Με το φακό του Μπάμπη Λάζαρη

@Γιάννης

Δεν σας ξεχάσαμε (καμιά φορά συμβαίνει κι αυτό!), αλλά καθυστερήσαμε λίγο, μέχρι να το διερευνήσουμε, και επανερχόμαστε. Στη δυναστεία των «Σιδεραίων» ζωγράφων ανήκε και ο Βασίλης Σίδερης, σύμφωνα με τα όσα μας εκμυστηρεύτηκε σήμερα ο Θανάσης Σίδερης -κι αυτός ζωγράφος εν ζωή – που είναι εγγονός του αείμνηστου Βασίλη Σίδερη. Θείος του Βασίλη Σίδερη ήταν ο γνωστός ζωγράφος-αγιογράφος Σπυρίδων Γαζής (1835-1920).

Ο Βασίλειος Σίδερης (1856-1907) γεννήθηκε στη Λευκάδα το 1856. Μαθήτευσε για δύο χρόνια κοντά στο θείο του Σπ. Γαζή ετοιμάζοντάς του χρώματα και καλλιεργώντας το πάθος του για τη ζωγραφική. Αργότερα ο Γαζής με την ιδιορρυθμία του δεν του επέτρεπε την είσοδο στο εργαστήρι του. Έτσι, ο Βασίλης Σίδερης ήταν αυτοδίδακτος ζωγράφος. Δούλεψε σε εκκλησίες της Λευκάδας, Βόνιτσας, Πρέβεζας και Άρτας. Πέθανε στη Λευκάδα στις 27 Μαρτίου 1907.

Έργα του Σίδερη υπάρχουν σε πολλές εκκλησίες της πόλης και των χωριών της, όπου συχνά αντικαθιστούσαν τις παλαιότερες εικόνες του τέμπλου. Από το 1877 ως το 1879 εικονογράφησε το ναό του Αγίου Νικολάου στα Κολυβάτα Αλεξάνδρου. Ο ναός τελικά κάηκε (Σημ.: πρόκειται για τον ενοριακό ναό του χωριού που γεννήθηκα, τον θυμάμαι ακόμη χωρίς να έχω κατά νου ιδιαίτερες λεπτομέρειες προτού καεί το 1972 με 1973).

Το 1885 φιλοτέχνησε μία εικόνα του Αγίου Γεωργίου στο τέμπλο του καθολικού της μονής του Αγίου Γεωργίου στους Σκάρους (Σημ.: το ιστορικό αυτό και πλούσιο άλλοτε μοναστήρι της Λευκάδας βρίσκεται επίσης στον οικισμό Κολυβάτα και λίγο πιο πάνω από τον προαναφερόμενο ναό του Αγίου Νικολάου). Το 1885-86 έκανε τα δεσποτικά του ναού των Ταξιαρχών στο Σπανοχώρι (χωριό της Λευκάδας στον πρώην Δήμο Σφακιωτών). Από το 1883-85 δούλεψε στο ναό της Παναγίας στην Εγκλουβή, όπου εικονογράφησε το τέμπλο και την οροφή του. Το 1886 εικονογράφησε το ναό της παλαιάς μονής του Αγίου Νικολάου στην Εγκλουβή. Το 1888 δούλεψε στην Παναγία Επισκοπής στο Σπανοχώρι. Στον Κάβαλο εικονογράφησε το ναό του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Το 1894 έκανε τα δεσποτικά του ναού του Αγίου Σπυρίδωνα στα Λαζαράτα. Το 1895-96 ζωγράφισε την οροφή της Παναγίας στην Κιάφα (Κοκλάτα) του Αλεξάνδρου. Το 1902 έκανε στο ναό του Αγίου Δημητρίου στο Δρυμώνα τα θυρόφυλλα του Ιερού και το δωδεκαπόστολο.

Έργα του Βασίλη Σίδερη υπάρχουν και στην Παναγία των Ξένων στην πόλη της Λευκάδας: Το Χριστό Νυμφίο στο θυρόφυλλο της Ωραίας Πύλης και το δωδεκάορτο. Στους Αγίους Αναργύρους, επίσης στην πόλη της Λευκάδας, εικονογράφησε τη Δευτέρα Παρουσία.

Ο Βασ. Σίδερης δούλεψε σε μουσαμά με ελαιοχρώματα. Ήταν αυτοδίδακτος, επιμελής και φύση καλλιτεχνική.

Όλα τα παραπάνω στοιχεία για τον ζωγράφο-αγιογράφο είναι από το βιβλίο «Χριστιανική Ζωγραφική – Η μεταβυζαντινή και επτανησιακή τέχνη στις εκκλησίες και τα μοναστήρια της Λευκάδας (15ος-20ος αι.)».

Ο Βασ. Σίδερης ήταν λοιπόν ένας σπουδαίος ζωγράφος-αγιογράφος με πλούσιο αγιογραφικό κυρίως έργο. Τελειώνοντας να εκφράσουμε την επιθυμία, και εφόσον φυσικά το επιθυμείτε και εσείς ο ίδιος, να μας αποστείλετε φωτογραφίες από τα έργα που βρίσκονται στην κατοχή σας με σκοπό την γνωστοποίησή τους στο ευρύτερο κοινό.