Η ίδρυση του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Λευκάδος το 1944 και οι τροποποιήσεις του Καταστατικού που ακολούθησαν

Το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Λευκάδας ιδρύθηκε το 1944, αναγνωρίστηκε με την υπ΄ αριθ. 36/1944 απόφαση του Πρωτοδικείου Λευκάδας και καταχωρήθηκε στη σελίδα 122 του βιβλίου Σωματείων του πιο πάνω Πρωτοδικείου.

Υποβλήθηκε για έγκριση στις 3 Απριλίου 1944 και το Καταστατικό υπέγραφαν οι εξής: Άγγελος Σφαέλος, Αντ. Γλένης, Αθαν. Aρακλειώτης, Πάνος Καραβίας, Γεώργ. Αυγερινός, Ζώης Σάντας, Γεώργ. Καλαφάτης, Θεόδ. Γαντζίας.

Η πρώτη σφραγίδα του Εργατικού Κέντρου ήταν «σχήματος στρογγύλου και φέρει εις τον γύρον αυτής το τίτλο της οργανώσεως και εις το μέσον δύο χείρας σφιγγομένας συμβολίζουσα την ενότητα των εργατών».

Η πρώτη σφραγίδα του Εργατικού Κέντρου Λευκάδος το 1944

Σύμφωνα με μία κατάσταση «εμφαίνουσα τη δύναμη του Εργατικού Κέντρου Λευκάδος» στις αρχές της δεκαετίας του 1950 σε αυτό συσπειρώνονταν συνολικά 22 Σωματεία με 733 μέλη εκ των οποίων είχαν ψηφίσει στις αρχαιρεσίες 652 μέλη.

Η σημερινή σφραγίδα του Εργατικού Κέντρου Λευκάδος

Στην πόλη της Λευκάδας δραστηριοποιούνταν 15 Σωματεία, στην περιοχή της Κατούνας 2 Σωματεία (Φορτοεκφορτωτών Όρμου Δρεπάνου και Εργατών Άλατος Κατούνας), και από ένα κάθε φορά σωματείο στα λιμάνια Βασιλικής, Βλυχού, Μεγανησίου και Ιθάκης. Είναι άγνωστο που είχε την έδρα του το Σωματείο Εργατών Γης Αγίου Νικολάου, ενώ υπήρχαν ακόμη το Σωματείο Φορτοεκφορτωτών Λιμένος Βονίτσης, το Σωματείο Αλιεργατών Κατούνας ( ; ) και το Σωματείο Υπαλλήλων Καφενείων για τα οποία δεν δίνονται στοιχεία καθώς και η Εργατική Αδελφότητα με 355 μέλη που, όπως γνωρίζουμε, είχε ιδρυθεί στις 15 Νοεμβρίου του 1892.

Σημειώνεται ότι τα πρωτοβάθμια σωματεία, πέρα από τις ομοσπονδίες στις οποίες ανήκαν, ήταν και στη δύναμη του Εργατικού Κέντρου της πόλης στην οποία δραστηριοποιούνταν. Έτσι επί της ουσίας κάθε σωματείο είχε ως ανώτερη αρχή την ομοσπονδία του κλάδου του σε ένα κάθετο επίπεδο οργάνωσης, αλλά και το τοπικό εργατικό κέντρο, κατά την οριζόντια οργάνωση του συνδικαλισμού σε επίπεδο πόλης, σε συνεργασία με όλα τα σωματεία της, ανεξάρτητα από τον κλάδο και την φύση της εργασίας των μελών της. Τα Εργατικά Κέντρα ανήκαν, με τη σειρά τους, στη Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος (Γ.Σ.Ε.Ε.) η οποία αποτελούσε την κορυφή της πυραμίδας του συνδικαλισμού και στις δύο οργανωτικές του δομές, και την κάθετη και την οριζόντια (βλ. Σταμάτιος Λιαδάκης, «Η βιομηχανία και το εργατικό κίνημα στον Πειραιά του μεσοπολέμου»).

Ανάλογα με την εσωτερική διαπάλη του συνδικαλισμού αλλά και τις εκάστοτε κυβερνητικές παρεμβάσεις στο συνδικαλιστικό κίνημα το καταστατικό του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου υποβάλλονταν τα επόμενα χρόνια συχνά σε τροποποιήσεις.

Η πρώτη τροποποίηση του αρχικού Καταστατικού έγινε το 1951 και εγκρίθηκε με την υπ΄ αριθ. 150/1951 απόφαση του Πρωτοδικείου Λευκάδας. Καταχωρήθηκε στη σελίδα 169 του βιβλίου Σωματείων του πιο πάνω Πρωτοδικείου.

