Ο Κολυβιάτης ξυλογλύπτης Γιάννης Σ. Βρεττός (Μαστρογιάννης) | Λευκαδίτικα Νέα - Lefkada News

Ο Κολυβιάτης ξυλογλύπτης Γιάννης Σ. Βρεττός (Μαστρογιάννης)

Το τέμπλο του Αγ. Σπυρίδωνος στη Καρυά ανάμεσα στα έργα του

1_τεμπλο_αγιου_Σπυριδωνος_Καρυα_Ιωαννης_Βρεττος

Σε μια ξενάγηση στο Ναό του Αγ. Σπυρίδωνος, έναν από τους έξι άλλοτε ενοριακούς Ναούς της Καρυάς, έτυχε να βρεθούμε πριν λίγο καιρό. Χτίστηκε το 1890, σε μέρος που βρισκόταν παλιότερα ένας μικρότερος Ναός που καταστράφηκε από κάποια νεροποντή. Το καμπαναριό της εκκλησίας με το ρολόι, σήμα κατατεθέν σήμερα του ορεινού αυτού οικισμού της Λευκάδας, έγινε το 1934.

5_τεμπλο_αγιου_Σπυριδωνος_Καρυα_Ιωαννης_Βρεττος

Για το τέμπλο της εκκλησίας δεν ειπώθηκε τίποτε στην ξενάγηση. Ρωτήσαμε τον ιερέα, που εκτελούσε χρέη ξεναγού, να μας πει, αν γνωρίζει, ποιος και πότε έκανε το τέμπλο, σε μια προσπάθεια να εκμαιεύσουμε περισσότερες πληροφορίες. Ξέραμε βέβαια ότι ήταν ένα από τα έργα του Κολυβιάτη (από τα Κολυβάτα Λευκάδας) ταγιαδόρου (ξυλογλύπτη) Γιάννη Σ. Βρεττού, που υπήρξε ένας από τους τελευταίους τεμπλοκατασκευαστές στο νησί της Λευκάδας. Ο Ιωάννης Γαζής, το 1925, ήταν η απάντηση, και μας έδειξε το ονοματεπώνυμο του τεχνίτη που βρίσκεται σε μια μεριά του τέμπλου στην Ωραία Πύλη. Ο Γαζής; ανταπαντάμε, βλέποντας και τα αρχικά Ι.Β. 1925, για να διορθώσει βέβαια στη συνέχεια το όνομα του κατασκευαστή κι ότι αυτός ήταν πραγματικά ο Ιωάννης Βρεττός.

7_τεμπλο_αγιου_Σπυριδωνος_Καρυα_Ιωαννης_Βρεττος 8_τεμπλο_αγιου_Σπυριδωνος_Καρυα_Ιωαννης_Βρεττος

Ο Γιάννης Βρεττός (Μαστρογιάννης ή Μελένιος) ήταν ένας από τους τελευταίους τεμπλοκατασκευαστές στο νησί μας. Γεννήθηκε το 1871 στον οικισμό Κολυβάτα Αλεξάνδρου. Πέθανε το 1969. Έμαθε την τέχνη από τον Λευκαδίτη ξυλογλύπτη Πάνο Πορσελάντη ή Μαϊστράλη, ο οποίος δούλευε στο νησί και πριν την Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα και έργα του οποίου υπάρχουν σε εκκλησίες χωριών του νησιού καθώς και στο ναό του Αγίου Δημητρίου στην πόλη της Λευκάδας. Αργότερα μαθήτευσε για κάποιο χρονικό διάστημα κοντά στον Κύπριο ταγιαδόρο Λάμπρο Ανδρέου.

