Η Πρωτοβάθμια Επιτροπή Δημόσιας Ασφάλειας Λευκάδας αποφασίζει «την επί εν (1) εισέτι έτος παράτασιν της ποινής εκτοπίσεως των…»

Οι τελευταίοι Λευκαδίτες πολιτικοί κρατούμενοι της δικτατορίας του 1967

Στην είσοδο των Φυλακών Λευκάδας τον Ιούνιο του 1964

Τα χαράματα της 21ης Απρίλη 1967, το ραδιόφωνο (τότε υπήρχε μόνο το κρατικό, η ΕΡΤ και η ΥΕΝΕΔ που ήταν σταθμός του στρατού), εξέπεμπε αλλιώτικα απ΄ ό,τι τις άλλες μέρες. Το πρόγραμμά του μετέδιδε εμβατήρια στρατιωτικά, ενώ η ΥΕΝΕΔ διέκοπτε σε διάφορα χρονικά διαστήματα τα εμβατήρια για να πληροφορήσει τον ελληνικό λαό ότι «λόγω της εκρύθμου καταστάσεως από του μεσονυκτίου ο στρατός ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας».

Παρέλαση ΤΕΑ Στρυμονικού σε εθνική επέτειο (Πηγή)

Από το πρωί της 21ης Απρίλη υπήρχε στην Αθήνα καθεστώς βίας και τρόμου, με τα τανκς, τα στρατιωτικά αυτοκίνητα και τις περιπολίες στρατιωτών στους δρόμους, να κάνουν επιβλητική την κυριαρχία του στρατού, ενώ στην επαρχία οι χωροφύλακες και οι ΤΕΑτζήδες (ΤΕΑ = Τάγματα Εθνικής Ασφαλείας) «ζώστηκαν τ΄ άρματα» και οπλισμένοι πλέον δημιούργησαν ανάλογο κλίμα μ΄ αυτό της πρωτεύουσας.

Πορεία Ειρήνης το 1965 στη Λευκάδα. Δεύτερος από αριστερά ο Κώστας Κολυβάς (Μπερδεμπές) και δίπλα του o Αριστ. Σούνδιας (Γαδής)

Οι συλλήψεις ξεκίνησαν στη Λευκάδα το πρωί της ίδιας μέρας που εκδηλώθηκε το πραξικόπημα και θα ακολουθούσε μια βδομάδα περίπου αργότερα το δεύτερο κύμα. Πρώτος σταθμός για τους συλληφθέντες στα χωριά ήταν οι σταθμοί της Χωροφυλακής που υπήρχαν την εποχή εκείνη στα μεγαλύτερα χωριά της Λευκάδας. Στη συνέχεια οι συλληφθέντες μεταφέρονταν στις Εγκληματικές Φυλακές Λευκάδας, ώσπου να φτάσει το αρματαγωγό οχηματαγωγό και να φορτωθούν, σε πρώτη φάση, για τα Γιούρα. Λίγους μήνες αργότερα οι περισσότεροι θα μεταφερθούν στη Λέρο, στο Παρθένι και στο Λακκί.

Το στρατόπεδο της Γυάρου τον Σεπτέμβρη του 1967 (Φωτό: Fred Ihrt, που είχε πετάξει με ένα μονοκινητήριο Piper πάνω από το στρατόπεδο)

«…Στο δρόμο φόρτωσαν κι άλλους από άλλα μέρη. Μάζευε ίσα κάτου. Δεν θυμάμαι, αλλά πρέπει να πήρε και από Κεφαλονιά και Ζάκυνθο. 1200 άτομα είμαστε, από όλες τις περιοχές», θυμάται ο παλαίμαχος κομμουνιστής Κώστας Κολυβάς (Μπερδεμπές), ο τελευταίος Αλεξανδρίτης (από το χωριό Αλέξανδρος) εξόριστος της Χούντας των Συνταγματαρχών που βρίσκεται ακόμη στη ζωή.

