Ακαδημαϊκή συνεργασία Ιονίου Πανεπιστημίου και Ακαδημίας Παραστατικών Τεχνών Πράγας
Γράφει η Ευαγγελία Κούρτη
Στις 18-19 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε στην Κέρκυρα μια εξαιρετικά σημαντική, γόνιμη και άκρως ενδιαφέρουσα συνάντηση ανάμεσα στον Πρύτανη του Ιονίου Πανεπιστημίου καθηγητή κ. Ανδρέα Φλώρο, τον Πρέσβη της Τσεχικής Δημοκρατίας στην Ελλάδα κ. Ίβο Σιλβαχή (Ivo Šilhavý), καθώς και την Πρύτανη της Ακαδημίας Παραστατικών Τεχνών της Πράγας διδάκτωρ Ινκέμποργκ Ράντοκ Ζαντνά (doc. PhDr. Ingebork Radok Zadna).
Το Ιόνιο Πανεπιστήμιο όχι μόνο συγκεντρώνει όλα εκείνα τα συστατικά ενός εκπαιδευτικού ιδρύματος με διεθνή εμβέλεια αλλά προβάλλει και συνεχώς προάγει τον πολιτισμό, αποτελώντας έτσι για την τοπική κοινωνία και για τους φοιτητές του έναν καινοτόμο, πολυθεματικό πόλο με στοχοθεσία και όραμα ευρύτερο για τη γνώση, την παραγωγή και τη διάδοσή της.
Σε αυτό το πλαίσιο της διεπιστημονικής συνεργασίας, της εξωστρέφειας και της ανάδειξης των στόχων του, ήρθε ως επιστέγασμα των συζητήσεων που είχαν ξεκινήσει τον περασμένο Μάιο σχετικά με τις προοπτικές συνεργασίας του Ιονίου Πανεπιστημίου με ομοταγή ιδρύματα της Τσεχίας, η τωρινή συνάντηση, η οποία και σηματοδοτεί την απαρχή μιας ουσιαστικής ακαδημαϊκής συνεργασίας ανάμεσα στα δύο Ιδρύματα.
Κατά τη διάρκεια της διήμερης παραμονής τους στην Κέρκυρα, ο κ. Πρέσβης και η κυρία Πρύτανις συναντήθηκαν με τον Κοσμήτορα της Σχολής Μουσικής & Οπτικοακουστικών Τεχνών του Ιονίου Πανεπιστημίου κ. Ανδρέα Γιαννακουλόπουλο, την Πρόεδρο του Τμήματος Μουσικών Σπουδών κυρία Αναστασία Σιώψη, καθώς και τον Πρόεδρο του Τμήματος Τεχνών Ήχου και Εικόνας κ. Μιχάλη Παναγόπουλο, με τους οποίους συζήτησαν εκτενώς για τις δυνατότητες συνεργειών στους τομείς των οπτικοακουστικών και παραστατικών τεχνών, καθώς και στη μουσική, με στόχο την ενίσχυση της διαπολιτισμικής επικοινωνίας και των καλλιτεχνικών δεσμών Ελλάδας – Τσεχίας μέσω της ανάπτυξης κοινών δράσεων, της προώθησης νέων τεχνολογιών στις τέχνες και της δημιουργίας ενός σταθερού δικτύου ακαδημαϊκής και καλλιτεχνικής συνεργασίας.
Το πλαίσιο συνεργασίας που συζητήθηκε περιλαμβάνει:
– Τη διερεύνηση δημιουργίας μιας ευρωπαϊκής συμφωνίας στον τομέα των ψηφιακών και παραστατικών τεχνών.
– Τις προπαρασκευαστικές ενέργειες για τη δημιουργία κοινού FabLab.
– Τη διοργάνωση κοινού μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών και μιας θερινής ακαδημίας το επόμενο καλοκαίρι.
– Την υπογραφή διμερών συμφωνιών μέσω του προγράμματος Erasmus για συστηματικές ανταλλαγές φοιτητών και διδακτικού προσωπικού.
