Σαν σήμερα το 1907 οι τσιφλικάδες δολοφονούν τον Μαρίνο Αντύπα
Το Μνημείο του Μαρίνου Αντύπα στο Κιλελέρ
Σαν σήμερα το 1907 οι τσιφλικάδες δολοφονούν τον ήρωα και μάρτυρα της αγροτιάς Μαρίνο Αντύπα.
Ο Μαρίνος Αντύπας
| Μαρίνος Αντύπας Του Τάσου ΑΥΓΕΡΙΝΟΥ |
«Πολλάκις εδοκίμασα την λόγχη και την φυλακή, κατανοήσας έτσι ότι η πρόοδος της ιδέας έχει ανάγκην αυτοθυσίας και ότι το δέντρο του αγώνα ποτίζεται με αίμα και όχι με νερό». Οι επιγραμματικές αυτές φράσεις ανήκουν στον Μαρίνο Αντύπα, τον μεγάλο εμψυχωτή των κολίγων του θεσσαλικού κάμπου και είχαν δημοσιευθεί στην εφημερίδα «Πανθεσσαλική», στις 12 Φλεβάρη του 1907, ένα μήνα δηλαδή πριν ο 34χρονος αγωνιστής δολοφονηθεί από τους μπράβους των τσιφλικάδων της περιοχής.
Θυμήθηκα το «επίγραμμα» και τον Αντύπα χτες, που ήταν η επέτειος της δολοφονίας του και είπα να αφιερώσω αυτό το σημείωμα στη μνήμη του. Στην άσβεστη μνήμη του παλικαριού που είχε υποστεί άπειρες διώξεις για τις ιδέες του, αλλά έλεγε σεμνά για τον εαυτό του πως «ούτε άγιος είναι ούτε ήρωας». «Είμαι -πρόσθετε- απλώς ένας φορεύς χαλίκων για το κτίσιμον ενός δικαιότερου κόσμου… «.
Ο Μαρίνος Αντύπας δεν ήταν Θεσσαλός. Είχε γεννηθεί στα Φερεντινάτα της Κεφαλονιάς το 1873 και ήταν ο πρωτότοκος γιος ενός φτωχού ξυλογλύπτη. Στα 17 χρόνια του, αφήνει τη γενέτειρά του και έρχεται στην Αθήνα για να δουλέψει και να σπουδάσει. Εδώ στην πρωτεύουσα μπαίνει με ορμή στον κοινωνικό και πολιτικό στίβο. Γίνεται μέλος του «Σοσιαλιστικού Συλλόγου» του Σταύρου Καλλέργη και από αυτή τη στιγμή αρχίζουν οι διώξεις και οι κατατρεγμοί σε βάρος του. Η πρώτη σύλληψή του γίνεται τον Οχτώβρη του 1897 για έναν πύρινο λόγο που είχε εκφωνήσει εναντίον του παλατιού στην πλατεία Ομονοίας. Καταδικάζεται σε φυλάκιση ενός χρόνου, αλλά μόλις εκτίει την ποινή του συλλαμβάνεται πάλι για «ηθική αυτουργία» σε απόπειρα δολοφονίας κατά του Γεώργιου του Α. Με την κατηγορία αυτή μεταφέρεται στις φυλακές της Αίγινας και κρατείται αλυσοδεμένος για περισσότερους από έξι μήνες, οπότε αποφυλακίζεται και οδηγείται βίαια στην πατρίδα του. Ας σημειωθεί ότι η δήθεν απόπειρα κατά του Γεωργίου ήταν στημένη, για να κατηγορηθεί ο Αντύπας. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι δήθεν αποπειραθέντες να σκοτώσουν τον βασιλιά εφυγαδεύθησαν στην επαρχία, ενώ η κυβέρνηση γνωστοποίησε στον κόσμο ότι δήθεν καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν!
Επιστρέφοντας στην Κεφαλονιά ο Αντύπας εκδίδει την εφημερίδα «Ανάσταση», αλλά συλλαμβάνεται πάλι για την αρθρογραφία του και καταδικάζεται σε τρίμηνη φυλάκιση. Η νέα του περιπέτεια έχει ως αποτέλεσμα τη διακοπή της κυκλοφορίας της εφημερίδας και τη φυγή εντέλει -μετά από διάφορες περιπλανήσεις- του Αντύπα στη Θεσσαλία. Εκεί ο Αντύπας μαζί με άλλα προοδευτικά άτομα της εποχής προσπαθεί να ξυπνήσει τους κολίγους και να τους οργανώσει για να ζητήσουν τα δικαιώματά τους. Οι τσιφλικάδες τότε αντιλαμβάνονται τον «κίνδυνο» που τους απειλεί και αρχίζουν να καταστρώνουν «πλάνα» για την εξόντωση του «ενοχλητικού». Στις 9 Μάρτη του 1907, ένα από τα «τσιράκια» των τσιφλικάδων, ο Ιω. Κυριακού στήνει καρτέρι στον Αντύπα, στο χωριό Πυργετός και τον πυροβολεί πισώπλατα, με δίκαννο. Ο Αντύπας εξέπνευσε μια ώρα αργότερα στην αγκαλιά του πρωτοξαδέλφου του Παν. Σκιαδαρέση ψιθυρίζοντας: «Ισότης, αδελφότης, ελευθερία».
