Βιβλιοπαρουσίαση: «Η χορτοφάγος» της βραβευμένης με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 2024 Χαν Γκανγκ
Της Κατερίνας Λιβιτσάνου-Ντάνου
Διάβασα πρόσφατα το συγκλονιστικό κοινωνικό μυθιστόρημα της βραβευμένης Χαν Γκανγκ από τη Νότια Κορέα με τίτλο “Η ΧΟΡΤΟΦΑΓΟΣ”. Η Χαν Γκανγκ ζει στη Σεούλ και τιμήθηκε πρόσφατα από τη Σουηδική Ακαδημία με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 2024 “για την έντονη ποιητική πεζογραφία της που αντιμετωπίζει ιστορικά τραύματα και εκθέτει την ευθραυστότητα της ανθρώπινης ζωής”. Το βιβλίο κυκλοφόρησε το 2007 και στα Ελληνικά το Μάρτιο του 2022 η πρώτη έκδοση, από τις εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ.
Στις 195 σελίδες του βιβλίου θαύμασα πραγματικά την αξιόλογη γραφή, τον
απλό λυρικό της λόγο, τον τρόπο χειρισμού του χρόνου, την ιδιαίτερη πλοκή και σύλληψη του θέματος και φυσικά την εξαιρετική δουλειά στη μετάφραση από την
Αμαλία Τζιώτη! Η ίδια η Γκανγκ στο κεφάλαιο “σχόλια της συγγραφέως” στο τέλος
του βιβλίου (σελίδα 193) αναφέρει “από τον χειμώνα του 2002 μέχρι το καλοκαίρι
του 2005 έγραψα αυτό το βιβλίο σε τρία κεφάλαια. Παρόλο που κάθε κεφάλαιο
μπορεί να διαβαστεί χωριστά και φαίνεται να λέει τη δική του ιστορία, όταν τα
βάλουμε και τα τρία μαζί, η ιστορία παίρνει μια εντελώς διαφορετική μορφή και
γίνεται αυτό που πραγματικά ήθελα να πω”. Στη συνέχεια εκθέτει προβλήματα που
αντιμετώπισε κατά τη συγγραφή του βιβλίου και υποκλίνεται με ευγνωμοσύνη σε
όλους εκείνους που τη βοήθησαν.
Στο πρώτο κεφάλαιο με τίτλο “η χορτοφάγος' (σελίδες 9-58) η Γιόνγκ Χιε και ο σύζυγός της είναι δύο άνθρωποι, που παντεύτηκαν χωρίς να ερωτευτούν, εκείνος
πηγαινοέρχεται στο γραφείο του, εκείνη είναι μια αφοσιωμένη νοικοκυρά, που εκτός από τις δουλειές του σπιτιού διαβάζει βιβλία. Η μονοτονία του γάμου τους
ανατρέπεται, όταν εκείνη αποφασίζει να μην ξαναφάει κρέας, γιατί είδε ένα όνειρο, λέει! “πρόκειται για μια μικρή ένδειξη ανεξαρτησίας η οποία όμως μπορεί να θεωρηθεί ακραία και να αποδειχθεί ιδιαίτερα επικίνδυνη σε μια χώρα όπως η Νότια Κορέα”. Κι αφού εκείνη ονειρεύεται να ζήσει σαν φυτό, στρέφει σύσσωμη την οικογένειά της εναντίον της. Και τότε συμβαίνει κάτι τραγικό…
Στο δεύτερο κεφάλαιο με τίτλο “η μογγολική κηλίδα” (σελίδες 59-126) ο γαμπρός της χορτοφάγου, ένας καλλιτέχνης που ζωγραφίζει και κινηματογραφεί, έχει εμμονές μαζί της, τη χρησιμοποιεί, υπερβαίνοντας κάθε φραγμό και προχωρώντας στην ερωτική τους συνεύρεση όχι από πραγματική αγάπη, αλλά για να ικανοποιήσει τη σεξουαλική του επιθυμία και σε κάποιο βαθμό τις φιλοδοξίες του στην τέχνη!
Είναι φοβερό που έχει παραβιαστεί η αξιοπρέπεια και η ιδιωτικότητά της και έχει χρησιμοποιηθεί έτσι το σώμα της.
Στο τρίτο κεφάλαιο με τίτλο “δένδρα στις φλόγες” (σελίδες 127-192) η χορτοφάγος βρίσκεται σε ψυχιατρική κλινική, ανορεξική και αγνώριστη, εγκαταλελειμμένη από σύζυγο και οικογένεια! Η αδερφή της είναι ο μόνος άνθρωπος που ενδιαφέρεται γι' αυτήν και την επισκέπτεται. Είναι το τραγικό πρόσωπο, που βιώνει τις άσχημες στιγμές της ζωής της αδερφής της, που
έχει σταματήσει να τρώει και θέλει να γίνει δένδρο “αυτό που χρειάζομαι είναι το φως του ήλιου, της είπε, καθώς έβλεπε τις λεύκες, που λες κι είχαν πάρει φωτιά από το φως του δειλινού”.
Το μυθιστόρημα το 2016 πήρε το Διεθνές Βραβείο Μπούκερ, γεγονός που έκανε τη Γκανγκ ευρέως γνωστή και τα βιβλία της μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες. Η
κακοποίηση της γυναίκας από τον πατέρα, τον αδερφό και αργότερα το σύζυγο, η υποχρέωσή της να συμμορφώνεται με το κατεστημένο, η αποστροφή για τους ανθρώπους που αφανίζουν τα ζώα και λεηλατούν τη φύση είναι τα θέματα που κυριαρχούν στο μυθιστόρημα και οδήγησαν τη συγγραφέα στην επινόηση μιας ηρωίδας που αντιστέκεται με τον τρόπο της, στις αντιλήψεις της συντηρητικής
κοινωνίας της πατρίδας της.
Αξίζει λοιπόν, να γνωρίσουμε την πρόσφατα βραβευμένη Γκανγκ μέσα από τη “χορτοφάγο”, γιατί όπως διαβάζουμε στο τέλος του οπισθόφυλλου “η χορτοφάγος είναι μια ιστορία καφκικής σύλληψης, ένα μυθιστόρημα σαγηνευτικό και αλλόκοτο, βίαιο και αισθησιακό, με το οποίο η Γκανγκ διερευνά την επιθυμία και την ντροπή, την καταπίεση και την εξουσία”.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΙΒΙΤΣΑΝΟΥ – ΝΤΑΝΟΥ
