Σαν σήμερα το 1931 δραπετεύουν από τις φυλακές Συγγρού οκτώ στελέχη του ΚΚΕ
Σαν σήμερα το 1931, κατά τις 2 το πρωί, δραπετεύουν από τις φυλακές Συγγρού τα στελέχη του ΚΚΕ Ανδρόνικος Χαϊτάς (Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ), Κώστας Ευτυχιάδης (μέλος του ΠΓ), Μήτσος Παπαρήγας (μέλος του ΠΓ), Βασίλης Ασίκης (μέλος της ΚΕ), Ορφέας Οικονομίδης, Λευτέρης Αποστόλου και Περικλής Καρασκόγιας (είχαν καταδικαστεί τον Γενάρη του 1931 σε φυλάκιση με το Ιδιώνυμο), καθώς και ο καταδικασμένος σε θάνατο κομμουνιστής φαντάρος του Καλπακίου Μάρκος Μαρκοβίτης.
Διακρίνονται από αριστερά: Ανδρόνικος Χαϊτάς, Κώστας Ευτυχιάδης και ο αρχιφύλακας δεκανέας Ελ. Γρηγοριάδης
Το έργο της απόδρασης βοηθήθηκε και από τον αρχιφύλακα δεκανέα Ελ. Γρηγοριάδη.
Σε ρεπορτάζ εφημερίδας της εποχής («Ακρόπολις», 16 Απριλίου 1931) ανάμεσα στα άλλα διαβάζουμε:
«… ΠΟΙΟΙ ΕΔΡΑΠΕΤΕΥΣΑΝ. Πάραυτα ειδοποιήθη η εσωτερική υπηρεσία των φυλακών και οι δεσμοφύλακες εισώρμησαν εις το κελλί των δραπετών. Εκ των κρατουμένων κομμουνιστών έλειπον οι οκτώ. Οι άλλοι είτε διότι πραγματικώς αυτό συνέβαινεν, είτε όχι, εφαίνοντο κοιμώμενοι. Αλλ΄ οι δραπετεύσαντες ήσαν αι κυριώτεραι φυσιογνωμίαι των κρατουμένων εις το κελλί εκείνο και του κομμουνιστικού κόμματος. Είχον δραπετεύσει δηλαδή οι εξής: Ανδρόνικος Χαϊτάς, Ελ. Αποστόλου και Περ. Καρασκόγιας. Είνε η περιβόητος τριμελής επιτροπή του κομμουνιστικού κόμματος, το μυστηριώδες αρχηγείον αυτού, μέχρι της ώρας καθ΄ ην συνελήφθη, ο από ετών καταζητούμενος Ευτυχιάδης ή Ηλιάδης Κωνστ., Παπαρήγος Δημ., ηγέται των κομμουνιστικών νεολαιών, Ορφεύς Οικονομίδης ο αιωνίως φυλακιζόμενος και υπεύθυνος συντάκτης του «Ριζοσπάστη», Ασίκης Βασίλειος εις των ζωηροτέρων προπαγανδιστών και Μαρίνος Μαρκοβίτης ο καταδικαστείς δια τας γνωστάς σκηνάς του Καλπακίου.
Ούτοι, παρά τα αντιθέτως γραφέντα ήσαν καταδικασμένοι εις πολυετείς φυλακίσεις, εβαρύνοντο δε με κατηγορίας συνεπαγομένας και άλλας βαρείας ποινάς.
Περί του τόπου της κατευθύνσεως των δραπετών ουδεμία σαφής πληροφορία υπάρχει. Τους ηκολούθησεν ο δεκανεύς Γρηγοριάδης.
Καθ΄ όλας τας ενδείξεις οι δραπέται θα κατευθυνθούν εις την Ρωσίαν ή εις άλλο κράτος του εξωτερικού. Ειδοποιήθησαν κατόπιν της υπονοίας αυτής όλαι αι λιμενικαί αρχαί του κράτους και εκινητοποιήθησαν σμήνη αστυνομικών προς ανακάλυψιν του κρησφυγέτου των δραστών…».
Καλά και ορθά κάνανε και δραπετεύσανε.
