Καθαρίστηκε ο περιβάλλων χώρος του παλιού λιτρουβιού της Νικιάνας

Είχε γίνει το Δεκέμβρη του 2014 μια προσπάθεια για την επανασύσταση του Αγροτικού Συνεταιρισμού Αλεξάνδρου. Είχε διοριστεί μάλιστα τότε και προσωρινή διοίκηση. Είδαμε σήμερα τον περιβάλλοντα χώρο του λιτρουβιού καθαρισμένο από τα βάτα κλπ. και σκεφτήκαμε μήπως είχε προχωρήσει η πρωτοβουλία. Δεν ήταν όμως αυτός ο λόγος.

Το τωρινό εγκαταλελειμμένο (και ρημαγμένο) βιομηχανικό κτίριο του συνεταιρισμού συνολικής επιφάνειας 200 τετραγωνικών μέτρων βρίσκεται σε οικόπεδο 3.580 τ.μ.. Είχε αγοραστεί το 1985 από την ενορία του Αγίου Νικολάου Κολυβάτων για την ανέγερση νέου λιτρουβιού λόγω μετεγκατάστασης του παλιού που βρισκόταν πάνω στη θάλασσα για περιβαλλοντικούς λόγους.

Ο Συνεταιρισμός ιδρύθηκε στις αρχές της δεκαετίας του ΄50. Το 1952, σύμφωνα με μαρτυρίες παλιών μετόχων. Στον κολοφώνα του λειτουργούσε δύο λιτρουβιά στη Νικιάνα που είχε νοικιάσει από ιδιώτες (του Μελένιου και του Παπάτσα). Αργότερα αγόρασε το παλιό λιτρουβιό επί της επαρχιακής οδού Λευκάδας – Νυδριού, δίπλα από το σημερινό κοινοτικό κατάστημα. Στη θέση αυτή λειτούργησε μέχρι και το 1986 οπότε και μετεγκαταστάθηκε στο νέο κτίριο.

Το λιτρουβιό σταμάτησε να λειτουργεί προς το τέλος της δεκαετίας του ΄90. Ο συνεταιρισμός έγινε έκτοτε ανενεργός. Ο μηχανολογικός εξοπλισμός του λιτρουβιού, που με βεβαιότητα θα ήταν σήμερα απαρχαιωμένος, λεηλατήθηκε όλα αυτά τα χρόνια από τον καθένα που χρειαζόταν κάποιο ανταλλακτικό και έβρισκε την εύκολη λύση. Τη χαριστική βολή θα πρέπει να την έδωσαν τελευταία οι περιπλανώμενοι παλιατζήδες που σήκωσαν ό,τι είχε απομείνει, αφού οι πόρτες ήταν ανοιχτές.

Σημειωτέον ότι η περιοχή του Αλεξάνδρου ήταν παλιότερα μία από τις πιο ελαιοπαραγωγικές περιοχές στο νησί της Λευκάδας. Τα λιοστάσια που βρίσκονταν κυρίως στην περιοχή της Νικιάνας ξεκινούσαν από τη θάλασσα και έφταναν μέχρι της υπώρειες του δάσους των Σκάρων, το Γαλάτι, τη Μεσοράχη κλπ.

Σύμφωνα με κάποια στοιχεία του ΤΑΟΛ Λευκάδας που είχαμε δημοσιεύσει παλιότερα (παρεμπιπτόντως με χαρά μάθαμε πρόσφατα ότι το αρχείο που σάπιζε στο παλιό ζυγιστήριο του ΤΑΟΛ στο Κάστρο τελικά διασώθηκε), όπου καταγράφονται με το ονοματεπώνυμό τους όλοι οι παραγωγοί του Συνεταιρισμού της Κοινότητας Αλεξάνδρου, εξήντα ένα (61) Αλεξανδρίτες ελαιοπαραγωγοί είχαν παραδώσει μια χρονιά, στις αρχές της δεκαετίας του ΄80, 68.123 κιλά λάδι στο ΤΑΟΛ. Η ποσότητα αυτή ήταν μια μόνο παρτίδα της σοδειάς της χρονιάς εκείνης.

Αυτοί που είχαν παραδώσει με την παρτίδα αυτή τη μεγαλύτερη ποσότητα λαδιού ήταν οι: Βασίλειος Γεωργ. Κολυβάς (3.434 κιλά), Κωστάγγελος Θεοδ. Δουβίτσας (3.100 κιλά), Φίλιππος Μανωλίτσης (2.981 κιλά), Στράτος Ξεν. Δαμιανής (2.889 κιλά), Γεώργιος Σούνδιας (2.873 κιλά), Δημήτριος Βλάχος (2.750 κιλά), Θεόδωρος Μανωλίτσης (2.187 κιλά), Νικόλαος Γερ. Βρεττός (2.128 κιλά) κ.ά.

Με λάδι -το «μέγιστον αγαθόν προς πάσαν του βίου θεραπείαν…»- και κρασί έζησαν γενιές ολόκληρες Αλεξανδριτών και γενικά Λευκαδιτών. Με αυτά μεγάλωσαν και σπούδασαν παιδιά, πάντρεψαν κοπέλες, έχτισαν τα πρώτα σύγχρονα σπίτια στην περιοχή της Νικιάνας όπου σιγά-σιγά μετεγκαταστάθηκαν και μπόρεσαν να ανταπεξέλθουν σε καιρούς πολύ δύσκολους, στον τελευταίο μεγάλο πόλεμο και την Κατοχή.

Ερημιά και εγκατάλειψη σήμερα, που η τιμή του λαδιού έχει εξισωθεί προς τα κάτω και προσεγγίζει αυτή του νερού… Ελάχιστοι είναι πλέον οι Αλεξανδρίτες που ασχολούνται με την ελαιοπαραγωγή κι όσο φεύγουν με τον καιρό οι παλιότεροι όλο και λιγότεροι γίνονται. Περασμένα μεγαλεία και διηγώντας τα…