Σαν σήμερα το 1799 δημοσιεύεται κοινή διακήρυξη Ουσάκοφ – Καδήρ Μπέη για τα Ιόνια Νησιά
Σαν σήμερα το 1799 δημοσιεύεται κοινή διακήρυξη του Ρώσου ναυάρχου Ουσάκοφ και του Τούρκου ομολόγου του Καδήρ Μπέη. Με αυτή ανακοινώνεται ότι τα Ιόνια Νησιά θα αποτελέσουν ενιαίο και ανεξάρτητο κράτος, με πρωτεύουσα την Κέρκυρα, που θα διοικείται από εκλεγμένη 14μελή Γερουσία (στις εκλογές θα μετείχαν οι αριστοκράτες και υπό προϋποθέσεις οι αστοί).
Με τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης (21 Μαρτίου 1800) πού υπέγραψαν η Ρωσία, η Τουρκία και η Μεγάλη Βρετανία, τα Ιόνια Νησιά αναγνωρίζονταν σαν ενιαίο αυτόνομο κράτος φόρου υποτελές στο Σουλτάνο.
Γράφει η Ζωή Μιχαλοπούλου στη διδακτορική της διατριβή με θέμα «Ο Επτανησιακός Συνταγματισμός στα χρόνια της Αγγλοκρατίας» (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 2014):
«Αµέσως µετά την παράδοση της Κέρκυρας στις ρωσοτουρκικές δυνάµεις και την οριστική απαλλαγή των Επτανήσων από τον «δηµοκρατικό πυρετό», ο αρχηγός των δυνάµεων, Αρχιναύαρχος Ουζακώφ, συνέστησε, όπως ήδη είχε πράξει και στα υπόλοιπα νησιά, προσωρινή Κυβέρνηση, αποτελούµενη από δέκα έξι µέλη, προερχόµενα τόσο από την αριστοκρατία όσο και από τη δεύτερη τάξη. Η θητεία του προσωρινού αυτού σώµατος δεν διάρκεσε παρά λίγες µέρες, καθώς µε την, από 10 Μαρτίου 1799, Προκήρυξη του αντισυνταγµατάρχη Σκίποτς, διοικητή των ρωσικών δυνάµεων, που είχαν σταθµεύσει στην Κέρκυρα, συγκλήθηκε η τάξη των ευγενών για να εκλέξει έξι Αντιπροσώπους, οι οποίοι θα αποτελούσαν την νέα Κυβέρνηση ή Αντιπροσωπεία. Με τον τρόπο αυτό, η παλαιά άρχουσα τάξη, αναγεννήθηκε, επανακτώντας, µε τη στήριξη των συµµαχικών δυνάµεων, τα προνόµια που αποστερήθηκε από τους Δηµοκρατικούς Γάλλους.
Το Μεγάλο Συµβούλιο της Κέρκυρας, που είχε εν τω µεταξύ λάβει την ονοµασία «Μεγαλοπρεπές», αποτελούµενο από ογδόντα τρία συνολικά µέλη, συνεδρίασε στις 25 Μαρτίου σύµφωνα µε τις ενετικές διαδικασίες και επιβεβαιώνοντας την θριαµβική επανεγκαθίδρυση του παλαιού καθεστώτος, εξέλεξε την Κυβέρνηση του νησιού επιφυλάσσοντας, δηλαδή, για τα µέλη του το ρόλο του ρυθµιστή της νέας πολιτειακής κατάστασης. Εκτός από την εκλογή των µελών της τοπικής Κυβέρνησης, το Μεγάλο Συµβούλιο Κέρκυρας, αποφάσισε πρώτον, την περιφορά του Σκηνώµατος του Αγίου Σπυρίδωνος, καθώς ο προστάτης βοήθησε στην «σωτηρία» του νησιού από τους «άθεους Γάλλους», δεύτερον, την αποστολή ευχαριστήριων επιστολών προς τον Τσάρο, τον Σουλτάνο και τον Βασιλιά της Μεγάλης Βρετανίας και τρίτον, την αποστολή δύο αντιπροσώπων του Μεγάλου Συµβουλίου για να ευχαριστήσουν προσωπικώς τον Αντιναύαρχο Ουζακώφ και τον Καδήρ Μπέη.
Παράλληλα, το Μεγάλο Συµβούλιο της Ζακύνθου, που είχε και αυτό µε τη σειρά του επανεγκατασταθεί πλήρως, αποφάσισε την αποστολή ευχαριστήριας επιστολής προς τον Βασιλιά της Μεγάλης Βρετανίας, καθώς επίσης και την αποστολή ευχαριστήριων δώρων προς τον Ναύαρχο Νέλσον, ο θρίαµβος του οποίου κατά τη ναυµαχία του Αµπουκίρ είχε παίξει καθοριστικό ρόλο για την «απελευθέρωση» των νησιών από τους Δηµοκρατικούς Γάλλους.
