Καρναβάλι στη Λευκάδα του Μεσοπολέμου: «Ο κόσμος χορεύει. Έξω φτώχεια!!»
Αποκριάτικος Χορός στο «Πάνθεον», Αρχείο Μπάμπη Λάζαρη
Αποκριάτικο χορό διοργανώνει απόψε, Σάββατο 10 Φλεβάρη, στο «ΠΑΝΘΕΟΝ» art center, η «Νέα Χορωδία Λευκάδας». Θα ακολουθήσουν τις επόμενες μέρες και άλλοι χοροί σωματείων. Με την ευκαιρία αυτή ανατρέξαμε σε φύλλα τοπικών εφημερίδων της εποχής του μεσοπολέμου, και δη των αρχών της δεκαετίας του 1930, για να δούμε πως γιορταζόταν την εποχή εκείνη το Καρναβάλι στη Λευκάδα.
Αποκριάτικος Χορός στο «Πάνθεον», Αρχείο Μπάμπη Λάζαρη
Η διαπίστωση είναι ότι το νησί μας, η Λευκάδα, πάντα γιόρταζε και χόρευε τις μέρες αυτές. Παρά την αντίστοιχη οικονομική κρίση που μάστιζε την ελληνική κοινωνία τα χρόνια εκείνα (είχε εκδηλωθεί το 1929 με το χρηματιστηριακό κραχ στις ΗΠΑ, συμπαρασύρωντας όλες τις χώρες, και θεωρείται ακόμη μέχρι σήμερα ως η μεγαλύτερη οικονομική ύφεση της σύγχρονης ιστορίας).
Αποκριάτικος Χορός στο «Πάνθεον», Αρχείο Μπάμπη Λάζαρη
«Ο ΚΟΣΜΟΣ ΧΟΡΕΥΕΙ. Άρα; ΕΞΩ ΦΤΩΧΕΙΑ!!! Και συγχρόνως ΕΞΩ ΟΛΑ!!!», γράφει το 1933 συντάκτης τοπικής εφημερίδας. Ως χορευτικά κέντρα χρησίμευαν, από τότε, το «Πάνθεον», ο «Απόλλων», το «Φαντάζιο», η Λέσχη και τα διάφορα μαγαζιά, που είτε λειτουργούσαν όλο το χρόνο είτε άνοιγαν περιστασιακά τις μέρες αυτές.
Αποκριάτικος Χορός του Τηλυκράτους στο «Πάνθεον», Αρχείο Μπάμπη Λάζαρη
«Ο Χορός του Τηλυκράτους», που διοργανώνονταν το τελευταίο Σάββατο της Αποκριάς, φαίνεται να ήταν την εποχή εκείνη το κοσμικότερο γεγονός της πόλης της Λευκάδας. Παράλληλα όμως και μια σειρά άλλα σωματεία διοργάνωναν αποκριάτικους χορούς, όπως η Εργατική Αδελφότης, στον χορό της οποίας φαίνεται να συναθροίζεται όλη η υψηλή κοινωνία της πόλης της Λευκάδας, ο Σύλλογος Ιδιωτικών Υπαλλήλων, που είχε μόλις πρωτοσυσταθεί την εποχή εκείνη κ.ά. Πέρα από το κέφι και τη συμμετοχή στους χορούς αυτούς φαίνεται να υπάρχει και ένας άτυπος διαγωνισμός, τόσο για τις αμφιέσεις των καλεσμένων και τις καλλιτεχνικές ατραξιόν όσο και για τον κατάλληλο διάκοσμο των χορευτικών κέντρων.
Αντιγράφουμε:
«Ο ΚΟΣΜΟΣ ΧΟΡΕΥΕΙ
Παρ΄ όλην την οσημέραι χειροτερεύουσαν κατάστασιν από οικονομικής απόψεως, η μικρά μας κοινωνία χορεύει!