Διότι 4,5 – 5 χρόνια μετά οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας ώς νόμιμα κόμματα Λα’ι’κό και Φιλελεύθεροι ζητήσανε την συνεργασία του Κκε-Λαικού μετώπου και τα δύο κόμματα, για να κάτσουν στις καρέκλες της κοινοβουλευτικής κυβέρνησης.
Διότι τα κουκιά των βουλευτών που εξέλεξαν δεν έβγαιναν για αυτοδύναμη και ούτε ήθελαν να συνεργαστούν ώς μεγάλα κόμματα.
Και όταν τελικά συμφωνήθηκε η συνεργασία με τους φιλελεύθερους μέσα στους όρους ήταν και η μείωση της τιμής του ψωμιού , και η απόλυση των πολιτικών κρατουμένων.
Και επειδή ούτε η μείωση της τιμής του ψωμιού δεν άρεσε στην τότε οικονομικό στρατιωτική ολιγαρχία , για τούτο και παρενέβη ο στρατός με τα όπλα και τις μπαγιονέτες γισ να μην μειωθεί η τιμή του ψωμιού ή αρχίσουν κοινωνικές διεκδικήσεις ( αύξηση ημερομισθίων και βελτίωση συνθηκών ζωής).
Αυτές είναι παράμετροι που η ιστορική έρευνα εκ των υστέρων ελάχιστα αξιολόγησε , μια και έλαβε δεδομένη την υπάρχουσα θεσμικότητα του ιδιωνύμου, χωρίς όμως να εξηγεί γιατί το ιδιώνυμο του 1929 ήταν επ αγαθό της Ελληνικής κοινωνίας.
Οι εργασιακές συνθήκες της εποχής -ωράριο αμοιβές διατροφή καθαριότητα -ήταν απ τις περιγραφές άθλιες στην υπάρχουσα τότε μεταποίηση. Και η επαρχία η αγροτική επαρχία ζούσε υποσιτισμένη και υπό τον φόβο της στρατιωτικής αστυνομίας ( χωροφυλακής) με τουαλέτες στα χωράφια έξω απ τους οικισμούς και πέριξ αυτών.
Κατά την κρατούσα ολιγαρχία στο κέντρο της Αθήνας ( 500 τετραγωνικά μέτρα γύρω απ την Βουλή που ήταν συγκεντρωμένο το ολιγαρχικό κράτος και η ηγεσία του στρατού) έπρεπε η τιμή του ψωμιού νάναι υψηλή για να πεινάει ο κόσμος και έτσι να μπορεί μέσω της εξάρτησης των πολιτών απ την ολιγαρχία για την εξασφάλιση του ψωμιού, να αναπαράγεται η ολιγαρχία.
Η θεσμική αυτή κοινωνική πραγματικότητα γιατί δεν απετέλεσε τα επόμενα χρόνια βάση για τις μελέτες της πολιτικής ανάλυσης και κίνησης της ιστορίας στο νεοελληνικό κράτος?? Και μάλιστα και στις μέρες μας που προτάθηκε η εξέταση της νεοελληνικής ιστορίας 1900-1974 υπό το πρίσμα της κρίσης των θεσμών.
Οι πολίτες στην χώρα που πεινούσαν λόγω της υψηλής τιμής του ψωμιού που διατηρούσαν οι κυβερνήσεις, αυτοί οι πολίτες και η πείνα των ήταν εκτός θεσμικής ανάλυσης??
Η παραδοχή και υπογραφή των φιλελευθέρων στην συμφωνία με το κκε ( σύμφωνο Σκλάβαινα -Σοφούλη), ότι μπορεί και πρέπει να μειωθεί η τιμή του ψωμιού , δεν σήμαινε ότι η τιμή του ψωμιού ήταν τεχνητά διογκωμένη ώς πολιτική κυβερνητική απόφαση??Δηλαδή η κυβέρνησεις ώς θεσμός την εποχή εκείνη μπορούσαν μα αποφασίζουν αν θα ζήσουν ή θα πεθάνουν απ την πείνα οι πολίτες μέσω της τιμής του ψωμιού??
Και οι μοναρχικοί του λα’ι’κού κόμματος και οι φιλελελυθεροι βενιζελικοί, για να πιάσουν τις καρέκλες της κυβέρνησης ( δηλαδή να μην υποσιτίζονται οι ίδιοι και το κύκλωμά των) δεν ξέχασαν την συνεργασία με το διωκόμενο τότε κκε.