– Τη διοργάνωση κοινών εργαστηρίων και συμπράξεις σε ερευνητικά προγράμματα που αφορούν τις οπτικοακουστικές τέχνες.
Παράλληλα, συζητήθηκε η προοπτική του να είναι τιμώμενο ίδρυμα η Ακαδημία Παραστατικών Τεχνών της Πράγας στο Φεστιβάλ Οπτικοακουστικών Τεχνών του Τμήματος Τεχνών, Ήχου και Εικόνας το 2026 και να συμμετάσχουν μέλη της Ακαδημίας στο συνέδριο DCAC που διοργανώνει το Τμήμα Τεχνών, Ήχου και Εικόνας μεταξύ 8-9 Μαΐου 2026.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε, επίσης, στη συνεργασία με το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου, όπου συζητήθηκαν θέματα που αφορούν προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές, κυρίως στους τομείς της εκτέλεσης και των κατευθύνσεων των Μουσικών Επιστημών, όπως το «MusicManagement».
Επίσης συζητήθηκε η προοπτική συνεργασίας για δράσεις, όπως η από κοινού οργάνωση Θερινής Ακαδημίας στη Μουσική Ερμηνεία/Εκτέλεση, η δημιουργία workshops για τους φοιτητές και η υπογραφή διμερούς συμφωνίας Erasmus για τη συστηματική ανταλλαγή διδακτικού προσωπικού και φοιτητών.
Σημαντική στιγμή της συνάντησης αποτέλεσε η προοπτική συμμετοχής αντιπροσωπείας της Σχολής Μουσικής και Οπτικοακουστικών Τεχνών του Ιονίου Πανεπιστημίου στο διεθνές συνέδριο «Art and Science: ThinkingOutside the Box», που θα πραγματοποιηθεί στην Πράγα, τον Οκτώβριο του 2025, με αφορμή την 80ή επέτειο ίδρυσης της Ακαδημίας.
Σύντομα αναμένεται η υπογραφή μνημονίου ακαδημαϊκής συνεργασίας, το οποίο θα αποτυπώνει το σύνολο των συμφωνηθέντων δράσεων.
Στην επικοινωνία μας με τον κ. Πρέσβη για τη συνεργασία των δύο
Ανώτατων Ιδρυμάτων δήλωσε τα εξής:
«Η δουλειά ενός πρέσβη απέχει πολύ από το να είναι τόσο διασκεδαστική όσο μπορεί να φαίνεται. Αλλά στιγμές σαν κι αυτή φωτίζουν τη δουλειά ενός διπλωμάτη και της δίνουν νόημα. Ήταν χαρά μου να παρακολουθήσω την Τσεχική Ακαδημία Παραστατικών Τεχνών μας (σ.σ.: εννοώντας ότι χάρηκε για τη συζήτηση της Πρυτάνεως με τους Έλληνες καθηγητές) με την Πρύτανι κυρία Radok Žádná, να συζητά όλα τα πιθανά θέματα συνεργασίας με την Ιόνιο Ακαδημία.
Κοινά έργα στον τομέα της οπτικοακουστικής δημιουργίας, της ψηφιακής τέχνης ή των μουσικών σπουδών θα εμπλουτίσουν τόσο τις ακαδημίες όσο και τις γνωστικές ικανότητες των φοιτητών. Κοινά φεστιβάλ, συνέδρια και θερινά σχολεία σπουδών αποτελούν ιδανική πλατφόρμα συνεργασίας. Ήμουν και είμαι περήφανος για την Τσεχική Ακαδημία μας. Άλλωστε, μεταξύ των αποφοίτων της ήταν οι βραβευμένοι με Όσκαρ σκηνοθέτες Μίλος Φόρμαν και Γίρι Μένζελ, αλλά και ο Βάτσλαβ Χάβελ σπούδασε δραματουργία στην Ακαδημία μας».
