Σύλλογος «Σαπφώ»: Μια ιστορία νίκης του περιβάλλοντος και του πολιτισμού

Ο Σύλλογος ΣΑΠΦΩ δημιουργήθηκε το 2006 από μια ομάδα ευαισθητοποιημένων κατοίκων των χωριών της Νοτιοδυτικής Λευκάδας (Αθάνι, Δράγανο, Κομηλιό, Άγιος Πέτρος Χορτάτα) και κάποιων προοδευτικών επιστημόνων Λευκαδιτών που γνώριζαν και υποστήριζαν τα χωριά αυτά.

Η αναγκαιότητα της δημιουργίας του Συλλόγου ήταν η οργανωμένη αντίδραση των ντόπιων απέναντι στα σχέδια δύο εταιρειών (η μια πολυεθνική, η άλλη η ΔΕΗ) να χωροθετήσουν και να λειτουργήσουν δύο τεράστια αιολικά πάρκα κατά μήκος της χερσονήσου του Λευκάτα από το Κομηλιό ως τη Νηρά. Οι δύο τότε Δήμαρχοι του Δήμου Απολλωνίων (Μελάς και Λογοθέτης) υποστήριζαν με κάθε τρόπο την επένδυση αυτή και διέδιδαν τα πλεονεκτήματά της. Οι ντόπιοι όμως διέβλεπαν εκτός από την αλλοίωση του προικισμένου φυσικού περιβάλλοντος, την απαξίωση των περιουσιών τους και όποιας δυνατότητας ήπιας τοπικής ανάπτυξης προς όφελος τους, να παραδίδεται στα μεγαλοσυμφέροντα.

Έτσι συμφώνησαν σε ένα καταστατικό του Συλλόγου ΣΑΠΦΩ με στόχους α) τη διάσωση του τοπικού περιβάλλοντος και β) Την διατήρηση και ενίσχυση της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής.

Τα κύρια περιβαλλοντικά προβλήματα της περιοχής αυτής εκτός από τη χωροθέτηση των βιομηχανικών αιολικών πάρκων σε απόσταση αναπνοής από τα χωριά μας ήταν α) η μόλυνση των δυτικών ακτών (Πόρτο Κατσίκι, Εγκρεμνοί Γιαλός κλπ) από τα διερχόμενα πλοία και β) η λειτουργία της παράνομης χωματερής στα σύνορα Κομηλιού Δραγάνου η οποία ήταν πάνω από τη θάλασσα και δέχονταν όλο τον όγκο σκουπιδιών της καλοκαιρινής τουριστικής περιόδου από τη Βασιλική και τα Σύβοτα. Στα πολιτιστικά θέματα ο στόχος που τέθηκε ήταν η ενίσχυση των παραδοσιακών τοπικών προϊόντων μέσω της ανάδειξης τους κυρίως από πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Στην προσπάθεια αυτή βρήκαν συμπαραστάτες και αντίθετους στη τοπική κοινωνία. Άξιος συμπαραστάτης μας ο τότε βουλευτής του νομού καθηγητής κ Ξενοφώντας Βεργίνης ο οποίος βοήθησε με κάθε τρόπο το σύλλογο, αλλά συμμετείχε και στην αποκάλυψη της απάτης της πολυεθνικής -που χωρίς οι ιδιοκτήτες γης να γνωρίζουν οτιδήποτε- μετέτρεψε τις ιδιοκτησίες με αίτηση της και απόφαση του Δασαρχείου σε δασικές, ώστε να εξαγοραστούν πάμφθηνα τα χωράφια τους, από τους επιτήδειους που είχαν μυριστεί κέρδη εις βάρος των φτωχών αγροτών της περιοχής.

Ο σύλλογος των Αγιοπετριτών και η Ομοσπονδία των Απανταχού Λευκαδίτικων συλλόγων ενίσχυσαν και διέδωσαν τον αγώνα μας. Ο τότε Νομάρχης Λευκάδας κ Κώστα Αραβανής μετά από μια φωτιά που πήρε η χωματερή πήρε την σημαντική απόφαση να την καταργήσει αλλά και υποστήριζε το αίτημά μας για τη μη χωροθέτηση αιολικών πάρκων.

