Λευκάδα: Η αγροτική παραγωγή και ο ρόλος του ΤΑΟΛ

Του Κώστα Βλάχου*

1) Η κατάσταση στο χώρο της φτωχομεσαίας αγροτιάς και των εργαζόμενων στον αγροτικό τομέα βρίσκεται σε μια ιστορική καμπή. Το ερώτημα είναι αν υπάρχει η δυνατότητα οι αγρότες να συνεχίσουν να ζουν από την καλλιέργεια της γης, και την κτηνοτροφία εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα για την πλειοψηφία του λαού, το πιο σημαντικό για την επιβίωσή του, την ΤΡΟΦΗ.

2) Η κλιμάκωση της επίθεσης σε βάρος της εργασίας γίνεται σε μια περίοδο έντασης και βαθειάς δομικής κρίσης του καπιταλισμού. Η πολιτική και οικονομική εξουσία σαν αντίδοτο σε αυτή τη κρίση επιλέγει την πολιτική διαρκούς λιτότητας και ιδιωτικοποιήσεων. Τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Οι δυνάμεις του κεφαλαίου σε τοπικό, περιφερειακό, πανελλαδικό και παγκόσμιο επίπεδο αναδιατάσσουν τις δυνάμεις τους για να δημιουργήσουν νέους δρόμους και όρους κερδοφορίας. Αυτό κάνουν και σε τοπικό επίπεδο στις περιοχές μας σε όλους τους κλάδους, συνεργαζόμενοι με τις τράπεζες, τους ντόπιους καπιταλιστές, τη λεγόμενη Τοπική Αυτοδιοίκηση αλλά και τη νέα γραφειοκρατία του αγροτοσυνεταιριστικού κινήματος. Όλοι αυτοί σήμερα ξαναμοιράζουν την πίτα σε βάρος των λαϊκών αναγκών.

Το μοίρασμα αυτό πέρασε και περνάει μέσα από το ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου, από την απαξίωση-κλείσιμο ή ιδιωτικοποίηση των συνεταιριστικών επιχειρήσεων, τη διάλυση της εργασίας και το ξεκλήρισμα ή την «προσαρμογή» όσων μικρομεσαίων παραγωγών αντέξουν.

Είμαστε ξεκάθαροι: θα τα βγάλουν όλα στο σφυρί δημιουργώντας ταυτόχρονα ζώνες εγκατάλειψης και απλήρωτης εργασίας για να σώσουν τα τομάρια τους. Δεν τους ενδιαφέρει ούτε η μείωση της παραγωγής, ούτε τα απλήρωτα προϊόντα, ούτε η απλήρωτη εργασία ούτε τα κλεισίματα επιχειρήσεων ούτε η ανεργία. Την ίδια ώρα οι ιδιωτικές τράπεζες με λεφτά που έχουν πάρει από το ξεζούμισμα των λαών της Ε.Ε μέσω των συνεχιζόμενων ανακεφαλαιοποίησεων, αναβαθμίζουν το ρόλο τους.

3) Τα τελευταία χρόνια τα μνημόνια αποτέλεσαν μια ποιοτική τομή και επιτάχυναν ειλημμένες αποφάσεις των κυβερνήσεων και της Ε.Ε. Συνέβαλλαν στο σπάσιμο της συμμαχίας του κεφαλαίου με μερίδα της συνεταιριστικής γραφειοκρατίας στην ύπαιθρο, με εγκατάλειψη τους στη δίνη των χρεών και της απλήρωτης εργασίας. Προχώρησαν σε αναστολή των ποινικών ευθυνών όσων διαχειρίστηκαν περιουσίες των συνεταιρισμών.

4) Οι φτωχομεσαίοι αγροτοκτηνοτρόφοι και εργαζόμενοι στον αγροτικό τομέα βιώνουν στο πετσί τους την καπιταλιστική κρίση. Υπάρχει ανάγκη να οργανωθεί η κοινή ανατρεπτική τους δράση. Εκτός από τη συμμετοχή τους στους αγώνες, στους αγροτικούς συλλόγους και τα σωματεία των εργαζομένων, καθήκον είναι η διαμόρφωση ενός προγράμματος πάλης με κριτήριο ότι η «εθνική οικονομία» των παραγωγών του πλούτου θα συρρικνώνεται όσο η «εθνική οικονομία» του κεφαλαίου θα αυξάνει την κερδοφορία της, σε σύγκρουση με λογικές διαταξικής εθνικής παραγωγικής ανασυγκρότησης.