Και όταν ήρθε η ώρα της πιστοποίησης της συνεργασίας στην βουλή με τους φιλελευθέρους ( που την επεδίωκαν και οι λαικοί μοναρχικόβασιλικοί) τότε επειδή έπρεπε να μειωθεί η τιμή του ψωμιού, παρενέβη κυριολεκτικά ο στρατός ( Παπάγος) και οι πίσω απ αυτόν μέσα απ τα 500 τετραγωνικά μέτρα πέριξ της βουλής.
Το υπουργείο στρατιωτικών τότε ήταν γωνία Βασιλίσσης Σοφίας και Πανεπιστημίου δίπλα απ το κτίριο της βουλής μέσα στην οποία βουλή ήταν και το πρωθυπουργικό και πολλά υπουργικά γραφεία, συγκεντρωμένα ώς η σφηκοφωλιά, όπως ήταν και το δωμάτιο μεσημεριανού ή νυχτερινού ύπνου του αρχιστρατήγου. Διότι ο αρχιστράτηγος έπρεπε να κοιμάται μέσα στο κτήριο κεντρικής εξουσίας για να προλαμβάνει ή να καταστέλει με τα όπλα τυχόν κοινωνικές εντάσεις , που πάντα είχαν κατάληξη την ιστορική πλατεία Συντάγματος.
Ας υποσιτιζόνταν οι πολίτες ακόμη και με έλλειψη ψωμιού, αρκεί οι τότε κλίκα των θεσμών να γλεντοκόπαγε στα αρχοντικά μέγαρα του βουλευάρτου της Βασιλίσης Σοφίας.
Και ένα απ αυτά τα αρχοντικά ιδιωτικά παλάτια ήταν της οικογενειακής ιδιοκτησίας εκείνου που καταδικάστηκε το 1949 για το λαθρεμπόριο χρυσού με το αεροπλάνο εξ Ελβετίας που προσγειώθηκε στην Γύρα Λευκάδος το 1948 από έλλειψη καυσίμων, ή από την στραβωμάρα ή ζαλάδα του πιλότου απ την πείνα , διότι το κύκλωμα αυτό των Ελλήνων ολιγαρχών της λαθρεμπορίας χρυσού τότε, νηστικό θα είχε και θα έλεγχε και το πιλότο.
Την εποχή αυτή επαναλήφθηκε εκ μέρους της νόμιμης της θεσμικότητσς της χώρας το ίδιο θεσμικό ευτράπελο του Σεπτεμβρίου του 1922.
Τον Σεπτέμβρη του 1922 αμέσως μετά την μικρασιατική καταστροφή, ο άνακτας Κων/νος για να περισώσει τον θρόνο έδωσε για 1-2 μέρες την πρωθυπουργία στον Ιωάννη Μεταξά. Και ο Μεταξάς επεσκέφθηκε τους φυλακισμένους στις φυλακές Αβέρωφ Κουμουνιστές ( που πρίν λίγες μέρες σώθηκαν απ το απόσπασμα γιατί ο λοχαγός βάρδιας ζήτησε γραπτή εντολή για τους πάρουν για εκτέλεση οου είχε προγραμματιστεί στο Δαφνί) ο Μεταξάς λοιπόν ζήτησε με επισκεψή του στις φυλακές την συνεργασία των κομμουνιστών για τον σχηματισμό κυβέρνησης, για να περισωθεί η χώρα όπως έλεγε απ την επανάσταση του επερχόμενου Πλαστήρα. Η προσφορά του Μεταξά δεν έγινε δεκτή ούτε απ τον γραμματέα του Κκε φυλακισμένο Γιάννη Κορδάτο ούτε απ τους υπόλοιπους φυλακισμένους κομμουνιστές.
