Οι εξαιρετικές ιδιότητες του νερού της Καρυάς θα αποτελέσουν το 1863 αντικείμενο επιστημονικής εξέτασης από τον Καθηγητή Xavier Landerer
Είχε μεταξύ άλλων την φήμη ότι παχαίνει και διατηρεί υγιείς και δυνατούς τους κατοίκους
Καρυά 1958, η (Α)πάνω Βρύση (Πηγή)
Το αλιεύσαμε στο μηνιαίο ιατρικό περιοδικό «Prager Medicinische Monatsschrift für Homöopathie, Balneotherapie und Hydropathie» (Μηνιαίο Ιατρικό Περιοδικό της Πράγας για Ομοιοπαθητική, Λουτροθεραπεία και Υδροθεραπεία), Τόμος 11, 1863.
Δημοσιεύτηκε το 1863 από τον καθηγητή Xavier Landerer, που ήταν φαρμακοποιός του Έλληνα βασιλιά και από το 1835 έως το 1868 καθηγητής Φαρμακευτικής στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Το άρθρο τιτλοφορείται «Περί μίας ιαματικής πηγής στο νησί της Σάντα Μαύρας στο Ιόνιο Πέλαγος».
Στην εισαγωγή του άρθρου του ο Landerer, αφού χαρακτηρίζει το νησί της Αγίας Μαύρας (Λευκάδας) ως το ωραιότερο των Ιονίων Νήσων, που ήταν γνωστό στην αρχαιότητα για το εξαίσιο κρασί του και τον τραγικό θάνατο της ποιήτριας Σαπφούς, που έπεσε από έναν βράχο, σημειώνει στη συνέχεια:
«Στην Αγία Μαύρα υπάρχει μια ιαματική πηγή που φημίζεται στους Αγιομαυρίτες ή τους Λευκαδίους -όπως ονομάζονται οι κάτοικοι του νησιού, από το Σάντα Μαύρα ή Αγία Μαύρα ή από την Λευκαδία (Leucadia), όπως λεγόταν στην αρχαιότητα- ότι οι άνθρωποι που πίνουν από εκεί τους παχαίνει και τους διατηρεί υγιείς και δυνατούς.
H πηγή αυτή με τις παράξενες αυτές θεραπευτικές ιδιότητες βρίσκεται σε απόσταση πέντε ωρών από την ομώνυμη πρωτεύουσα, σε ένα χωριό που ονομάζεται Καρυά, οι κάτοικοι του οποίου είναι πράγματι όλοι υγιείς και καλοστεκούμενοι, οι περισσότεροι δε χοντροί και κατά ένα μέρος παχύσαρκοι, ενώ αντίθετα οι Έλληνες πάσχουν αλλιώς από ισχνασία. Επειδή οι κάτοικοι πίνουν νερό μόνο από αυτή την πηγή αυτό οδήγησε στο να γίνει πιστευτό ότι αυτό οφείλεται στις εξαιρετικές ιδιότητες του νερού.
Αυτό το νερό που παχαίνει, σύμφωνα με την γνώμη των κατοίκων, μου στάλθηκε για να το εξετάσω. Όμως, σύμφωνα με την ανάλυση μοιάζει με αυτό των απλών Aκρατοκρηνών (Acratocrenen) [Σημ. σ.: Πρόκειται για νερό με έλλειψη αλάτων που του αποδίδονται ελαφρές και χωνευτικές ιδιότητες]. Επίσης, το νερό αυτό είναι πολύ δροσερό και το καλοκαίρι και μπορεί γενικά να χαρακτηριστεί ως ένα από τα εξαιρετικότατα και καθαρότατα νερά, ώστε να αναγκάζεται να καταλήξει κανείς στο συμπέρασμα ότι η αρχοντική εμφάνιση των κατοίκων της Καρυάς οφείλεται και σε άλλους λόγους και όχι μόνο στην κατανάλωση αυτού του καθαρού και διαυγούς νερού».
Το νερό της απάνω βρύσης παραμένει εξαίρετο ελαφρύ που το αισθάνεται κάποιος και χωνευτικότερο.Έχει μια χροιά γεύσης μεταλικού νερού κσι ελαφρύ στην κατάποσιν.
Η απάνω βρύση ήτσν η κατ εξοχή πηγή σπ την οποία εφοδιαζόνταν τσ Ρεκατσινάτα, και απ το μέρος του χωριού Καρυά που ήταν κοντά ή κοντύτερα απ την βρύση της πλατείας, όλα τα χρόνια πρίν εγκαταληφθεί ο οικισμός προοδευτικά ώς το 1965 περίπου.Με βαρέλες μικρές ή με άλλα σκεύη κουβαλάγανε το νερό στα Ρεκατσινάτα και νύχτα χαράματα ή σούρουπο για να μην χάσουν χρόνο ημέρας για τις εργασίες και το κάθε μεροκάματο.Και υπήρχαν μονοπάτια που οδηγούσαν από τά
Ρεκατσινάτα στην απάνω βρύση διαφορετικά από τον δρόμο που υπάρχει -υπήρχε-ώς σήμερα. Και στο νερό της απάνω βρύσης οφείλεται η ενεργητικότητα των Ρεκατσιναίων , πέρα απ την αναγκαιότητα για την διαβίωση που υπέβαλε το ορεινό και χωρίς ικανότερο γεωργικό κλήρο τοπίο των Ρεκατσινάτων.
Ακόμα και σήμερα για το νερό της απάνω βρύσης μπορεί κάποιος να ανέβει ώς εκεί και είναι μαζί και ένας περίπατος από οποιοδήποτε σημείο του χωριού Κσρυά.
Μέσα δτο όλο σκηνικό και με δόση χιούμορ μεταξύ παλαιοτέρων ντόπιων εκ Καρυάς και κατελθόντων εκ Ρεκατσινάτων , ακούστηκε ότι και το νερό της απάνω βρύσης που χρησιμοποιούσαν οι Ρεκατσινέοι συνετέλεσε στον ήρεμο χαρακτήρα των Ρεκατσιναίων που «ώς αρνιά κατέβηκαν μέσα στους λύκους της Κσρυάς». Και αυτό ήταν μια αυθόρμητη έκφραση παλιού ανθρώπου εκ Ρεκατσινάτων με δόση χιούμορ, σε ομήγυρι πσρέα σε καφενείο την δεκαετία του 1990. Αποτελεί και ένα στοιχείο θύμισης και νοσταλγίας , με αφορμή την τούτο το θέμα της απάνω βρύσης στην Καρυά.