Ταξίδι στην ιστορία του ηρωικού ΔΣΕ

Μεγάλη έκθεση για το Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας στο 42ο Φεστιβάλ ΚΝΕ-«ΟΔΗΓΗΤΗ»

«Αγώνας, Γνώση, Τόλμη κι Αντοχή! Να προχωράς κι εσύ, καθώς προβαίνει μπρος η Ιστορία (Ναζίμ Χικμέτ)»! Με αυτό το σύνθημα και με πολύ μαζική συμμετοχή, το 42ο Φεστιβάλ ΚΝΕ – «Οδηγητή» άνοιξε από χθες, Πέμπτη, τις πύλες του στο Πάρκο «Αντ. Τρίτσης» στο Ίλιον, για το κεντρικό τριήμερο των εκδηλώσεων. Στο χώρο του Φεστιβάλ δεσπόζει έκθεση ντοκουμέντων και υλικών από τη δράση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ).

«Θα πολεμήσουμε / γι΄ αυτή τη μικρή ελιά / καταμεσή στο κάμπο / γι΄ αυτή τη πέτρα».

Ο στίχος του ποιητή, μια μικρή υπόμνηση, σε μια γωνιά, γίνεται ψηφίδα στη μεγάλη εικόνα: Μια συγκλονιστική έκθεση ντοκουμέντων και υλικών από την κορυφαία στιγμή της ένοπλης ταξικής αναμέτρησης στον αιώνα που πέρασε, της πάλης του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, που ως αργά το βράδυ, την επισκέπτονταν οργανωμένα και σε ομάδες εκατοντάδες νέοι, μαθητές, φοιτητές, εργαζόμενοι, άνθρωποι κάθε ηλικίας, δεσπόζει στο χώρο του 42ου Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του «Οδηγητή», στημένη στο κέντρο του χώρου, δίπλα στη κεντρική εξέδρα και το μεγάλο βιβλιοπωλείο της «Σύγχρονης Εποχής».

Το πολυβόλο «MG 13» του Γιώργη Τζομπανάκη (Δες εδώ), ενός εκ των τελευταίων μαχητών του ΔΣΕ στη Κρήτη, καλωσορίζει τους επισκέπτες στην έκθεση, έχοντας πλάι του το πιστόλι «Walther» του Νίκου Μπελογιάννη, το «Luger» του Χαρίλαου Φλωράκη, ένα τουφέκι «Carcano» μαχήτριας του ΔΣΕ στη μάχη του Καρπενησιού, κι ένα ακόμα «Μάουζερ».

Πίσω τους απλώνονται οι προθήκες με ντοκουμέντα και υλικά από το Αρχείο του ΚΚΕ κι ακόμα πιο πίσω «ο τοίχος του Απόστολου Μουσούρη» μια τεράστια τοιχογραφία με πάνω από 200 φωτογραφίες μαχητών του ΔΣΕ που τραβήχτηκαν στη καρδιά της φωτιάς. Δεσπόζουν τα πρόσωπα των νέων μαχητών που αποτελούσαν και το 80% της δύναμης του ΔΣΕ.

Πλάι τους ένας ακόμα τοίχος με τα «μαθήματα χαρτογραφίας» μέσα από τα υλικά της οποίας γίνεται κατανοητό πώς με πενιχρά μέσα οι μαχητές του ΔΣΕ οργάνωναν επί χάρτου αυτά που αμέσως μετά έκαναν πράξη: Πώς μια διαταγή για τη διάταξη του πυροβολικού μεταφράζεται στο χάρτη και γίνεται τελικά πίνακας βολών. Πώς γίνεται η παρατήρηση στο πεδίο του αντίπαλου και πως αυτό χαρτογραφείται ώστε να γίνει στόχος. Πώς στήνεται αποτελεσματικά μια ενέδρα και πως εντοπίζονται οι στόχοι σε μεγάλες πόλεις (καταπληκτικοί οι χειρόγραφοι χάρτες της Νάουσας και της Φλώρινας).

Οι γυναίκες, που αποτελούσαν το 30% της δύναμης του ΔΣΕ έχουν και στην έκθεση την τιμητική τους με τρία ολόκληρα περίπτερα που αφορούν από την καθημερινή ζωή της μαχήτριας, τη θέση της στις μονάδες ως και τη Συνδιάσκεψη των Γυναικών που έγινε στο Βίτσι μεσούντων των μαχών.

Ξεχωριστά ταμπλό υπάρχουν για τους λογοτέχνες που πλαισίωσαν τον ΔΣΕ με ένα ποίημα του Αλ. Πάρνη να μας δίνει εικόνα από μια στιγμή στο αμπρί: «Απόψε στ΄ αμπρί μας έγινε μια απλή τελετή. Ένας καινούργιος πάτησε το κατώφλι του Κόμματος».

Ανάμεσα στα ταμπλό τραβά την προσοχή η έκθεση με υλικά που συγκεντρώθηκαν από διάφορες εξορμήσεις στα βουνά: Τμήμα από έναν όλμο των 120, πάντζερ φάουστ, βλήματα όλμων – ολμοθήκες κ.ά.

Στο κέντρο της έκθεσης ντοκουμέντων τραβά την προσοχή η προθήκη με το χάρτη του ΚΓΑΝΕ για τις μεγάλες μάχες που έγιναν στη Ρούμελη και παραδίπλα σ΄ άλλη προθήκη η ξύλινη σφραγίδα του ΔΣΕ, το παράσημο «Γράμμος», ο χαρτοφύλακας του Ν. Ζαχαριάδη, τα κιάλια του Χ. Φλωράκη, ένα δίκοχο κι ένα λάφυρο από τον αστικό στρατό. Στον ίδιο χώρο σε ξεχωριστές προθήκες παρουσιάζονται πρωτότυπα ντοκουμέντα από το Αρχείο του ΚΚΕ που αφορούν έντυπα της οργανωτικής λειτουργίας του ΔΣΕ και έντυπα από τις στρατιωτικές σχολές ως έντυπα από τη συμμετοχή των γυναικών και τις ειδικές εκδόσεις των μονάδων.

Όλα αυτά τα υλικά περιστοιχίζονται από μια μεγάλη έκθεση που σχηματίζει περίβολο και η περιδιάβασή του δίνει στον επισκέπτη την ευκαιρία να διαβάσει ένα έντυπο «ντοκιμαντέρ» για το σύνολο της δράσης του ΔΣΕ. Αρχίζοντας από τις μέρες της απελευθέρωσης και τον ηρωϊκό Δεκέμβρη, την πορεία της ένοπλης σύγκρουσης, την ίδρυση του ΔΣΕ, τη σύνθεσή του, τη δράση του στα μέτωπα, τη Λαϊκή Εξουσία στις ελεύθερες περιοχές, ως τις τελευταίες μάχες και τη ζωή μετά στην πολιτική προσφυγιά.

(902.gr)