Και για την Ιστορία: Ο δολοφόνος του Αντύπα Ιω. Κυριακού ήταν ο ένας από τους δύο δήθεν επίδοξους δολοφόνους του Γεωργίου του Α. Ήταν δηλαδή ένας από τους μετέχοντες στη σκευωρία που είχε οργανωθεί τότε για τη σύλληψη του Αντύπα. Το 1908 ο Κυριακού παραπέμφθηκε στο Κακουργιοδικείο της Λάρισας και αθωώθηκε για την εκτέλεση του αγωνιστή.
Τρία χρόνια ακριβώς μετά τη δολοφονία του Μαρίνου Αντύπα, οι κολίγοι ξεσηκώθηκαν στο Κιλελέρ και δικαίωσαν τη θυσία του…
(Πηγές: 902.gr, rizospastis.gr)
Το 1909 τον Αύγουστο έλαβε χώρα το κίνημα στο Γουδί ( επανάσταση των στρατιωτικών) που συνοδεύτηκε με το γενικό κοινωνικό κίνημα με αρχή τα συλλαλητήρια επαγγελματιοβιοτεχνών τον Σεπτέμβρη στο πεδίο του Άρεως και στην Πλατεία Συντάγματος στην πρωτεύουσα.
Ο ξεσηκωμός στην Ελλάδα γενικεύτηκε και ο ξεσηκωμός του Κιλελέρ τον Μάρτιο του 1910 ηταν η συνέχεια.
Οι συνθήκες που ζούσε η Ελλάδα από το τέλος του 1897 αρχή του 1898 ιδιαίτερα ήταν συνθήκες του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου ( ΔΟΕ), τα αντίστοιχα μνημόνια της εποχής εκείνης, που σε μια δεκαετία 1898-1909 είχαν φτωχοποιήσει και την χώρα και τους Έλληνες πολίτες.
Η ιστοριογραφία ως τώρα σε κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης, τεχνηέντως παρακάμπτει την σύνδεση Διεθνούς ΟΙκονομικού Ελέγχου του 1898, καθημαγμού της Ελλάδας τα χρόνια 1898-1909 και τον γενικό ουσιαστικά ξεσηκωμό το 1909 ( Γουδί) και Κιλελέρ 1910.
Και τα δύο επαναστατικά συμβάντα τα εξετάζει μεμονωμένα . Και το κίνημα στο Γουδί το θεωρεί σαν την Ελληνική αστική επανάσταση για την υπέρβαση του παλαιοκομματισμού . Τον ξεσηκωμό του Κιλελέρ τον υπαγάγει στο αγροτικό ζήτημα με ιστορία από τον 19 αιώνα, το 1830, για την διανομή γαιών και χωραφιών στους ακτήμονες.
Στον ξεσηκωμό του Κιλελέρ δίνει μεγαλύτερη σημασία η αριστερόστροφη ιστοριογραφική κατεύθυνση που και τούτη δεν το συνδέει όμως με την πτώχευση της χώρας από το 1893 και τον Διεθνή οικονομικό έλεγχο του 1898.
Η άλλη, η δεξιόστροφη κατεύθυνση της ιστοριογραφίας, ελάχιστη αναφορά κάνει στο Κιλελέρ, αλλά και ελάχιστη ουσιαστική αναφορά κάνει και στο κίνημα του 1909 στο Γουδί.
Οι ιστορικοί και των δύο κατευθύνσεων, καταφεύγουν στην τεχνική της αποσπασματοποίησης των επαναστατικών της εποχής γεγονότων ( ανάλογα τις επιδιώξεις των ), αρνούμενοι να διαβάσουν τον ρεαλιστική ποσοτική μετρήσιμη υποδομή των γεγονότων, που τα μορφοποιεί ως κοινωνικά συμβάντα στο βαθμό της ανέχειας και φτώχειας που επέφερε η εφαρμογή του ΔΟΕ του 1898.
Τελευταία χρόνια και κάτω από την υπέρβαση των ιστορικών μανιχα’ι’σμών ( δηλαδή υπέρβαση του ποδοσφαιρικού συνδρόμου Ολυμπιακός- Παναθηνα’ι’κός και ως στοιχείο της ιστορικής επιστήμης), τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει συνθετικότερες μελέτες για τα χρόνια 1875 έως 1912 , ΄και σε συνδυασμό με τον Τρικουπικό κοινοβουλευτικό εκσυχρονισμό της χώρας από το 1875.