Έκθεμα του μήνα στο Μουσείο Νικόπολης η ενεπίγραφη πεσσοειδής στήλη του Νικομήδη

Η τιμητική επιγραφή του Νικομήδη, 1ος αι. μ.Χ.

Μια τιμητική επιγραφή (η ενεπίγραφη πεσσοειδής στήλη του Νικομήδη) η οποία χρονολογείται στον 1ο αιώνα μετά Χριστού και εντοπίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 στον χώρο του Γυμνασίου της Αρχαίας Νικόπολης είναι το έκθεμα του μήνα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Νικόπολης.

Πρόκειται για μια τιμητική επιγραφή την οποία ανέθεσε, προσέφερε δηλαδή στους θεούς η πόλη για να τιμήσει έναν νεαρό αθλητή της, τον Νικομήδη, γιο του Νικομήδη, που νίκησε στα Άκτια στην κατηγορία των παίδων, στο αγώνισμα του σταδίου κατά την 19η Ακτιάδα.

Η τιμητική επιγραφή του Νικομήδη: σχέδιο και μεταγραφή του κειμένου

Σε οκτώ στίχους έχει χαραχτεί η επιγραφή:

Η ΠΟΛΙΣ Η ΝΕΙΚ
ΟΠΟΛΕΙΤΩΝ Ν
ΕΙΚΟΜΗΔΗΝ Ν
ΕΙΚΟΜΗΔΟΥΣ
ΝΕΙΚΗΣΑΝΤΑ Α
ΚΤΙΑ ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ
ΠΑΙΔΑΣ ΣΤΑΔΙΝ
ΑΚΤΙΑΔΙ ΙΘ

Ο Νικομήδης έλαβε μέρος στα ΑΚΤΙΑ, τους ιερούς αγώνες της Νικόπολης, στο αγώνισμα του σταδίου, δηλαδή του δρόμου ταχύτητας απόστασης ίσης με ένα στάδιο (192 μ.). Αγωνίστηκε στην κατηγορία των παίδων, οπότε θα πρέπει να ήταν 13-16 ετών και στέφθηκε νικητής στη 19η Ακτιάδα, η οποία τοποθετείται το 47 μ.Χ., αφού τα Άκτια επαναλαμβάνονταν κάθε τέσσερα χρόνια και ως χρόνος έναρξής τους θεωρείται -κατά την επικρατέστερη άποψη- το 27 π.Χ.

Η τιμητική επιγραφή του Νεικάνορα

Στον χώρο του Γυμνασίου βρέθηκε και δεύτερη επιγραφή, την οποία η πόλη της Νικόπολης αφιέρωσε στον ΝΕΙΚΑΝΟΡΑ, γιο του Τίτου, που νίκησε σε αγώνες στη Λάρισα επίσης στο άθλημα του σταδίου, στα μέσα του 1ου αι. μ.Χ.

Αναπαράσταση του προαστίου της Νικόπολης: αριστερά του Σταδίου διακρίνεται το Γυμνάσιο

Το Γυμνάσιο, προορισμένο για την άσκηση των αθλητών, ήταν ο πλέον κατάλληλος χώρος για την ανίδρυση αγωνιστικών στηλών προς τιμήν των νεαρών νικητών. Εξυπηρετούσε όχι μόνο τους ντόπιους κατά τη διάρκεια ολόκληρου του χρόνου αλλά και τις ανάγκες των αθλητών που συνέρρεαν από ολόκληρη την αυτοκρατορία στην περίοδο των Ακτίων.

Κατάλογος Ακτιονικών

Στους νικητές των αγώνων προσφερόταν ως έπαθλο ένα ΣΤΕΦΑΝΙ, το οποίο απεικονίζεται συχνά σε λυχνάρια και νομίσματα της Νικόπολης. Συνολικά, μέσα από τις γραπτές πηγές έχουν διασωθεί τα ονόματα 42 Ακτιονικών. Σήμερα η επιγραφή εκτίθεται στην πρώτη αίθουσα του ΑΜΝ, στην ενότητα «Η ρωμαϊκή πόλη».

(Αρχαιολογικό Μουσείο Νικόπολης, Δημοτική Ραδιοφωνία Πρέβεζας)

Χάλκινο νόμισμα Νικόπολης με απεικόνιση του ακτιακού στεφανιού