Δυο χρόνια αργότερα, το 1953, θα ακολουθήσει νέα τροποποίηση του Καταστατικού που θα εγκριθεί με την υπ΄ αριθ. 35/1953 απόφαση του Πρωτοδικείου Λευκάδας και Θα εγγραφεί στη σελίδα 42 του βιβλίου Σωματείων.

Το 1959 έγινε πάλι τροποποίηση του Καταστατικού και δη ως προς την παράγραφο 3 του άρθρο 12 του αρχικού Καταστατικού (υπ΄ αριθ. 178/1959 απόφαση του Πρωτοδικείου Λευκάδας). Ακολούθησε το 1965 νέα τροποποίηση του Καταστατικού που εγκρίθηκε με την υπ΄ αριθ. 2/1965 απόφαση του Πρωτοδικείου Λευκάδας. Τροποποιήσεις θα γίνουν και το 1966 που αφορούσαν το άρθρο 3 (τελευταία παράγραφος), το άρθρο 5 (τελευταία παράγραφος), το άρθρο 12 (προστεθείσα νέα παράγραφος) και το άρθρο 27 (πρώτη παράγραφος), που εγκρίθηκαν με την υπ΄ αριθ. απόφαση 181/1966 του Πρωτοδικείου.

Το 1968, κατά την περίοδο της Χούντας των Συνταγματαρχών, το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Λευκάδας θα μετονομαστεί σε «Εθνικόν Εργατοϋπαλληλικόν Κέντρον Λευκάδας», με την τροποποίηση της πρώτης παραγράφου του άρθρου 1. Τροποποιήθηκαν επίσης το άρθρο 7, το άρθρο 2 (περί τετραετούς θητείας του ΔΣ), το άρθρο 15 (πρώτη παράγραφος) και το άρθρο 26 (πρώτη παράγραφος). Το νέο τροποποιημένο Καταστατικό εγκρίθηκε με την υπ΄ αριθ. 256/1968 απόφαση του Πρωτοδικείου Λευκάδας.

Μετά την πτώση της δικτατορίας ακολούθησαν και άλλες τροποποιήσεις του Καταστατικού που είναι όμως υπό διερεύνηση πότε ακριβώς έγιναν.

Το τροποποιημένο καταστατικό του 1953 υπογράφουν οι: Κοψιδάς (Πρόεδρος), Αθαν. Aρακλειώτης (Γεν. Γραμματέας) και τα μέλη: Αθαν. Γουρζής, Νικ. Βλάχος, Αναστ. Αραβανής, Ιωάννης Δελαπόρτας, Σπ. Μήτσουρας, Χρήστος Λάζαρης, Φώτης Μεσσήνης, Βασίλειος Φίλιππας, Πάνος Κατωπόδης, Κωνσταντίνος Σταγιάννος, Πάνος Μεσσήνης, Θεόδωρος Κουνιάκης. Το γνήσιο της υπογραφής βεβαιώνει στις 8-4-1953 ο τότε Δήμαρχος Δημήτριος Γιαννουλάτος.

Το άρθρο 10 παράγραφος 1γ του Καταστατικού αναφέρει: «Διαγράφονται κατόπιν αποφάσεως της Διοικήσεως του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου αι Οργανώσεις που ασκούν αντεθνικήν ή κομμουνιστικήν προπαγάνδαν ή δρουν κατά τρόπον ζημιούντα τα συμφέροντα των μισθωτών».

Για τη σφραγίδα και τη σημαία του Εργατικού Κέντρου αναφέρει το άρθρο 25 στις «ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ»: «Το Εργατοϋπαλληλικόν Κέντρον έχει σφραγίδα στρογγύλην φέρουσαν γύρωθεν τας λέξεις «ΕΡΓΑΤΟΫΠΑΛΛΗΛΙΚΟΝ ΚΕΝΤΡΟΝ ΛΕΥΚΑΔΟΣ» και την σφύραν εν τω μέσω ως έμβλημα. Η σημαία του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου είναι η Εθνική Σημαία, φέρουσα εις το μέσον σφύραν και γύρωθεν τας λέξεις ΕΡΓΑΤΟΫΠΑΛΛΗΛΙΚΟΝ ΚΕΝΤΡΟΝ ΛΕΥΚΑΔΟΣ. Ως επέτειος του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου εορτάζεται η 1η Μαΐου εκάστου έτους. Ο τρόπος του εορτασμού κανονίζεται δι΄ αποφάσεως της Διοικήσεώς του εν συνδυασμώ προς τας υπό της ΓΣΣΕ διδομένας κατευθύνσεις».

(Πηγή: Αρχείο Εργατικού Κέντρου Λευκάδας)