Μια μέρα σαν όλες τις άλλες η 27η Οκτωβρίου 1940
Τα πρωτοσέλιδα των ελληνικών εφημερίδων
Η 27η Οκτωβρίου 1940 ήταν ημέρα Κυριακή. Ρίχνοντας μια ματιά στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων της εποχής εκείνης τίποτα δεν προμήνυε ότι μια μέρα μετά η Ελλάδα θα έμπαινε σε πόλεμο.
Στα πρωτοσέλιδα των ελληνικών εφημερίδων της 27ης Οκτωβρίου 1940 κυριαρχεί η καταρχήν συμφωνία της φιλογερμανικής κυβέρνησης που σχηματίστηκε από τον Γάλλο στρατάρχη και ήρωα του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου Φιλίπ Πεταίν, μετά την εισβολή της Γερμανίας και τη συνθηκολόγηση κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, με τις δυνάμεις του Άξονα. Ακόμη, οι προσεχείς προεδρικές εκλογές στην Αμερική με υποψήφιους τον Φραγκλίνο Ρούζβελτ και τον Ουέντελ Γουΐλκυ (έγιναν στις 5 Νοέμβρη), οι διεθνείς εξελίξεις του πολέμου σε Γερμανία και Αγγλία κ.ά., χωρίς τίποτα να προμηνύει άμεσα την απειλή κάποιας ρήξης με την Ιταλία.
Οι περισσότερες εφημερίδες έχουν επίσης ως πρώτο θέμα τηλεγράφημα του ιταλικού πρακτορείου ειδήσεων «Στέφανι» για επεισόδια στα ελληνοαλβανικά σύνορα τα οποία όμως διαψεύδει το Αθηναϊκό πρακτορείο.
Το τηλεγράφημα του πρακτορείου «Στέφανι» από τα Τίρανα ανέφερε: «Ένοπλος ελληνική συμμορία επετέθη σήμερον την πρωΐαν δια πυροβολισμών και χειροβομβίδων εναντίον αλβανικών φυλακίων, πλησίον της Κορυτσάς, νοτίως της διαβάσεως Καπέστιτσα. Η άμεσος αντίδρασις αλβανικού περιπόλου και η επακολουθήσασα επέμβασις άλλων αποσπασμάτων επέτρεψαν την άμεσον απόκρουσιν της εχθρικής ομάδος, ήτις είχεν εισχωρήσει εντός του αλβανικού εδάφους. Εξ εκ των επιτιθέντων Ελλήνων συνελήφθησαν. Αι απώλειαι των Αλβανών ανέρχονται εις δύο στρατιώτας νεκρούς και τρεις τραυματίας». Άλλο τηλεγράφημα του ίδιου πρακτορείου έκανε λόγο για τρεις βόμβες που εξερράγησαν πλησίον της έδρας του γραφείου του Ιταλού λιμενάρχη του λιμένος Έντα (Άγιοι Σαράντα), με αποτέλεσμα να τραυματιστούν ελαφρά δύο άτομα, ενώ, όπως σημείωνε «καταζητούνται δραστηρίως οι Έλληνες ή Βρετανοί πράκτορες εις τους οποίους οφείλεται η απόπειρα αύτη».
Η διάψευση του Αθηναϊκό Πρακτορείου είχε ως εξής: «Τα εκ Τιράνων τηλεγραφήματα τα διαβιβασθέντα εκ Ρώμης δια του Πρακτορείου Στέφανι και κατά τα οποία μία Ελληνική συμμορία εισήλθε εις το αλβανικόν έδαφος και προσέβαλεν αλβανικά φυλάκια πλησίον της Κορυτσάς νοτίως της διαβάσεως Καπέστιτσα είναι απολύτως ψευδή. Ουδεμία ελληνική συμμορία διήλθε τα αλβανικά σύνορα εις οιονδήποτε αυτών σημείων. Είναι γνωστόν ότι ουδεμία συμμορία ούτε εσχηματίσθη, ούτε είναι δυνατόν να σχηματισθή εντός του ελληνικού εδάφους, δεδομένου ότι αι ελληνικαί στρατιωτικαί και πολιτικαί Αρχαί εξασφαλίζουν αδιατάρακτον την τάξιν». Ανάλογη διάψευση περί ελληνικής αναμείξεως υπήρξε και για το δεύτερο υποτιθέμενο συμβάν στο λιμάνι των Αγίων Σαράντα.
Την ίδια μέρα ο πρέσβης της Ιταλίας στην Ελλάδα Εμμανουέλε Γκράτσι είχε λάβει το κρυπτογραφημένο τηλεγράφημα που ζητούσε από την ελληνική κυβέρνηση -ως απόδειξη της ουδετερότητάς της- να επιτρέψει στις ιταλικές ένοπλες δυνάμεις να καταλάβουν ορισμένα στρατηγικά σημεία επί του ελληνικού εδάφους, διαφορετικά αν δε γίνονταν δεκτές οι ιταλικές απαιτήσεις τα ιταλικά στρατεύματα θα εισέβαλαν στο ελληνικό έδαφος χωρίς καμία άλλη προειδοποίηση.
Λίγες ώρες αργότερα, στις 3 το πρωί της 28ης Οκτωβρίου, ο Γκράτσι, συνοδευόμενος από τον στρατιωτικό ακόλουθο της ιταλικής πρεσβείας κι έναν διερμηνέα, θα απέδιδε στην κατοικία του δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά το κείμενο της διακοίνωσης.
