Άνθισαν οι (σ)μυρτιές…
Άνθισαν οι (σ)μυρτιές… Στα χαμηλά τουλάχιστον, στη Νικιάνα Λευκάδας, όπου είναι αυτοφυείς και απαντώνται σε αφθονία.
Η Μυρτιά (Μύρτος ο κοινός – Myrtus communis) είναι πολυετής, αειθαλής πόα ύψους 1,5-5m, με απλά, μικρά, λογχοειδή, εναλλασσόμενα, εύοσμα φύλλα και λευκά, μονήρη, μασχαλιαία άνθη. Ο καρπός του φυτού είναι μία μελανή ή κυανομέλανη ράγα μικρού μεγέθους. Η ανθοφορία και η συγκομιδή γίνονται από τον Ιούλιο έως τον Αύγουστο. Απαντάται επίσης με τα ονόματα Μυρσίνη, Μυρσινιά και εδώ στα μέρη μας ως Σμυρτιά.
Σύμφωνα με την Βικιπαίδεια η μυρτιά δοξαζόταν στις σημιτικές θρησκείες και ήταν το ιερό φυτό της Πάφιου Αφροδίτης, η οποία όταν βγήκε γυμνή από τη θάλασσα κρύφτηκε πίσω από μια μυρτιά. Η μυρτιά ήταν το σύμβολο της ομορφιάς και της νεότητας. Ήταν γνωστή από την αρχαιότητα, όταν χρησιμοποιούταν ως καλλωπιστικό φυτό στους ναούς. Η μυρτιά συσχετίζεται επίσης με το γάμο. Ένας άλλος μύθος περιγράφει τη Φαίδρα να τρύπα τα φύλλα της μυρτιάς είτε από στενοχώρια είτε για να εκδικηθεί της Αφροδίτη, επειδή δεν την ερωτεύθηκε ο Ιππόλυτος. Αυτός ο μύθος προσπαθεί να εξηγήσει γιατί τα φύλλα της μυρτιάς μοιάζουν τρυπημένα όταν φαίνονται στον Ήλιο. Αυτά τα διαφανή στίγματα στην πραγματικότητα είναι αδένες με αιθέριο έλαιο.
Ο Διοσκουρίδης κατέταξε τις μυρτιές σε αυτές με μπλε και σε αυτές με λευκούς καρπούς, οι οποίοι έχουν φαρμακευτικές ιδιότητες. Τους έδινε ως αντίδοτο για τσιμπήματα σκορπιών και αραχνών και για να θεραπεύσει ασθένειες της κύστης και την διάρροια, σε μορφή βρασμένου χυμού. Η συνταγή αυτή χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα στη παραδοσιακή ιατρική.
Σύμφωνα με το Εργαστήριο Φαρμακολογίας του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων το φυτό εμφανίζει αιμοστατικές, τονωτικές, αντισηπτικές, αρωματικές και αντιμικροβιακές ιδιότητες. Συνιστάται υπό τη μορφή αφεψήματος (τσάι) για τη θεραπεία των λοιμώξεων του ουροποιητικού, των πεπτικών προβλημάτων, της βρογχίτιδας, της παραρρινοκολπίτιδας και του ξηρού βήχα. Στη λαϊκή ιατρική των ασιατικών λαών και κυρίως στην Ινδία θεωρείται αποτελεσματικό για την αντιμετώπιση των εγκεφαλικών παθήσεων και κυρίως της επιληψίας. Εφαρμόζεται εξωτερικά κατά της ακμής, των τραυμάτων, της ουλίτιδας, των ρευματισμών, των δερματικών ελκών και των αιμορροΐδων. Τέλος, λαμβάνεται από του στόματος κατά των συμπτωμάτων της δυσεντερίας και της διάρροιας.
Χορηγείται υπό τη μορφή εγχύματος (μία κουταλιά του ξηρού βοτάνου εμβαπτίζεται σε βραστό νερό για 5-10min, τρεις φορές την ημέρα). Εφαρμόζεται εξωτερικά υπό τη μορφή ελαίου, το οποίο παρασκευάζεται μετά από διάλυση λεπτής κόνεως των καταθρυμματισμένων καρπών (5-40 καρποί) σε ελαιώδη φορέα.
Προειδοποίηση: Δεν συνιστάται η χρήση παρασκευασμάτων βοτάνων χωρίς την ενημέρωση του θεράποντα ιατρού ή φαρμακοποιού. Ενδέχεται οι ουσίες που περιέχουν να αλληλεπιδράσουν με το/τα φάρμακα, που ήδη παίρνει ο ασθενής και να εξουδετερώσουν τη θεραπευτική τους δράση ή να προκαλέσουν τοξικότητα. Μπορεί επίσης, να επιβαρύνουν περαιτέρω εξασθενημένες ζωτικές λειτουργίες με κίνδυνο για την υγεία και την ζωή του ασθενούς.