Μετά την συγκρότηση αντίστοιχων Κυβερνήσεων στο σύνολο των νήσων, µε την, από 24 Απριλίου 1799, Εγκύκλιο των αρχηγών των συµµαχικών δυνάµεων, όπου διακηρύσσονταν η επιθυµία για την δηµιουργία µίας, ενωµένης Πολιτείας, µε έδρα την Κέρκυρα, κλήθηκαν οι τοπικές Κυβερνήσεις σε συνεργασία µε τους προεστούς του κάθε νησιού, να εκλέξουν αντιπροσώπους για τη δηµιουργία ενός κεντρικού, δεκατετραµελούς, κυβερνητικού οργάνου, που θα ονοµάζονταν Γερουσία. Το κυριότερο έργο της Γερουσίας θα ήταν η ψήφιση σχεδίου Συντάγµατος, που θα υποβάλλονταν προς επικύρωση ενώπιον των συµµαχικών δυνάµεων, δηλαδή της Ρωσίας και της Τουρκίας, στα χέρια των οποίων βρίσκονταν πια η τύχη των νησιών.
Επειδή, όµως, δεν κατάφεραν όλοι οι επιλεγµένοι αντιπρόσωποι να φτάσουν στην Κέρκυρα, είτε λόγω καθυστέρησης της εκλογής τους είτε λόγω απόστασης, ο Ουζακώφ, αρνούµενος να περιµένει, αντικατέστησε τα απουσιάζοντα µέλη της Γερουσίας µε άτοµα που ήδη βρίσκονταν στην Κέρκυρα, µε µοναδικό κριτήριο τον τόπο καταγωγής τους, ώστε να διατηρηθεί η αναλογία των εκπροσώπων κάθε νησιού.
Με τον τρόπο αυτό συγκροτήθηκε τελικά το σώµα, Πρόεδρος του οποίου, διορίστηκε -και πάλι µονοµερώς από τον Ουζακώφ- ο Άγγελος Όριο*, πρώην αξιωµατικός του ενετικού στρατού, που είχε εγκατασταθεί στην Λευκάδα.
Η εµπιστοσύνη που είχε ο Ναύαρχος προς το πρόσωπο του Όριο ήταν τέτοια, που του ανέθεσε το δύσκολο έργο σύνταξης σχεδίου Συντάγµατος. Το σχέδιο αυτό, όµως, δεν ικανοποίησε πλήρως τον Ουζακώφ και για το λόγο αυτό συγκρότησε µια ειδική επιτροπή, η οποία, αφού το επεξεργάστηκε, το υπέβαλε τροποποιηµένο ενώπιον της Γερουσίας, η οποία και το υπερψήφισε.
Το σχέδιο του Συντάγµατος, υπό τον τίτλο «Προσωρινό Σχέδιο Διακυβέρνησης των πρώην Βενετικών Νήσων, που ελευθερώθηκαν από τους Γάλλους» το οποίο κατατέθηκε στον Ουζακώφ την 16η Μαΐου 1799 και εγκρίθηκε από τον τελευταίο δύο µέρες αργότερα, αποτελούνταν από τριάντα ένα άρθρα.
Το Σχέδιο έχει τα προσόντα µιας προσπάθειας συγκερασµού των αιτηµάτων της ανερχόµενης αστικής τάξης, που, µε την άφιξη των Δηµοκρατικών Γάλλων, είχε λάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στην άσκηση της κρατικής εξουσίας και των βουλήσεων των συµµαχικών δυνάµεων για επαναφορά στο προηγούµενο καθεστώς της κυριαρχίας της τάξης των ευγενών. Η σύντοµη, µάλιστα, επιστολή, που συνόδευε το Σχέδιο και υπογραφόταν από τα µέλη της Γερουσίας, «υπενθύµιζε» στον Αντιναύαρχο την υπόσχεση των συµµάχων προς τους νησιώτες, έτσι όπως είχε αποτυπωθεί στην ποιµαντορική εγκύκλιο του Πατριάρχη, να επιλέξουν οι ίδιοι το είδος του πολιτεύµατος που θα έκριναν ότι άρµοζε στο νέο κράτος…».
* Ο Άγγελος Όριο ήταν πρώην αξιωµατικός του ενετικού ναυτικού και πρώην Προβλεπτής της Κεφαλονιάς. Εγκαταστάθηκε, στη συνέχεια, στη Λευκάδα, εξαιτίας γάµου που σύναψε µε πλούσια χήρα του νησιού, από την οποία έλαβε ως προίκα µεγάλη ακίνητη περιουσία. Κατά την πολιορκία της Λευκάδας από τις ρωσοτουρκικές δυνάµεις ο Όριο βοήθησε τους συµµάχους να καταλάβουν το νησί και εξ αυτού του λόγου είχε λάβει την εύνοια του Ουζακώφ, ο οποίος τον προσκάλεσε στην Κέρκυρα και τον διόρισε Πρόεδρο της Γερουσίας. (Βλ. Γ.Ε. Μαυρόγιαννη, ibid, σελ. 267, Ε. Λούντζη, ibid και και Π. Χιώτη, ibid).
