Θα φάμε και ντόπιες μπανάνες…

Δεν γνωρίζουμε αν φταίει ο ζεστός για την εποχή καιρός, που μάλλον θα έχει βάλλει το χεράκι του, αλλά όπως πάει θα φάμε σε λίγο και μπανάνες. Μπανανιά στη Νικιάνα Λευκάδας. Μη φανταστείτε τίποτα Chiquita, πάντως μπανάνες. Πέρσι η παγωνιά τις είχε κάψει…

Γράφει ο Γιάννης Μανέτας στο «Περί φυτών αφηγήματα» (Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης), που αναδημοσιεύει το rethemnosnews.gr, για την ιστορία του φυτού:

Όλες οι σύγχρονες ποικιλίες μπανάνας προέρχονται από τα άγρια είδης της. Αποτελούν ιθαγενή φυτά της νοτιοανατολικής Ασίας και πιθανόν να εξημερώθηκαν πριν από 8.000 χρόνια στη σημερινή Παπούα Νέα Γουινέα. Από εκεί, οι Πολυνήσιοι διέδωσαν την καλλιέργεια της μπανάνας σε όλα τα νησιά του Νοτίου Ειρηνικού. Την εποχή της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, την καλλιεργούσαν στις Ινδίες.

Από αυτές τις περιοχές της φυσικής της εξάπλωσης, άρχισε πριν από περίπου 2.000 χρόνια το ταξίδι της μπανάνας προς τη Δύση. Ένα ταξίδι όμως που δεν μπορούσε να ξεφύγει από μια στενή λωρίδα γύρω από τον Ισημερινό, που δεν μπορούσε να παρεκκλίνει προς το Βορρά ή το Νότο, αφού η μπανάνα είναι πολύ ευαίσθητη στο ψύχος και δεν αντέχει την έλλειψη υγρασίας.

Η μπανανιά είναι φυτό των βροχερών τροπικών. Εικάζεται ότι στην Αφρική έφτασε με δύο τρόπους. Στην κυρίως ήπειρο, την έφεραν Άραβες έμποροι, πριν από περίπου 2.000 χρόνια. Λίγο νωρίτερα είχε φτάσει στην Μαδαγασκάρη. Το νησί αυτό, απομονωμένο από τις μεγάλες ηπειρωτικές μάζες, γνώρισε για πρώτη φορά τον άνθρωπο, μαζί και τις μπανάνες, μόλις πριν από 2.500-2.000 χρόνια. Οι δαιμόνιοι Πολυνήσιοι έφτασαν εκεί με τα κανό τους και τον πολιτισμό τους, που περιλάμβανε και την καλλιέργεια της μπανάνας.

Το φυτό στέριωσε στην τροπική Αφρική, υιοθετήθηκε από τους τοπικούς πληθυσμούς και δεν μετακινήθηκε για τα επόμενα 1.500 χρόνια. Οι περιπέτειες του άρχισαν πάλι με την ανακάλυψη του Νέου Κόσμου. Πορτογάλοι και Ισπανοί το μετέφεραν από τις παλιές αποικίες τους της τροπικής Αφρικής στις νέες τους αποικίες της Νότιας Αμερικής και της Καραϊβικής. Και εκεί, όπως και στον υπόλοιπο τροπικό κόσμο, καθιερώθηκε ως η τροφή των φτωχών. Και όχι άδικα.