Μέγας χορός προχθές στην Λέσχην. Μπαλταφάν την επομένην. Χορευτικόν Κέντρον εις την αγοράν. Χορευτικόν Κέντρον κ. Γιαννουλάτου. Χορευτικόν Κέντρον «Πλαιγγάρια». Χορευτικόν Κέντρον ηνοίχθει χθες εις Φιλαρμονικήν. Χορευτικόν Κέντρον θα ανοίξη εις την αίθουσαν πιθανόν του Κινηματογράφου «Πάνθεον». Επιθεώρησις εις τον «Απόλλωνα» με κοσμοσυρροήν τοιαύτην ώστε δεν υπάρχουν θέσεις να χωρέσουν τον θεατρόκοσμον. Ορχήστρα εις την Λέσχην και τις οίδε ακόμη πόσα θα γίνουν!!!
Άρα; ΕΞΩ ΦΤΩΧΕΙΑ!!! Και συγχρόνως ΕΞΩ ΟΛΑ!!!».
«Αι Απόκρεω, εις την πόλιν μας εσημείωσαν πρώτης τάξεως ρεκόρ. Όλα τα χορευτικά κέντρα πληρούνται χορευτών, καθ΄ εκάστην, και το κομφετί, αι σερπαντίνες και τα τεχνητά αυγά πετιώνται σωρηδόν. Σε κάποιον Κέντρον μάλιστα περί τα πρωϊνάς ώρας εστάθμευσε το κάρρο της καθαριότητας, το οποίον εστιβάχθη από κομφετί και σερπαντίνες!!».
«ΑΠ΄ ΤΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ
«Πάνθεον»! «Φαντάζιο». Ήταν τα χορευτικά μας κέντρα και μασκαρεμένοι και μη έτρεχαν για να γλεντήσουν. Στο «Φαντάζιο» ο κ. Καρλακίτσος με την ορχήστρα του σκορπούσε κέφι και ενθουσίαζε. Στο «Πάνθεον» η «ρομβία» έδινε κι΄ έπερνε. Η «κατεργάρα» και η «ρεζεντά» ηλέκτριζον σωστή κοσμοπλημμύρα, διεκρίνετο πάντοτε ο κ. Καπελάκης, ο κ. Χαρίλαος Καββαδάς, ο γηραιός αυτός Πάρις, ο ορεσίβιος κ. Στάθης Σταματέλος κ.λπ.
Ο όμιλος των κ.κ. Παπαγαλάνη και Τρίχα διεξήγαγε συνήθως τον εντονότερον … των αυγοπολέμων με τον «λέοντα» της αιθούσης κ. Αλέξανδρον Σολδάτον και τον Λεοντιδέα κ. Θ. Μαυρομμάτην, φέροντα στολήν υπουργού της Μαντζουρίας. Η είσοδος ενός μαύρου μπαλέττου είχεν προκαλέση θύελλαν χειροκροτημάτων (η αντιπολίτευσις του Τηλυκράτους διαμαρτυρήθει).
Ο κ. Ευστάθιος Σάντας με τα διάφορά του νούμερα … που τα ζήλευαν όλοι. Μια βραδυά και περί τα μεσάνυκτα έκαμαν την εμφάνησίν των οι κ.κ. Πάνος Τζεβελέκης και Βασ. Σκληρός με μαύρα ντόμενα. Επίσης οι κ.κ. Π. Φίλιππας, Ν. Θερμός, Δημ. Σταύρακας με ωραίας αμφιέσεις. Ο πνευματώδης κ. Χαραλ. Σταύρακας απεδείχθη και δεινός χορευτής. Ο κ. Πάνος Ασπρογέρακας ανεδείχθη «τοξότης» με χωρίς θύματα όμως διότι τα βέλη του ήσαν…πολύχρωμες ταινίες.
Ο κ. Ξεν. Κούρτης αρκετά σεβάσμιος ως…καρδινάλιος, οι κ.κ. Νίκος και Γιώργος Σταματέλλος έσυραν με κέφι και χάριν το Τσάμικο. Ο κ. Χαμοσφακίδης, μαινόμενος ταυρομάχος απειλούσεν το σύμπαν με τον πλατύγυρον πίλον του. Ο κ. Κουκουλιώτης επικεφαλής συνεργείου νοσοκόμων μας βλέπει όλους…«σαν κουνούπια». Και πλείστοι άλλοι ων ουκ έστιν αριθμός».
