Απομεινάρια κάποιας αρχαίας πυργόσπιτης αγροικίας – παρατηρητηρίου;

Οι μεγάλες λαξευμένες από ανθρώπινο χέρι ορθογώνιες στην πλειοψηφία τους πέτρες με λεία την επιφάνεια βρίσκονται στην άκρη ενός χωραφιού. Το μέρος αυτό είναι σε ένα λόφο που καλλιεργούταν παλιότερα.

Προσφέρει πολύ καλή θέα προς το κανάλι της Λευκάδας το οποίο μπορεί κάλλιστα να εποπτευτεί από το σημείο αυτό, ενώ ελέγχει και μία μεγάλη καλλιεργήσιμη λεκάνη. Η τριγύρω περιοχή είναι διάσπαρτη επιφανειακά από κεραμίδια και άλλα κεραμικά θραύσματα. Δεν γνωρίζουμε αν η θέση έχει καταγραφεί αρχαιολογικά και ούτε σε πια περίοδο ανήκουν τα ερείπια. Ίσως να είναι τα απομεινάρια κάποιας αρχαίας πυργόσπιτης αγροικίας που έπαιζε ενδεχόμενα και το ρόλο παρατηρητηρίου. Το τοπωνύμιο της περιοχής παραπέμπει σε κατοίκηση ή σε τόπο περιοδικής εγκατάστασης ανθρώπων.

Όπως γράφει ο Γιάννης Βλάχος στο εδώ άρθρο του με τίτλο «Πύργοι και αγροικίες. Ο έλεγχος της υπαίθρου στην Αρχαία Λευκάδα», στην Λευκάδα είχε αναπτυχθεί από τον 5ο έως τον 3ο π.Χ. αιώνα ένα δίκτυο λιθόκτιστων πύργων της κλασσικής περιόδου. Ήταν διάσπαρτοι σε διαφορές γεωγραφικές ενότητες του νησιού τόσο στην πεδινή όσο και την ορεινή, κυρίως σε περιοχές κοντά στο Νυδρί και το Μαραντοχώρι. Τρεις από τους πύργους αυτούς ασκούσαν ρόλο παρατηρητηρίων.

Σημειώνει επίσης ότι η ύπαιθρος της Λευκάδας είναι κατάσπαρτη από πυργόσπιτες αγροικίες στις πλέον εύφορες περιοχές του νησιού έως τα ορεινά στο οροπέδιο της Εγκλουβής. Οι πύργοι, συνολικά 15 -από αυτούς μόνο 7 είχαν εντοπιστεί και ανασκαφεί από τον Δαίρπφελδ- καταγράφηκαν σε έρευνα του πανεπιστημίου Tulane της Ν. Ορλεάνης και του πανεπιστήμιου Καλιφόρνιας του Λος Άντζελες, σε τριετή επιφανειακή έρευνα σε συνεργασία με την ΙΒ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων (αναλυτικά Sarah Morris: The towers of Ancient Leukas Results of a topographical essay 1991-1992).

O αρχαίος πύργος (αγροικία) στην Παλαιοκατούνα (Πηγή: Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών)

Τα απομεινάρια πάντως αυτά δεν φαίνεται να καταγράφονται στην επιφανειακή έρευνα που έγινε από τα παραπάνω αμερικανικά πανεπιστήμια σε συνεργασία με την ΙΒ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων.