Η «Βρύση του Βαλαωρίτη» από το 1829 που παρουσιάζει αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον

Μας υποδείχτηκε πρόσφατα από τον ταξιτζή «ιστορικό» ως η «Βρύση του Βαλαωρίτη» κι ότι στο μέρος αυτό είχε παλιότερα το εξοχικό του ο Βαλαωρίτης. Ήταν όμως νύχτα και δεν μπόρεσα να διακρίνω πολλά πράγματα. Την επισκέφτηκα πάλι σήμερα αφού δυσκολεύτηκα αρκετά να την βρω καθώς δεν θυμόμουν που ακριβώς βρίσκεται.

Είναι πράγματι μια ξεχωριστή παλιά βρύση του τόπου μας που έχει διασωθεί και παρουσιάζει ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελεί αξιοθέατο. Πρόκειται για μια επίπεδη ορθογώνια κατασκευή με πελεκητές πέτρες που απολήγει σε περίτεχνο γείσο και στηρίζεται στις δύο παραστάδες της βρύσης. Το νερό έτρεχε στη μεγάλη πέτρινη τετράγωνη γούρνα που βρίσκεται μπροστά από τη βρύση από ένα σιδερένιο κρουνό που τον κρατούν δύο αγγελούδια.

Μια εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα πάνω από τον κρουνό, στο κέντρο περίπου της βρύσης, μαρτυρεί ότι οικοδομήθηκε το 1829 και ότι ήταν ιδιοκτησία των αδελφών Βαλαωρίτου, γιων του Χαράλαμπου Βαλαωρίτη, ο οποίος δεν ζούσε την εποχή εκείνη. Γράφει η πλάκα: «ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΤΩΝ ΑΔΕΛΦΩΝ ΒΑΛΑΩΡΙΤΟΥ ΥΙΩΝ ΤΟΥ ΜΑΚΑΡΙΤΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ – 1829». Ανατρέχοντας στο γενεαλογικό δέντρο των Βαλαωρίτιδων βλέπουμε ότι ο Χαράλαμπος Βαλαωρίτης είχε τρεις γιούς, τον Αθανάσιο που ήταν ιερομόναχος, τον Ευστάθιο που ήταν πολιτικός και τον Ιωάννη Βαλαωρίτη, που ήταν γερουσιαστής. Ο τελευταίος, ο Ιωάννης, είχε δυο γιους, εκ των οποίων ο ένας ήταν ο ποιητής και πολιτικός Αριστοτέλης Βαλαωρίτης και ο άλλος ο Ξενοφών Βαλαωρίτης. Η βρύση δηλαδή οικοδομήθηκε όταν ο ποιητής Αριστοτέλης Βαλαωρίτης ήταν μόλις 5 ετών.