100 Χρόνια Ριζοσπάστης: 10.11.1936: Ο Ζαχαριάδης απειλείται με θάνατο – Δολοφονία αγωνιστή

«Τα όργανα της φασιστικής διχτατορίας ενεργώντας πάνω σε προδιαγεγραμένο σχέδιο που αποβλέπει στη με κάθε τρόπο εξόντωση του σ. Ζαχαριάδη, εξακολουθούν να τον κρατούνε σε απομόνωση και δεμένο στα κρατητήρια της ασφάλειας του Πειραιά. Το μαρτύριο αυτό που συνεχίζεται επί 2 μήνες τώρα είχε σαν αποτέλεσμα να κλονίσει σοβαρά την υγεία του σ. Ζαχαριάδη.

Στις 18 του Νοέμβρη θα εκδικασθεί στο Εφετείο της Αθήνας η έφεση των σ. Ζαχαριάδη, Μιχαηλίδη κλπ. ενάντια στην τελευταία καταδικαστική απόφαση. Στις δε 12 του Δεκέμβρη ορίστηκε η δίκη για το φόνο του Γεωργοπαπαδάτου. Το κατηγορητήριο είναι έτσι διατυπωμένο που προβλέπει την ΠΟΙΝΗ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ.

Φωτογραφία του Ν. Ζαχαριάδη στην εφημερίδα «Ακρόπολις» λίγες μέρες μετά τη σύλληψή του

Για να δυσκολευθεί η υπεράσπιση του σ. Ζαχαριάδη η ασφάλεια έπιασε και εξόρισε τον πρώην αρχειομαρξιστή Σουλα που είνε μάρτυρας στη δίκη αυτή. Σύγχρονα η ασφάλεια διαδίδει πότε πως ο Ζαχαριάδης απόδρασε και πότε ότι ετοιμάζεται η δραπέτευσή του. Σκοπός των διαδόσεων αυτών είνε να δημιουργηθεί τέτοια ατμόσφαιρα ώστε αν τον δολοφονήσει να γίνει πιστευτή η διάδοση που θα θέσει σε κυκλοφορία ότι τον σκότωσε γιατί αποπειράθηκε να «δραπετεύσει».

ΚΙ ΑΛΛΗ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ

Εξακριβώθηκε ότι πρωτεργάτης της δολοφονίας του σ. Μαρουκάκη, ήταν ο αρχιχαφιές Χαραλαμπίδης.

Η φασιστική διχτατορία συνεχίζοντας την ταχτική της φυσικής εξόντωσης των αντιφασιστών, σκότωσε από τα βασανιστήρια τον αγωνιστή Καραμαντάνη, καπνοπαραγωγό από τη Τσερέπλιανη, που πιάστηκε στο χωριό Κορμίτσα του Παγγαίου.

Η τρομοκρατία που ξαπολύθηκε απ τις αρχές της εγκαθίδρυσης της φασιστικής διχτατορίας συνεχίζεται άγρια σ όλη τη χώρα. Θύματά της είνε όχι μόνο οι κομμουνιστές αλλά και πολίτες όλων των κομμάτων. (…)».

Το παραπάνω δημοσίευμα προέρχεται από ένα από τα φύλλα του «Ριζοσπάστη» που κυκλοφόρησαν παράνομα κατά τη διάρκεια της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου.

Η 4η Αυγούστου είχε ως διακηρυγμένο στόχο της την καταπολέμηση του κομμουνισμού, κάτι που αποτελούσε πλευρά της προετοιμασίας του αστικού κράτους μπροστά στον επερχόμενο πόλεμο. Από την πρώτη κιόλας νύχτα, η 4η Αυγούστου στράφηκε ενάντια στον λαό και το κίνημά του, και φυσικά ενάντια στο ΚΚΕ, με εκατοντάδες συλλήψεις.

Συνολικά, χιλιάδες ήταν όσοι συνελήφθησαν στα χρόνια της 4ης Αυγούστου. Οι συλληφθέντες κομμουνιστές και άλλοι αγωνιστές υποβάλλονταν σε σκληρά βασανιστήρια: Ρετσινόλαδο, πάγος, φάλαγγα, ξερίζωμα νυχιών κ.ά.

