Ο Σύνδεσμος Φiλολόγων Λευκάδας για την εκδήλωση κοπής της Πρωτοχρονιάτικης πίτας του
Τελικά, εσείς κόψατε την… πίτα
«Εσείς θα … κόψετε την πίτα», έγραφε με διακριτική αινιγματικότητα η ανοιχτή πρόσκληση του Συνδέσμου Φιλολόγων Λευκάδας. Και καλούσε τον καθένα στην «τελετή» Κοπής της Πρωτοχρονιάτικης Πίτας του, την Παρασκευή, 17 Ιανουαρίου 2025, ώρα 8 μ.μ., στο «νεοσύστατο» βιβλιοπωλείο Book amvilia, στην Κεντρική Αγορά του τόπου μας.
Κι έτσι ακριβώς έγινε. Όλοι εμείς κόψαμε την πίτα. Τα μέλη του Δ.Σ. του Συνδέσμου, καθηγητές, δάσκαλοι, γονείς, γιαγιάδες και παππούδες, μαθητές, φίλοι, συνεργάτες, συμπολίτες μας, μαζευτήκαμε στο ζεστό, φιλόξενο Salon des Livres, της πιο «διαβασμένης» λευκαδίτικης Bookamvilia(ς), στην πιο εγκάρδια, αισιόδοξη, πρόσχαρη, απλά ανθρώπινη, συνάντηση – την πρώτη της καινούριας χρονιάς για τον Σύνδεσμο Φιλολόγων. Κι όλοι μαζί ζήσαμε την τέχνη να συνυπάρχουμε. Την ξεχωριστή χαρά και μιας άλλης -δύσκολα διδακτής- τέχνης: της συνύπαρξης με το κλειστό σύμπαν μιας βιβλιοθήκης, που μετέχει, προσκαλεί, υπομένει τη σιωπή του κλειστού βιβλίου, προσδοκά… Οι προσδοκίες της έγιναν όμως πραγματικότητα. Κλασικοί και μοντέρνοι, αυστηροί και ευπώλητοι, ποιητές και πεζογράφοι, δημιουργοί του λόγου για παιδιά, εφήβους και «μεγάλους» είχαν την «τιμή» μιας αμοιβαίας χειρονομίας εγκαρδίωσης. Βιβλία, διακριτικά και με σεβασμό κατέβαιναν από τα ράφια, ψαύονταν στα πρώτα διαγνωστικά τους σημάδια, ξανανέβαιναν στα ράφια ή έπαιρναν τον δρόμο πείθοντας για μια ωραία ενδιαφέρουσα συντροφιά σε μιαν άλλη στέγη… Pro captu lectoris habent sua fata libri (ανάλογα με τις δυνατότητες του αναγνώστη έχουν και τα βιβλία τη μοίρα τους).
Ταυτόχρονα πηγαινοερχόταν μια αινιγματική «κληρωτίδα», που περιείχε το τελεστικό περιεχόμενο του προγράμματος. Κλήροι για τον κάθε παριστάμενο με ένα ποίημα, που θα το διάβαζε στην εκδήλωση και που όλοι μ’αυτό τον τρόπο θα συνδιαμόρφωναν το χρώμα και την ατμόσφαιρα της γιορτής. Εκτός από τις υπεκφυγές των λίγων «ντροπαλών», ακούστηκαν παραπάνω από είκοσι ποιήματα Ελλήνων και ξένων ποιητών αλλά και σύγχρονων Λευκαδίων. Ενδεικτικά αναφέρουμε: Μανόλης Αναγνωστάκης, Νικηφόρος Βρεττάκος, Κική Δημουλά, Αντώνης Φωστιέρης, Γιώργος Βέης, Γιώργος Μαρκόπουλος, Μαρία Σκουρολιάκου, Στέφανος Μεσσήνης, Βιβή Κοψιδά-Βρεττού, Νίκος Σιδέρης, Ηλίας Γεωργάκης, Ιωάννης Ανυφαντής, Όλγα Αχειμάστου, Μίμης Κούρτης, Ειρήνη Γράψα, Ιωάννα Κόκλα, Φίλιππος Καραβοκύρης, Γιάννης Φαλκώνης, Κατερίνα Λιβιτσάνου-Ντάνου, Ρούλα Κτενά, Βούλα Νάνη… Και από τους ξένους ποιητές: Μπρεχτ, Γκαμπριέλα Μιστράλ, Guillermo Pilía, Πρεβέρ κ.ά.
