήν αφηγηματικό μέρος η αναφορά απ΄ την αρχή, στην απώλεια-θάνατος προσφιλούς της οδοιπόρου, ενέχει αναγκαστικά το στοιχείο της καταβύθισης της συγγραφέως στην πρωτογένεια του εγώ, αναβιβάζοντας αυτόβλαστα πλέον την εκτιμητική συμμετοχική διάθεση της ταξιδεύτριας. Το ταξίδι πλέον τελείται ως συμβάν ιστορικά άχρονο και η εμπειρία του ως οδοιπορία και προσέρεισμα για την ύπαρξη στην πρωτογένειά της.

Και αυτό το στοιχείο απομακρύνει την όλη ματιά της συγγραφέως από κάθε λογής ιδεολογικές ωραιοποιήσεις, αλλά και ιδεολογικούς καταδικασμούς, για όσα η ταξιδεύτρια προσλαμβάνει. Κάθε λογής ψήγμα, ακόμα και της ελάχιστης ανθρώπινης θεμιτής δογματικής προείδιας, απομακρύνεται ως στοιχείο της αφήγησης στο έργο, μια και το κάθε φαίνεσθαι ή συμβεβηκός του οδοιπορικού, αφήνεται να επεξεργαστεί στον χώρο της πρωτογένειας της ύπαρξης της οδοιπόρου.

Η ιστορία ως μεγάλο συμβάν (το λυκόφως της ιστορικής Καστρικής επανάστασης που αποτελεί και τον υπότιτλο του έργου) υποβαστάζει και διατρέχει το όλον ταξιδιωτικό αφήγημα της ταξιδεύτριας. Μαζί τρέχουν οι καθημερινές πραγματικότητες και καταστάσεις του τόπου ταξιδιού που και αυτές συνιστούν την μικρή αλλά καίρια ιστορία των ανθρώπου (του ενεργούντος υποκειμένου της ιστορίας). Και μαζί το προσωπικό συνειδησιακό λυκόφως (απ΄ την απώλεια του προσφιλούς προσώπου ) της συγγραφέως, τοποθετούν την ταξιδεύτρια-αφηγήτρια μέσα στον ιστορικό χρόνο. Για την μεγάλη διάρκεια του οποίου (ιστορικού χρόνου) είναι προορισμένο ως έργο το οδοιπορικό τούτο της κας Ιουστίνης Φραγκούλη –Αργύρη. Kαί με την τοποθέτηση του βιβλίου «Ημερολόγιο Αβάνας», στην σειρά των ιστορικών οδοιπορικών αναφορών του πολιτισμού που ανήκουν στα γράμματα.