Έθιμα του Πάσχα στις αρχές του 20ου αιώνα

Ένα από τα παλιά πασχαλινά έθιμα στο νησί μας ήταν οι πυροβολισμοί, όπως διαβάζουμε σε τοπική εφημερίδα του 1900. Το έθιμο αυτό ήταν ευρέως διαδεδομένο και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Όπως γράφει το site taathinaika.gr, οι ρίζες του πρέπει μάλλον να αναζητηθούν στους πρώτους ελεύθερους πασχαλιάτικους εορτασμούς των χρόνων της Εθνεγερσίας 1821, οι οποίοι είχαν διπλό συμβολισμό, εθνικό και θρησκευτικό, ενώ πολλές φορές δεν έλειπαν και τα ανθρώπινα θύματα.

Το ίδιο site αναφέρει ότι το 1898, μια Γαλλίδα τουρίστρια δέχθηκε τουφεκιά, γεγονός που σχολιάστηκε από τον Γ. Σουρή με τον δικό του τρόπο:

«Ήλθε πάλι Πασχαλιά,
ρίχνει μια πιστολιά
κάθε πατριώτης…
πρασινίζει το κλαρί
κι επληγώθη στο μερί
μια Φραντσέζα πρώτης.

Θαύμαζε τον Παρθενώνα
και την κάθε μια κολώνα
και τ’ αρχαία τα λοιπά,
όταν έξαφνα μια σφαίρα
σύγχρονος και νεωτέρα
προς το γόνυ την κτυπά».

Επίσης, τη μέρα του Πάσχα ήταν συνηθισμένος ο ρουκετοπόλεμος καθώς και τα διάφορα πυροτεχνήματα που κατασκεύαζαν μάλιστα με έρανο οι ναοί.

Τοπική εφημερίδα του 1900 γράφει:

«ΤΟ ΠΑΣΧΑ

Και εφέτος το Πάσχα ευτυχώς παρήλθε χωρίς να λάβη χώραν ουδέν απολύτως δυστήχημα.

Οι πυροβολισμοί, εν σχέσει προς τα παρελθόντα έτη, υπήρξαν λίαν αραιοί, εξ ου φαίνεται ότι το έθιμον αυτό, το βάρβαρον και λίαν απάδον προς το πνεύμα της αναμνήσεως της Αναστάσεως του Σωτήρος της Ανθρωπότητος, συν τω χρόνω εκλείπει.

Ένεκα της βροχής η οποία επικράτησε καθ΄ όλην την ημέρα του Πάσχα, και ο συνήθης ρουκετοπόλεμος υπήρξε λίαν αραιός, την Δευτέραν όμως μ.μ. βελτιωθέντος του καιρού ήρχησε ζωηρός τοιούτος, διαρκέσας μέχρι της 9 μ.μ. ώρας.

Τα διάφορα πυροτεχνήματα άτινα άλλοτε πολλοί Ναοί δι΄ εράνων κατεσκεύαζον, εξέλιπον εντελώς εφέτος».