«Ωφέλεια δεν είδε ποτέ, κι ούτε την ήθελε…»

Στα περίχωρα της Άμφισσας. Από αριστερά: Περικλής, Ρήγας, Σάντας

«Στα 10 µου χρόνια, µε πήγε στο Λάκη Σάντα η γιαγιά µου (παλιά δεκαρχίνα του ΕΛΑΣ).

Με πήγε να τον δω και να µ’ ακουµπήσει. Το θεωρούσαν ευλογία τότε το άγγιγµα από έναν µεγάλο άντρα. Με λίγα και κοφτά λόγια µου εξήγησε µετά ποιος ήταν ο µπαρµπα-Λάκης. Μέχρι να φτάσουµε από τους Πηγαδισάνους στην Καρυά, µου µιλούσε γι’ αυτόν.

«Ωφέλεια δεν είδε ποτέ, κι ούτε την ήθελε. Ούτε για το κορµί του ούτε για την ψυχή του». Τριάντα εφτά χρόνια από τότε, αυτά τα λόγια µε συντροφεύουν. Είµαι σίγουρος πως η κυρα-Δήµητρα µε πήγε στο Σάντα γι’ αυτό που ήταν όχι γι’ αυτό που έκανε. Ήθελε να γνωρίσω την ανιδιοτέλεια αυτοπροσώπως.

Η ίδια, βεβαίως, δεν πήρε ποτέ τη σύνταξη της εθνικής αντίστασης. Στις 5 του περασµένου Μάη, πήγα στην κηδεία του Λάκη Σάντα. Ήθελα να ‘χα µια χούφτα χώµα από τη Λευκάδα µαζί µου, µα δεν είχα. Έσκυψα σ’ ένα παρτέρι του 1ου νεκροταφείου, πήρα λίγο χώµα. Κατέβηκα τα σκαλιά του τσιµεντένιου τάφου και άφησα το χώµα πάνω στο φέρετρο, ψιθυρίζοντας λόγια στ’ αυτί του.

Ο Λάκης Σάντας ήταν το σύµβολοτου ανιδιοτελούς αγώνα. Ζει».

Νικολάκης Δρεπανιάρης – Δημοσιεύτηκε στο Διμηνιαίο Πολιτικό Περιοδικό «ΒΑΒΥΛΩΝΙΑ» (ΙΟΥΛΙΟΣ 2011)