Τότε ιδρύθηκε το κάτεργο της Ακροναυπλίας, ενώ ανάμεσα σ΄ αυτούς που δολοφόνησε η 4η Αυγούστου ήταν ο Χρήστος Μαλτέζος, Γραμματέας της ΟΚΝΕ, ο Μήτσος Μαρουκάκης, δημοσιογράφος του «Ριζοσπάστη», ο Νίκος Βαλιανάτος, ο δάσκαλος Παύλος Σταυρίδης και πολλοί άλλοι.

Ο Νίκος Ζαχαριάδης πιάστηκε στις 17 Σεπτέμβρη 1936 και αυτό ήταν το πρώτο σημαντικό πλήγμα της 4ης Αυγούστου σε βάρος του ΚΚΕ. Αμέσως μεταφέρθηκε στην Ασφάλεια Πειραιά και λίγο αργότερα παραπέμφθηκε σε δίκη για παράβαση των νόμων «περί προστασίας του κοινωνικού καθεστώτος». Καταδικάστηκε σε φυλάκιση 4,5 ετών και σε εκτόπιση 2 ετών. Σε αυτήν τη δίκη ο Ν. Ζαχαριάδης δήλωσε:

«Αναλαμβάνω όλες τις ευθύνες για τις πράξεις του ΚΚΕ, γιατί ό,τι έκανε μέχρι τώρα το Κομμ. Κόμμα είταν για το καλό του λαού».

Στις 22 Νοέμβρη 1936 μεταφέρθηκε στις φυλακές Κέρκυρας, ενώ στις 12 (ή 21) Δεκέμβρη του 1936 δικάστηκε και πάλι, αυτήν τη φορά από το Κακουργιοδικείο Πειραιά, με την κατηγορία ότι τον Δεκέμβρη του 1926 δολοφόνησε τον αρχειομαρξιστή Γεωργοπαπαδάτο. Καταδικάστηκε σε 9 χρόνια ειρκτή.

Παρά τις πρωτόγνωρες συνθήκες για το ΚΚΕ και τις σκληρές διώξεις, οι παράνομες Οργανώσεις του ΚΚΕ και της ΟΚΝΕ οργάνωσαν μια σειρά από κινητοποιήσεις κατά τη διάρκεια των δικών του Νίκου Ζαχαριάδη. Κυκλοφόρησαν προκηρύξεις και τρικ, ενώ στις 17 Νοέμβρη 1936 (την επομένη εκδικαζόταν έφεση του Ν. Ζαχαριάδη για την προηγούμενη καταδικαστική απόφαση) οργάνωσαν τρεις συγκεντρώσεις στην Αθήνα για τη σωτηρία του Ζαχαριάδη. Κινητοποιήσεις έγιναν και κατά τη διάρκεια της δεύτερης δίκης στη Δραπετσώνα, ενώ στους δρόμους του Πειραιά γράφτηκαν συνθήματα.

Υπήρξε επίσης διεθνής κινητοποίηση. Τα έξοδα της υπεράσπισης του Ν. Ζαχαριάδη είχαν αναλάβει αντιφασιστικές οργανώσεις του Παρισιού. Ο Χάρι Πόλιτ, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚ Μ. Βρετανίας, διαμαρτυρήθηκε για τη σύλληψη του Ν. Ζαχαριάδη στον Έλληνα πρέσβη στο Λονδίνο, απαιτώντας την απελευθέρωσή του.

Τελικά ο Ν. Ζαχαριάδης παρέμεινε έγκλειστος καθ΄ όλη τη διάρκεια της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου, ενώ στην Κατοχή παραδόθηκε στους Γερμανούς και στάλθηκε στο Νταχάου. Πέρασε τη δοκιμασία αλύγιστος μέχρι τέλους.

Βλ. περισσότερα:

«Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ», τόμ. Α2, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 2018, σελ. 521 – 525, 531 – 534, 543 – 547

(902.gr)