Ο Στάθης Καράμπαλης, στο κέντρο της φωτογραφίας, στη Β΄ Μαραθώνια Πορεία Ειρήνης (14 Μάη 1964)

Δεκάδες ήταν οι Λευκαδίτες που συνελήφθησαν εκείνες τις μέρες. Ανάμεσά τους και «παλιές καραβάνες» που είχαν διωχθεί και στο παρελθόν για τις πολιτικές τους πεποιθήσεις. Κάποιοι υπόγραψαν δηλώσεις μετανοίας και αφέθηκαν ελεύθεροι, κάποιοι άλλοι απολύθηκαν στην πορεία για λόγους υγείας. Τον Απρίλη του 1970 βρίσκονται ακόμη στην εξορία και παρατείνεται για ένα ακόμη χρόνο η εκτόπισή τους οι πιο κάτω Λευκαδίτες (με τόπο κατοικίας την Λευκάδα, γιατί υπήρχαν και άλλοι που έμεναν σε άλλα μέρη της Ελλάδας), σύμφωνα με την υπ΄ αριθμό 1/1970 Απόφαση της Πρωτοβάθμιας Επιτροπής Δημόσιας Ασφάλειας Νομού Λευκάδος, η οποία μετά από συνεδρίαση στις 28 Μαρτίου 1970 στη Νομαρχία Λευκάδας,

Στο κέντρο της φωτογραφίας ο παπά-Στάθης (Κτενάς) και στα δεξιά του ο Γιώργος Βρεττός (Τσιρίμπας)

«λαβούσα υπ΄ όψιν την παρά της Διευθύνσεως Χωροφυλακής Λευκάδος υποβληθείσαν πρότασιν, ακούσασα και την προφορικήν εισήγησιν του Διοικητού ταύτης, κρίνασα δε ότι όντως οι προαναφερθέντες κομμουνισταί τυγχάνοντες ηγετικά και μαχητικά στελέχη του εν παρανομία δρώντος Κ.Κ.Ε. βαρυνόμενοι με πλούσιαν παρωχημένην και πρόσφατον αντεθνικήν δράσιν, συλληφθέντες βάσει των διατάξεων του Ν. ΔΞΘ/1912 και διατελούντες σήμερον εν εκτοπίσει εις την Νήσον Λέρον, Αλικαρνασσόν-Κρήτης και Σκάλα-Ωρωπού, επιδεικνύουσιν ισχυρογνώμονα εμμονήν και προσήλωσιν εις την κομμουνιστικήν ιδεολογίαν, κρινόμενοι εντεύθεν ως επικίνδυνοι εις την Δημόσιαν Τάξιν και Ασφάλειαν της Χώρας», αποφάσισε ομόφωνα «την επί εν (1) εισέτι έτος παράτασιν της ποινής εκτοπίσεως».

Μέλη της Επιτροπής Δημόσιας Ασφάλειας ήταν ο Νομάρχης Λευκάδας (ΜΕΡΕΑΣ Παναγιώτης, πρόεδρος), ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών Λευκάδας (ΜΠΕΣΙΡΗΣ Ευθύμιος) και ο Διοικητής της Διευθύνσεως Χωροφυλακής Λευκάδος (ΡΑΛΛΗΣ Γεώργιος, Ταγματάρχης). Χρέη Γραμματέα εκτελούσε ο Διοικητής της Υποδιευθύνσεως Χωροφυλακής Λευκάδος (ΝΙΚΟΠΟΥΛΟΣ Λεωνίδας, Υπομοίραρχος).

Παραθέτουμε με την ευκαιρία τα ονόματα των συχωριανών μας, από τον Αλέξανδρο Λευκάδας, που συνελήφθησαν και εξορίστηκαν κατά τη διάρκεια της δικτατορίας. Τους έχουμε γνωρίσει όλους προσωπικά. Τα ονόματά τους, διασταυρωμένα και από άλλες πηγές, περιλαμβάνονται σε ένα βιβλιαράκι με τίτλο «Δεσμώτες της Χούντας – 7.840 ονόματα» που είχε κυκλοφορήσει από τα «Ιστορικά» της Ελευθεροτυπίας. Τα ονόματα στο βιβλίο είναι με αλφαβητική σειρά χωρίς να αναφέρεται ο τόπος κατοικίας. Αυτοί ήταν οι:

(Φωτό 1: Στην είσοδο των Φυλακών Λευκάδας τον Ιούνιο του 1964. Όρθιοι από αριστερά: 1. Άγνωστος, 2. Αγγελόπουλος, 3. Ροής (Υπαρχιφύλακας), 4. Κούρτης Γερ. (Λογιστήριο), 5. Άγνωστος, 6. Μπουτσικάρης (Διευθυντής Φυλακών), 7. Αντωνόπουλος (Λογιστήριο), 8. Ρηγανάς (Αρχιφύλακας, από την Κέρκυρα), 9. Αχείμαστος Παν. 10. Γλένης, 11. Μελάς Παύλος (Λογιστήριο). Καθιστοί: 12. Ματαράγγας Ανδρ., 13. Άγνωστος, 14. Γράψας Φιλ.).