«Ο ΧΟΡΟΣ ΤΟΥ ΤΗΛΥΚΡΑΤΟΥΣ
Ο Χορός του Τηλυκράτους, ο οποίος ως γνωστόν, δίδεται το εσπέρας του τελευταίου Σαββάτου των Απόκρεω, 25ην τρέχοντος εις το Πάνθεον θα συγκεντρώση, όπως πάντοτε, τον καλύτερον Κόσμον.
Ο προετοιμαζόμενος πλούσιος και ωραίος διάκοσμος, τα άφθονα κοτιγιόν, τα δώρα και η εκτέλεσις μιας καλλιτεχνικής ατραξιόν, η οποία κρατείται ζηλοτύπως μυστική, θα αποδείξη δια μίαν ακόμη φοράν ότι ο χορός αυτός θα θ΄ αποτελή πάντοτε το Κοσμικώτερον γεγονός».
«Ο ΧΟΡΟΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΟΣ
Κοσμοσυρροή προχθές την Κυριακήν των Απόκρεω εις τον χορόν της Εργατικής Αδελφότητος, ον διοργάνωσεν η Διοίκησις υπέρ του Ταμείου της.
Η αίθουσα του «Πανθέου» καταλλήλως διακοσμηθείσα από της 10 μ.μ. επληρώθη κόσμου. Μεταξύ των παρευρεθέντων διακρίνομεν, τον κ. Πρόεδρον των Πρωτοδικών κ. Καπελάκην, τον Εισαγγελέα κ. Κοκολάκην, τον κ. Ταμίαν, τον Έφορον κ. Παππαδημητρίου, τους κ.κ. Τάκην Μαχαιράν, Α. Σολδάτον, Ιωάννην Σολδάτον και πλήθος κόσμου.
Κυρίες και Δίδες αρκετές, χορεύσασαι με ζηλευτήν χάριν, το άφθονον κομφετί και σερπαντέν απετέλουν μίαν των ωραιωτέρων συγκεντρώσεων. Η χάρτινος καταιγίς εξωφρενική, ο χορός αδιάπτωτος μέχρι της 3ης πρωϊνής».
«Ο ΧΟΡΟΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ
Ως πληροφορούμεθα θέλει δοθή εις την Λέσχην Θερμού την 23ην Φεβρουαρίου ημέραν Πέμπτην και ώραν 10ην μ.μ., και θα αποτελέση το κυριότερον και σοβαρότερον κοσμικόν γεγονός της εφετεινής χορευτικής ΣΑΙΖΟΝ.
Η αίθουσα της κομψής Λέσχης θα διακοσμισθή με εξαιρετικό γούστο και λεπτότητα ασυνήθη δια παρομοίας εορτάς εν τω τόπω μας.
Παρ΄ όλην την καλήν θέλησιν της Επιτροπής, όπως συμεθέξωσι της χοροεσπερίδος ταύτης, όσο το δυνατόν περισσότεροι των συμπολιτών μας λόγω ελλείψεως αναλόγου χώρου αι διανεμηθησόμεναι προσκλήσεις θα περιορισθώσι εις το ελάχιστον.
Αι καταβαλλόμενεαι προσπάθειαι και φροντίδες μας δίδουν το δικαίωμα να είμεθα από τούδε πλέον ή βέβαιοι περί της ασφαλούς και εξαιρετικής επιτυχίας της εν λόγω χοροεσπερίδος. Άλλως τε πρέπει το αρτισύστατον σωματείον της συμπαθούς τάξεως των ιδιωτικών υπαλλήλων να τύχη όσο το δυνατόν πάσης αρωγής και προπαντός ηθικής τοιαύτης».
Σημείωση:
Οι φωτογραφίες είναι από το αρχείο του Μπάμπη Λάζαρη και μεταγενέστερης εποχής από αυτή που γίνεται αναφορά στο άρθρο (δεκαετία 1930).
