Μικρό ιστορικό του Σχολείου Καρυωτών-Κατούνας

Το παλιό Δημοτικό Σχολείο Κατούνας

«Οι Καρυώτες είχαν το 1824 Αλληλοδιδακτικό σχολείο με 6 μαθητές. Ίσως μάλιστα το σχολείο αυτό λειτουργούσε και από την προηγούμενη χρονιά.

Στη νέα περίοδο των Αλληλοδιδακτικών σχολείων (1828-1864) τα δύο γειτονικά χωριά Καρυώτες και Κατούνα είχαν κοινό σχολείο, που λειτουργούσε στους Καρυώτες από την αρχή που άνοιξε (1837) ως τα 1844. Το πρώτο σχολείο το άνοιξε ο Ιωάννης Χαλικιάς, που δίδαξε ως το 1844. Τότε το παράδωσε στο Νικόλαο Κακιούση, που μετατέθηκε από τη Βαυκερή στους Καρυώτες. Δεν φαίνεται όμως να κρατήθηκε πολύ το σχολείο με τον Κακιούση. Τέλος του 1854 αποφασίστηκε να μετατεθή το σχολείο οριστικά στην Κατούνα, όπου και λειτούργησε ως την Ένωση.

Για σχολείο Καρυωτών-Κατούνας αυτήν την περίοδο πρωτογίνεται λόγος το 1836, όταν ένας Ανδρέας Θερειανός ζήτησε να σπουδάσει την Αλληλοδιδακτική, για να συστήση σχολείο σ΄ αυτά τα χωριά¹. Άγνωστο όμως γιατί ο Θερειανός εξαφανίζεται, και το σχολείο το άνοιξε τον Οχτώβρη του 1836 ο Ιωάννης Χαλικιάς, από το Σπανοχώρι². Την πρώτη χρονιά το σχολείο είχε 20 μαθητές.

Το Σεπτέμβριο του 1844 ο Χαλικιάς μετατέθηκε στον Κάβαλο Σφακιωτών και παρέδωσε, όπως είπαμε, στον Κακιούση³, που δίδαξε ως το 1857, που μετατέθηκε με αίτησή του⁴. Στην κενή θέση του σχολείου τοποθετήθηκε με διαταγή του Άρχοντος Παιδείας, εγκεκριμένη από το Λόρδο Αρμοστή και χρονολογημένη από 16 Ιουνίου 1859, ο Αθανάσιος Λογοθέτης, που ανέλαβε στις 20 του μηνός.

Ο Λογοθέτης εργάστηκε μόνο ως τα τέλη του 1862, γιατί αρρώστησε από «αμπελοκλάδι». Τον Ιανουάριο του 1863 έγινε διαγωνισμός για την κατάληψη της θέσεως⁵. Αλλά το σχολείο έμεινε κλειστό ως τον Ιούλιο του 1863, που διωρίστηκε δάσκαλος ο Σπ. Βρετός, που δεν είχε δεχτή τη θέση του Αγίου Πέτρου. Με το Βρετό το σχολείο λειτούργησε ως την Ένωση.

Το σχολείο Καρυωτών – Κατούνας όταν ήταν στους Καρυώτες στεγαζόταν σε ιδιωτικό σπίτι κι όταν μεταφερόταν η έδρα του στην Κατούνα, πριν από την οριστική του εκεί εγκατάσταση, στεγαζόταν στο σπίτι του Αναγνώστη Διγενή. Αλλά το νοίκι σε τούτο το σπίτι ήταν μεγάλο, φαίνεται, και οι γονείς παραπονιόνταν, κι άλλοι έπαιρναν τα παιδιά τους από το σχολείο, γιατί δεν είχαν να πληρώσουν. Το νοίκι, έλεγαν οι γονείς, το είχε συμφωνήσει ο πρώην Δημογέρων Δημ. Γκίνης και ήταν υπερβολικό. Το 1845 το Νοέμβριο ο δάσκαλος έγραψε στον Έπαρχο Μιχαήλ Σικελιανό: «Ούσης μεγάλης δε της πληρωμής του αυτού καταστήματος η σχολή κατά το μάλλον και ήττον καρκινοβατεί». Καρκινοβατούσε βέβαια και εξαιτίας του, γιατί, ενώ ήταν ο πιο γραμματισμένος δάσκαλος της εξοχής, αδιαφορούσε για το σχολείο του.

Σημειώνουμε πως το Μάρτιο του 1839 ο μοναχός Παγγάριος Αρνόπουλος άνοιξε ιδιωτικό σχολείο και το στέγασε στο ναό του Αγίου Νικολάου. Ο Χαλικιάς διαμαρτυρήθηκε και το σχολείο έκλεισε».
______________________________
¹ Α, 1836, εγγρ. αριθ. 4
² Ufficio della Reggenza Registro Lettere Diversi, βιβλ. 4ον, εγγραφ. 45, Αρχειοφ. Λευκάδος
³ Α, 1845
⁴ Πρακτ. Εγχωρ. Συμβ. πραξ. 123/1-4-57, παρ. 14, Αρχ. Λευκάδος
⁵ A, 1863, αριθ. εγγραφ. 2
Σημ.: Λείπουν κάποιες παραπομπές, από τη μέση του κειμένου και κάτω, που ξεχάσαμε να τις φωτοτυπήσουμε.

Πηγή: Πάνος Γ. Ροντογιάννης, Η εκπαίδευση στη Λευκάδα (1613-1950), Αθήνα, 1994.

Οι φωτογραφίες είναι από το Δημοτικό Σχολείο που βρίσκεται στον οικισμό της Κατούνας. Προκαλεί ερωτήματα η πλήρης αδιαφορία και η εγκατάλειψή του -και η οριστική πλέον σήμερα κατάρρευσή του-, σε ένα οικισμό μάλιστα που συγκαταλέγονταν στα σχετικά εύπορα του νησιού της Λευκάδας με αξιόλογη πρωτογενή παραγωγή λαδιού και αλιευμάτων.

[Gallery not found].