Εδώ η επίσημη τότε μοναρχική πολιτεία θεσμικά ζήτησε από τους φυλακισμένους κατάδικους ( όπως αυτή η πολιτεία τους είχε χαρακτηρίσει και φυλακίσει γιατί δήθεν απειλούσαν την ίδια την θεσμική οργάνωση της πολιτείας ) συνεργασία. Εδώ υπάρχει ένα περίεργο υπερσουρεακιστικό και βρώμικο μέχρι αποκρουστικό παιχνίδι της θεσμικότητας και των θεσμών σε βάρος ακόμη και του τελευταίου πολίτη της χώρας εκείνης της εποχής, και σε βάρος της ίδιας της κρατικής νεοελληνικής υπόστασης την εποχή. Τι θεσμοί είναι αυτοί που με νομοθετήματα που φκιάχνουν πρώτα καταδικάζουν και φυλακίζουν ώς εγκληματίες για εκτέλεση ανθρώπους και κατόπιν ζητούν από αυτούς συνεργασία?? Και φυσικά οι έγκλειστοι του κκε τότε στου Αβέρωφ ούτε ποινικοί εγκληματίες ήταν ούτε καν αστικά αδικήματα είχαν διαπράξει.
Τα ίδια και το 1936 με την επιδίωξη και του Λαικού κόμματος και την επιδίωξη των φιλελευθέρων , που εκπροσωπούσαν το 90% της εκλογικής δύναμης , που διαγκωνίσθηκαν για συνεργασία με το Λα’ι’κό μέτωπο-κκε για μα εξοντώση το ένα πολιτικό κόμμα το άλλο και η μια οολιτικόκοινωνική και οικονομική φατρία των κρατούντων, και τα κρατικά ταμεία , την άλλη. Και ορθά το λαικό μέτωπο -κκε βρήκε την ευκαιρία για να απαιτήσει την μείωση της τιμής του ψωμιού και την παύση των διώξεων και εξοριών σε βάρος των ιδεολογικά εχόντων άλλη άποψη. Και εδώ η συμφωνία έγινε με τους φιλελεύθερους που το 1929 μαζί με τους συντηρητικούς και μοναρχικούς είχαν νομοθετήσει για τις διώξεις των κομμουνιστών και κάθε ιδεολογικά αντιθέτων με το ιδιώνυμο.
Εδώ υπάρχει η επανάληψη της θεσμικής αλητείας του 1920, πάλιβσε βάρος του πληθυσμού και του τελευταίου υπηκόου ακόμη της χώρας τότε. Γιατί ακόμη και αν με την μείωση της τιμής του ψωμιού διευκολύνονταν να φάει ψωμί και ο τελευταίος Έλλην αυτό δεν άρεσε στην αισχρή βρώμικη και αρπαχτική τότε θεσμική οργάνωση και τους μύστες και εκπροσώπους της.
Και το ενδιαφέρον είναι ουσιαστικά κονταροχτυπήθηκαν οι πολιτικοί θεσμικοί σχηματισμοί το 1936 για το ποιός θα αποσπάσει την συνεργασία των διωκομένων φυλακισμένων του λαικού μετώπου-κκε. Και στο τέλος αυτοί που έχασαν την συνεργασία ώς τελευταίοι θεσμικοί κατεργαρέοι καιροφυλακτούσαν και τορπίλησαν την εφαρμογή της συνεργασίας -για την μείωση έστω της τιμής του ψωμιού- απ τους πρώτους κατεργαρέους που την είχαν αποσπάσει.
Τελικά το ζητούμενο -έτσι θα κατέληγε απ τους μέν και τους δε θεσμικούς κατεργαρέους- ήταν για να μην μειωθεί η τιμή του ψωμιού ώς αίτημα τότε κοινωνικό που διεκδικούσε το πλείστο των πολιτών και μέσω του λα’ι’κού μετώπου-κκε.
Και η εκάστοτε διαπρύσια αναφορά -ακόμη και σήμερα-στους θεσμούς και πάντα απ τους εκάστοτε κήνσορες και θεράποντες της θεσμικής συγκρότησης (ακόμη και αυτής της θεσμικής συγκρότησης που προηγείται των ικανοτέρων ώς τελευταίες μόδες και καραμέλες της πολιτικής και κοινωνικής φιλολογίας ) , θα πρέπει να εξετάζεται με αυξημένα κριτήρια υποψίας ( δηλαδή εντός πάσης υποψίας) απ τους πολίτες και συλλογικά και ατομικά. Κοινώς είναι ισόποσα σίγουρο ότι, η χρήση του όρου θεσμός χρησιμοποιείται για να δηλώσει και το αντιθετό του , δηλαδή την αντιθεσμικότητα.