Με ένα ζεστό καλησπέρισμα η Ηρώ της Bookamvilia(ς), έδωσε τον λόγο στη Βιβή Κοψιδά-Βρεττού, Πρόεδρο του Συνδέσμου, για το καλωσόρισμα στην εκδήλωση και το νόημα αυτής της εγκάρδιας παρουσίας. Η Πρόεδρος αναρωτήθηκε χαρακτηριστικά στην αρχή της σύντομης ομιλίας της: Γιατί άραγε ήρθε ο καινούργιος χρόνος; Για να απαντήσει μετά από δευτερόλεπτα σιωπής: Μα, για να στήσουμε όλοι μαζί απόψε αυτή τη βραδιά!
Στη συνέχεια, αναφέρθηκε σε δύο «γεγονότα», της διεθνούς ειδησεογραφίας, συμβατά με το νόημα και τον συμβολισμό επιλογής του χώρου της εκδήλωσης: Το πρώτο αφορούσε τη «λέξη της χρονιάς» (2024), σύμφωνα με την ετήσια έρευνα του Oxford University Press. Πρόκειται για τον όρο Brain rot, (καθιερωμένο στην ιδιόλεκτο των μετά το millennium γενεών Ζ και Alpha), που σημαίνει την «επιδείνωση της ψυχικής ή διανοητικής κατάστασης του ανθρώπου, από την υπερκατανάλωση υλικού ασήμαντου, κυρίως από το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης». Και εξήγησε τόσο την καταγωγή της έννοιας (πρώτη αναφορά του όρου στη «φιλοσοφική αυτοβιογραφία» του Henry David Thoreau, με τίτλο Walden ή Η ζωή στο δάσος (1854) όσο και την πρόκληση εκπαιδευτικής αντιμετώπισης του εντεινόμενου ολοένα προβλήματος.
Η δεύτερη επισήμανση αφορούσε ένα «αναγνωστικό γεγονός», που μόνον η σύγχρονη κοινωνική κουλτούρα της επικοινωνίας, θα μπορούσε να παραγάγει: Πρόκειται για την περίπτωση μιας άγνωστης Βρετανίδας δασκάλας και μυθιστοριογράφου, της Vicky Ball, η οποία δήλωσε στο X (πρώην Twitter), μετά από πρόσφατη (3 Δεκεμβρίου 2024) παρουσίαση δύο βιβλίων της, ότι αισθάνεται πολύ χαρούμενη, γιατί πουλήθηκαν δύο αντίτυπα ενώ, σε προηγούμενες παρουσιάσεις, δεν είχε πουληθεί ούτε ένα. Η ανάρτηση συγκέντρωσε εκατομμύρια προβολών και από τα κοινωνικά δίκτυα αναζητούσαν την ίδια τη συγγραφέα και τα βιβλία της (Powerless – Η Αδύναμη και Abandoned – Η Εγκαταλειμμένη). Το αποτέλεσμα ήταν να εκτοξευτεί στις πρώτες θέσεις της λίστας των ευπώλητων του Amazon, το μυθιστόρημά της μυστηρίου Powerless (2020).
Ακολούθησε το πρώτο μέρος ανάγνωσης των «τυχερών» ποιημάτων. Αυθόρμητη ανάγνωση, απροσποίητη παρουσίαση, φυσικότητα, ήταν η αισθαντική γεύση μιας
προσωπικής -της καθεμιάς/του καθενός- αναγνωστικής υφολογίας.
Μεταξύ των δύο ποιητικών αναγνώσεων το μουσικό ιντερμέδιο εναρμονίστηκε με την όλη πνευματικότητα της βραδιάς. Σόλο βιολί με τον χαρισματικό μαθητή της Α’ Γυμνασίου Κωνσταντίνο Δαμιανή, σε δύο έργα προσωπικής του επιλογής: Antonio Vivaldi, “Concerto in A minor”, Allegro και Oskar Rieding, “Concertino opus 21 in A minor in ungarischer Weise”, Andante Sostenuto.