Σχετικά με την παραμονή του στο νησί της Κέρκυρας ο Πρέσβης υπήρξε ενθουσιώδης και αρκετά γλαφυρός:
«Η Κέρκυρα αποτελεί έναν από τους πλέον δημοφιλείς προορισμούς για τους Τσέχους τουρίστες. Δεν είναι περίεργο. Για μένα, ωστόσο, έχει μια μεγαλύτερη ομορφιά από τον εκπληκτικό συνδυασμό του Ιονίου Πελάγους, των ποικίλων παραλιών και της νησιωτικής φύσης. Για μένα, είναι ένα νησί συνύπαρξης Ιστορίας, Πολιτισμού και Τέχνης. Ξέρω ότι με κάθε επίσκεψή μου μπορώ να ανακαλύπτω και νέες άγνωστες πλευρές του.
Στα μέσα Μαΐου του τρέχοντος έτους, το Ιόνιο Πανεπιστήμιο φιλοξένησε την έκθεση οπτικών ποιημάτων του Βάτσλαβ Χάβελ με τίτλο “Αντικώδικες” (“Anticodes”). Τότε κατάλαβα την “ενέργεια” της Κέρκυρας.
Ο Πρύτανης κ. Ανδρέας Φλώρος, με τη χαρακτηριστική του καλοσύνη, με εισήγαγε σε αυτή τη διάσταση μιλώντας για την Ιόνιο Ακαδημία _ η οποία συνδυάζει την ιστορία, την παράδοση και τη σύγχρονη τεχνολογία. Μα πάνω απ” όλα τον χαρακτηρίζει μια φιλόξενη δημιουργική ατμόσφαιρα, μέσω της οποίας κάθε φοιτητής μπορεί να βρει την πραγματική του θέση και να αναπτύξει το ταλέντο και τις ικανότητές του. Μετάνιωσα… που δεν είμαι πια φοιτητής. Θα είχα υποβάλει αίτηση εδώ αμέσως, πιθανώς για οπτικοακουστικές σπουδές. Στα νεότερά μου χρόνια κάτι τέτοιο ήταν αδιανόητο. Σήμερα είναι κάτι αυτονόητο για τους νέους φοιτητές.
Όταν θαύμασα τη θέα από τα παράθυρα της Ακαδημίας, σκέφτηκα ότι θα άξιζε τον κόπο για τους Τσέχους φοιτητές να μπορούν να την απολαύσουν μαζί με τα γνωστικά αντικείμενα που προσφέρει.
Η Πράγα είναι όμορφη, μυστηριώδης και εμπνέει, αλλά το πνεύμα της Κέρκυρας είναι μοναδικό. Χαίρομαι πολύ που καταφέραμε να επισκεφθούμε την Ιόνιο Ακαδημία με την Πρύτανι της Ακαδημίας Παραστατικών Τεχνών στην Πράγα κυρία Ινγκέμποργκ Ράντοκ Ζατνά.
Η τουριστική περίοδος τελειώνει σιγά σιγά τον Σεπτέμβριο, οπότε πριν από τις συναντήσεις μπορέσαμε να παρατηρήσουμε στους δρόμους πώς οι ντόπιοι ξέρουν να ζουν με χαρά. Και αυτό είναι και η τέχνη σήμερα.
Κατά τη διάρκεια της διήμερης συνάντησης, συνειδητοποίησα με πόση αφοσίωση αφιερώνονται οι καθηγητές στο Πανεπιστήμιο, στη διδασκαλία και στους φοιτητές. Δίνουν την καρδιά τους και βέβαια αυτό με τη σειρά του δημιουργεί αυτή τη μοναδική ενέργεια που παρακινεί τους φοιτητές.
Μετά τις συναντήσεις με τους καθηγητές και τους φορείς, βρήκα επίσης λίγο χρόνο να εμπνευστώ από τα γραφικά δρομάκια της Κέρκυρας με τη σύζυγό μου Σιάρκα και τον σκύλο μας Άκιμ, καθισμένοι σε ένα καφέ στον παραλιακό δρόμο του Λιστόν ή ακριβώς δίπλα στη θάλασσα κάτω από το φρούριο.