6_τεμπλο_αγιου_Σπυριδωνος_Καρυα_Ιωαννης_Βρεττος

Ο Βρεττός -εργατικός και ευσυνείδητος- γρήγορα αυτονομήθηκε και άρχισε να παίρνει μόνος του δουλειές. Το έργο του δείχνει να είναι σε μεγάλο βαθμό επηρεασμένο από τον Πορσελάντη, τον πρώτο δάσκαλό του. Θα δουλέψει τόσο στο νησί της Λευκάδας όσο και στην ευρύτερη περιοχή. Θα κατασκευάσει μόνος του τα τέμπλα του ναού Εισοδίων Θεοτόκου Τσουκαλάδων -καταστράφηκε το 1970 από πυρκαϊά- του ναού της Θεοτόκου στο Νιοχώρι, του Αγίου Βησσαρίωνα στο Βαθύ Μεγανησιού και του Αγίου Βασιλείου στην Εύγηρο. Νεώτερα έργα του είναι του Αγίου Σπυρίδωνος Καρυάς (1923-24), της Παναγίας στην Κατούνα Λευκάδας (1930), και τελευταίο το τέμπλο του Αγίου Ιωάννου στον Κάβαλο του Δήμου Σφακιωτών (1955). Έργα του -εκτός Λευκάδας- είναι το τέμπλο του Αγίου Αθανασίου Κατούνας Ξηρομέρου, το τέμπλο του Αγίου Νικολάου στον Τρύφου Αιτωλοακαρνανίας κ.ά.

10_τεμπλο_αγιου_Σπυριδωνος_Καρυα_Ιωαννης_Βρεττος

Πέρα από την κατασκευή των τέμπλων οι ξυλογλύπτες της εποχής εκείνης κατασκεύαζαν δεσποτικούς θρόνους, αναλόγια, επιτάφιους και άλλα χρήσιμα ξύλινα αντικείμενα εκκλησιών. Έτσι ο Γιάννης Βρεττός άφησε και τέτοια αξιόλογα είδη ξυλογλυπτικής τέχνης όπως: ο δεσποτικός θρόνος του Αγίου Μηνά -κατασκευασμένος από ξύλο καρυδιάς- και ο δεσποτικός θρόνος του Αγίου Νικολάου στην πόλη της Λευκάδας, ο άμβωνας και ο δεσποτικός θρόνος του Αγίου Αθανασίου Κατούνας Ξηρομέρου κ.ά.

11_τεμπλο_αγιου_Σπυριδωνος_Καρυα_Ιωαννης_Βρεττος

Πηγές:
Π. Γ. Ροντογιάννης, Ιστορία της Νήσου Λευκάδας, Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών, Αθήνα 1982, Τόμος Β΄, Σελ. 686.
Π. Ροντογιάννης, Η Χριστιανική Τέχνη στη Λευκάδα, Έκδοση Εταιρείας Λευκαδικών Μελετών, Επετηρίς Γ΄ (1974), Αθήνα 1974, Σελ. 482-484.
Ιστορία της Εκκλησίας της Ελλάδος, Πρωτοπρεσβύτερος Γερ. Ζαμπέλης, Λευκάδα 2005, Τόμος Γ΄, Σελ. 113.
Χριστιανική Ζωγραφική – Η μεταβυζαντινή και επτανησιακή τέχνη στις Εκκλησίες και τα Μοναστήρια της Λευκάδας (15ος-20ος αι.), Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών, Αθήνα 1999.

4_τεμπλο_αγιου_Σπυριδωνος_Καρυα_Ιωαννης_Βρεττος

3_τεμπλο_αγιου_Σπυριδωνος_Καρυα_Ιωαννης_Βρεττος

9_τεμπλο_αγιου_Σπυριδωνος_Καρυα_Ιωαννης_Βρεττος

2_τεμπλο_αγιου_Σπυριδωνος_Καρυα_Ιωαννης_Βρεττος


Displaying 1 Comments
Have Your Say
  1. Για περισσότερες πληροφορίες, θα σας δώσει η Γιατρός
    κ. Σίσυ Βρεττού σύζυγος του Γιατρού Χρήστου Βρεττού (Μελένιου)

Αφήστε το σχόλιό σας

XHTML: You can use these html tags: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>

            









Copy Protected by Chetan's WP-Copyprotect.