Σεμνός, συγκεντρωμένος στις παρτιτούρες του ο Κωνσταντίνος, με τη σοβαρότητα και την άνεση ενήλικα, πρόσφερε σε όλους, για ένα δεκάλεπτο, μιαν εξαίσια μουσική εμπειρία.
Το ποιητικό-μουσικό πρόγραμμα έκλεισε με τον δεύτερο κύκλο ανάγνωσης ποιημάτων, για να παραδοθεί το υπόλοιπο της βραδιάς στο τελετουργικό Κοπής της Πρωτοχρονιάτικης Πίτας, από το «καλλιτεχνικό» μαχαίρι της φιλολόγου και μέλους του Συνδέσμου Φιλολόγων, Καίτης Ροντογιάννη. Κεντρικό στιγμιότυπο του καταληκτικού κύκλου της εκδήλωσης: το τυχερό φλουρί. Συμβολικά και καλότυχα πέτυχε στην Αλίκη Λαγκαδιανού, τελειόφοιτη του Τμήματος Τεχνών Ήχου και Εικόνας του Ιόνιου Πανεπιστημίου και πολλά υποσχόμενη στον καλλιτεχνικό χώρο. Στην τυχερή προσφέρθηκε δώρο ένα λογοτεχνικό βιβλίο (προσφορά της Ηρώς) και το γούρι της νέας χρονιάς.
Τρεις περίπου ώρες ανάτασης και ομορφιάς. Που για πρώτη φορά ήταν έργο σύμπραξης όλων των παρισταμένων, όχι απλώς με την παρουσία αλλά και με την ενεργό συμμετοχή τους στα δρώμενα της γιορταστικής βραδιάς.
Ως Σύνδεσμος Φιλολόγων Λευκάδας θεωρούμε υποχρέωσή μας να ευχαριστήσουμε την Ηρώ και το βιβλιοφιλικό στέκι της Bookamvilia(ς) για την υπέροχη φιλοξενία και τη γενναιοδωρία της. Το supermarket Σκλαβενίτη και την επιχείρηση Βερύκιου για την προσφορά αναψυκτικών και νερών. Τον φούρνο Χρήστου Αργυρού για την εύγευστη βασιλόπιτα και την προσφορά γλυκισμάτων.
Τον αγαπημένο καλλιτέχνη της βραδιάς, μαθητή Κωνσταντίνο Δαμιανή -και τους γονείς του που τον συνόδευσαν-, για τις στιγμές ψυχικής ανάτασης που οι ήχοι του βιολιού του μας πρόσφεραν. Κι ακόμα για την υπόσχεση πως δεν θα ξεχαστούμε…
Ευχαριστούμε τον καθένα και την καθεμιά από τους παρισταμένους και άξιους συντελεστές επιτυχίας της πρώτης μας φιλολογικής συνάντησης για τη νέα χρονιά. Πολλοί εκπαιδευτικοί – ανάμεσά τους η Σύμβουλος Εκπαίδευσης, φιλόλογος δρ. Άννα Σκλαβενίτη, ο Διευθυντής του Μουσικού Σχολείου Νίκος Κονιδάρης, ο μαθηματικός Στάθης Βλάχος-, όλοι «νέοι» και νεότεροι- μετέδωσαν ένα πνεύμα αισιοδοξίας ότι τα σχολειά μας θα αντέξουν στον ανταγωνισμό ανάμεσα στον άνθρωπο και στα «πράγματα». Και ότι όλοι συναποτελούμε το ηχηρό πρόσωπο μιας κοινωνίας που έχει τη δύναμη και την ευθύνη να κρίνει, να προβλέπει, να σχεδιάζει, να αιτείται και να πραγματοποιεί.
Ευχόμαστε η ψυχική και πνευματική ευφορία που η βραδιά μάς πρόσφερε, να συνοδεύει τα έργα και τις ημέρες ΟΛΩΝ-παρόντων και απόντων- στη διάρκεια όλης της χρονιάς! (Με την υστερόγραφη σημείωση ότι: ΔΕΝ τηρήθηκε ΑΠΟΥΣΙΟΛΟΓΙΟ…).