Από το ξενοδοχείο “Cavalieri”, όπου λάβαμε εξαιρετική φιλοξενία και όπου απολαύσαμε πλήρως τη γοητευτική ατμόσφαιρα των περασμένων αιώνων, όταν αυτό το σπίτι κατοικούνταν από την ευγενή οικογένεια Flamburiari, ξεκινήσαμε για να απολαύσουμε τη θέα από το Mon Repos.
Πριν από το ταξίδι, η Σιάρκα μελέτησε το περιηγητικό βιβλίο για την Κέρκυρα, το οποίο είχα λάβει από τον Περιφερειάρχη κ. Ιωάννη Τρεπεκλή κατά την προηγούμενη επίσκεψή μου, οπότε ήμασταν αρκετά καλά προετοιμασμένοι.
Χάρη στη συνάντηση με τον Δήμαρχο κ. Στέφανο Πενηντάρχου Πουλημένο, απολαύσαμε μια συναρπαστική περιγραφή της ιστορίας της Κέρκυρας και καταφέραμε να αντιληφθούμε όλες αυτές τις ομορφιές σε άλλες διαστάσεις.
Το να μπορείς να απολαμβάνεις την καθημερινή ζωή είναι ένα δώρο, είναι μια τέχνη. Το βίωσα αυτό στον Αρίλλα, όπου επισκέφτηκα το ζυθοποιείο Κερκυραϊκή Ζυθοποιία/Corfu Beer. Ένιωσα πράγματι την ελληνο-τσεχική συναλληλία. Οι ιδρυτές της, Σπύρος Καλούδης και ο γιος του Θανάσης, καθώς και οι άνθρωποί τους, με εξέπληξαν με την τεχνογνωσία της παραγωγής, μου έδειξαν τι σημαίνει να έχεις μεράκι για τη δουλειά, ακόμα κι αν πρόκειται για δουλειά δύσκολη με μόχθο. Δοκίμασα φρουτώδες αναψυκτικά και μη αλκοολούχο μπύρα, όλα ήταν πολύ δροσιστικά. Αναζωογονήθηκα επίσης από τη χαρά των εργατών του ζυθοποιείου στη δουλειά τους.
Ταυτόχρονα, θυμήθηκα ξανά τον Πρόεδρο Βάτσλαβ Χάβελ. Εργαζόταν επίσης σε ζυθοποιείο ως βοηθητικός εργάτης το 1974. Αλλά σίγουρα όχι με τόση χαρά. Τουλάχιστον έγραψε ένα πολύ επιτυχημένο θεατρικό έργο με τίτλο “Audience” (“Ακροατήριο”) σχετικά με αυτό. Έτσι αρχίζω να σκέφτομαι πώς να παρουσιάσω και μέρος του έργου του Χάβελ στον Αρίλλα…».
Από την πλευρά μας, ευελπιστούμε για την όσο μεγαλύτερη γίνεται ακαδημαϊκή παρουσία του Πανεπιστημίου τόσο σε τοπικό, εθνικό όσο και διεθνές επίπεδο, την άρρηκτη σύνδεση των ερευνητικών και αναπτυξιακών δράσεών του με τις τοπικές κοινωνίες και σε όσο γίνεται μεγαλύτερη κλίμακα και τμήμα της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων που αφορούν φυσικά και τη Λευκάδα.
Και τέλος να είναι μακρόπνοη και παραγωγική η συνεργασία των δύο Ιδρυμάτων τόσο για τους Έλληνες όσο και για τους Τσέχους φοιτητές αλλά και το διδακτικό προσωπικό, που θα γνωρίσουν αντίστοιχα έναν καινούριο πολιτισμό _ μια όσμωση δημιουργική με πολλές εμπειρίες και γνώσεις _ όπως αξίζει να είναι η σύγχρονη εκπαίδευση αλλά και η συνύπαρξη των λαών.