Σαλιγκάρια του τόπου μας

Το φωτογραφήσαμε σήμερα σε παραλία της Νικιάνας, όπου μάλλον θα είχε παρασυρθεί από τα νερά κάποιου χειμάρρου. Το χρώμα του κελύφους του διαφέρει από αυτό των σαλιγκαριών που απαντώνται στην ορεινή Λευκάδα και έχουν συνήθως λευκό χρώμα, ενώ έχει περίπου τις ίδιες διαστάσεις με αυτά.

Η ελληνική χερσαία µαλακοπανίδα περιλαµβάνει περίπου 680 είδη σαλιγκαριών, που ανήκουν σε 38 οικογένειες. Οι πιο πλούσιες οικογένειες, κατά σειρά, είναι τα Clausiliidae, τα Zonitidae, τα Hygromiidae, τα Helicidae και τα Enidae. Η κατανοµή των χερσαίων σαλιγκαριών στον ελληνικό χώρο εµφανίζει µεγάλη µωσαϊκότητα και ανοµοιοµορφία από περιοχή σε περιοχή. Από το σύνολο των ειδών, ελάχιστα εξαπλώνονται σε όλη την Ελλάδα, περίπου 30 είδη (4%). Όλα τα άλλα έχουν πιο εντοπισµένη εξάπλωση, µόνο σε νησιά του Αιγαίου ή µόνο στη βόρεια Ελλάδα ή µόνο δυτικά της Πίνδου.

Από τα 680 είδη τα µισά (55%) είναι ενδηµικά της Ελλάδας. Το ποσοστό αυτό είναι από τα υψηλότερα ανάµεσα στις ευρωπαϊκές χώρες, ενώ τα περισσότερα ενδηµικά είδη έχουν µικρή έως πάρα πολύ µικρή εξάπλωση.

Τα φαγώσιµα σαλιγκάρια (χοχλιοί), ανήκουν όλα στην οικογένεια Helicidae. Αφθονούν σε ασβεστολιθικά εδάφη, αφού το ασβέστιό τους είναι απαραίτητο για το κέλυφός τους (καβούκι) και άλλες δοµές του σώµατός τους. Οι χοχλιοί αρχικά τρέφονταν µε σάπια φύλλα και θεωρείται ότι στράφηκαν στη φυτοφαγία χλωρών φυτών µετά την ανάπτυξη της γεωργίας από τον άνθρωπο.

Τα τέσσερα κοινότερα και αφθονότερα είδη (µε µεγαλύτερους πληθυσµούς) που τρώγονται είναι ο µεγάλος χοχλιός (Helix aspersa), ο λιανός (Eobania vermiculata), το µουρµούρι (Helix aperta), και ο µικρός, ο λεγόµενος του ούζου ή της ρακής (Theba pisana), ο οποίος συναντάται σε διάφορες χρωµατικές αποχρώσεις, αλλά στην Κρήτη και γενικά στη νότια Ελλάδα αφθονούν οι πιο ανοιχτόχρωµες, που τείνουν ως το λευκό.

(Με πληροφορίες από: Ειρήνη Μαρτάκη, «Διαφορές στην κατανάλωση, πληθυσμιακές εκτιμήσεις και διατροφικές προτιμήσεις σε είδη γαστερόποδων», πτυχιακή εργασία, ΑΤΕΙ Κρήτης, 2011).