5) Η ίδρυση του ΤΑΟΛ, προφανώς ανταποκρίνονταν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στην ανάγκη άμυνας του μικρού Λευκαδίτη αγρότη, απέναντι στην οργανωμένη κάστα τσιφλικάδων, έμπορων και μεσαζόντων. Εξ ου και η χαρακτηριστική του ονομασία: «Ταμείο Αμύνης Οινοπαραγωγών Λευκάδας.» Γρήγορα κατάφερε να κερδίσει την εμπιστοσύνη, να συνενώσει και να εκφράσει την συντριπτική πλειοψηφία των αγροτών του νησιού και φυσικά να παίζει σημαντικό ρόλο στην κοινωνική και πολιτική ζωή του τόπου.

6) Αυτό φυσικά, όπως και κάθε κατάκτηση του Λευκαδίτη αγρότη, δεν έγινε ούτε χωρίς κόπο κι αγώνα, ούτε αναίμακτα, αντίθετα με τρομερές θυσίες της φτωχολογιάς του νησιού. Είναι ίσως άγνωστο σε πολλούς, ότι η κατασκευή των οινοποιείων τόσο της Εξάνθειας, όσο και των Σφακιωτών έγινε με πολλή εθελοντική εργασία και υλικά που έφερναν από χιλιόμετρα μακριά, πάνω τους για μήνες ολόκληρους. Ήταν η εποχή που ο «ένας ήταν για όλους κι όλοι για έναν».

Οι εποχές άλλαξαν. Η ανάπτυξη του καπιταλισμού στην ύπαιθρο και το νησί, η είσοδος της χώρας στην ΕΟΚ και η πολιτική της αστικής τάξης για τις αναδιαρθρώσεις στην οικονομία και την αγροτική παραγωγή είχαν σαν αποτέλεσμα την σημαντική μείωση του αγροτικού πληθυσμού και φυσικά την τρομερή μείωση της αγροτικής παραγωγής του νησιού. Η Λευκάδα από νομός που στηριζόταν αποκλειστικά στον πρωτοβάθμιο τομέα, έγινε κύριος τουριστικός προορισμός, με σοβαρή ανάπτυξη του κεφαλαίου και των επιχειρήσεων σε αυτόν τον τομέα.

Το ΤΑΟΛ, οι ταξικές και κοινωνικές δυνάμεις που όλα τα προηγούμενα χρόνια έβρισκαν την έκφρασή τους σ’ αυτό, βρέθηκαν μπροστά σε βασικά διλήμματα και αποφάσεις. Οι πολιτικές δυνάμεις που δρούσαν στην ελληνική κοινωνία και κατ’ επέκταση στην αγροτική οικονομία και το συνεταιριστικό κίνημα, ΕΓΚΛΩΒΙΣΜΕΝΕΣ ΣΕ ΜΙΑ ΑΠΟΛΥΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΚΑΙ ΤΑΚΤΙΚΗ δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν στις ανάγκες και τις προτεραιότητες της νέας εποχής, του ολοκληρωτικού καπιταλισμού. Έτσι είδαν το ΤΑΟΛ σαν πεδίο άσκησης καθαρά ψηφοθηρικής πολιτικής, αλλά και ουσιαστικής εφαρμογής της Ε.Ε. και κατ΄επέκταση της ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ στον αγροτικό χώρο.

Τα αποτελέσματα γνωστά. ΤΟ ΤΑΟΛ, ΑΠΟ ΣΥΜΜΑΧΟΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΟΥ ΑΓΡΟΤΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΑΔΑΣ,ΜΕΤΑΤΡΑΠΗΚΕ ΣΕ ΕΝΑΝ ΑΚΟΜΑ ΕΧΘΡΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΑΣΚΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ ΤΟΥ.

Τα ερωτήματα πολλά, η συζήτηση επιθυμητή και ενδιαφέρουσα: Έχει λόγο ύπαρξης σήμερα το ΤΑΟΛ;; Τι εκφράζει;; Ποιες κοινωνικές δυνάμεις;; Ποιος ο ρόλος των κομμάτων και ποιες οι ευθύνες τους στην μετεξέλιξη του;; Πως φτάσαμε σήμερα στην πλήρη απαξίωση του μεγαλύτερου οικονομικού οργανισμού του νησιού;; Ποιος ο ρόλος της επίσημης, «αποδεκτής» αριστεράς στην σημερινή τραγική κατάσταση του ΤΑΟΛ;;

Ερωτήματα που σίγουρα μας προβληματίζουν όλους και η συζήτηση γύρω από αυτά πρέπει να ανοίξει!!!!!

Λευκάδα, 7/11/2020

* Γεωπόνος, μέλος του ΓΕΩΤΕΕ