Ιδιαίτερα στο πολύ σημαντικό θέμα της μόλυνσης των ακτών μας βοήθησε ο τότε Γ.Γ. του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, ο οποίος μετά από τις παρεμβάσεις μας διέταξε την συχνή πτήση ελικοπτέρων πάνω από την ακτή του Λευκάτα κάτι που οδήγησε, από το φόβο των υψηλών προστίμων, τα διερχόμενα πλοία να μην ανοίγουν τα αμπάρια τους όταν διέρχονταν δυτικά του Λευκάτα.

Σημαντική και η συμβολή -ενωρίτερα αυτής της εποχής- του αείμνηστου Βουλευτή κ. Ευάγγελου Βλασόπουλου με σημαντικές παρεμβάσεις για το θέμα στο κοινοβούλιο που δυστυχώς όμως δεν είχαν το αναμενόμενο αποτέλεσμα.

Το ποιο σημαντικό όμως, ήταν η ενίσχυση -ηθική και οικονομική- των μελών του Συλλόγου και των ντόπιων στα δικαστικά έξοδα που χρειάστηκαν για τις προσφυγές μας στο Σ.Τ.Ε. στο οποίο και δικαιωθήκαμε μετά από μια δεκαπενταετία αγώνων για την χωροθέτηση αιολικών πάρκων. Ιθύνων νους και συντονιστής της δικαστικής διαδικασίας ο τότε Γραμματέας του Συλλόγου Δικηγόρος Αθηνών κ. Διονύσιος Ρομποτής. Άξιος συμπαραστάτης ο Πάρεδρος του Αθανίου κ Παναγιώτης Κορφιάτης.

Από το 2008 ο σύλλογος ΣΑΠΦΩ με σκοπό να προωθήσει το ευρύτερα γνωστό για την ποιότητά του θυμαρίσιο μέλι της περιοχής, σε συνεργασία με την τοπική κοινότητα Δραγάνου και την ενίσχυση του κ. Ξεν. Βεργίνη ξεκίνησε τη γιορτή μελιού ή οποία με το χρόνο εξελίχθηκε σε σημαντικό γεγονός του Λευκαδίτικου Καλοκαιριού αλλά και έδωσε την ευκαιρία σε Λευκαδίτες όπως στη Χορτιώτισσα ερμηνεύτρια κ. Γιώτα Χαλκιά, στη νέα αοιδό μας κ. Νίκη Βρυώνη και στον Φώντα το Σταματέλο να ζωντανέψουν τα παλιά όμορφά μας πανηγύρια μας και το Δημοτικό και Λαϊκό τραγούδι. Σημαντική η προσφορά στο θέμα του πάρεδρου του Δραγάνου κ Γεράσιμου Κατωπόδη, καθώς και του παιδίατρου Γεωργίου Κατωπόδη.

Αυτή η ιστορία νίκης όμως δεν θα ήταν δυνατή χωρίς την οργάνωση και την αντίσταση του απλού κόσμου, αλλά και χωρίς τη συμπαράσταση που είχαμε από όλα τα πολιτικά κόμματα (αριστερά, κεντρώα και δεξιά). Έτσι όλοι συντάχθηκαν πίσω από το σύνθημά μας «το περιβάλλον και ο πολιτισμός είναι ο πλούτος μας» το οποίο αποδείχθηκε ζωντανό και οδήγησε στη σημερινή ήπια και χωρίς περιβαλλοντικές σ καταστροφές ανάπτυξη της νοτιοδυτικής Λευκάδας προς όφελος της τοπικής κοινωνίας και όχι των πολυεθνικών.

Γιάννης Κατωπόδης

Αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας των Απανταχού Λευκαδίτικων Συλλόγων

Μάιος 2022