«Βρύση μου τενεκεδένια…»*
Οι φωτογραφίες είναι πρόσφατες από παλιό σπίτι στον κάμπο της Λευκάδας. Την παλιά όμως τενεκεδένια βρύση των παιδικών μας χρόνων την έχουμε φωτογραφήσει κατά καιρούς και σε άλλα εγκαταλελειμμένα και μισογκρεμισμένα σπίτια στο νησί της Λευκάδας. (Δες μια ακόμη φωτογραφία στο τέλος της ανάρτησης από τον Άγιο Βασίλειο).
Όπως αναφέρει η δρ Μαρία Ν. Αγγέλη, τα περισσότερα νοικοκυριά στα χωριά, μέχρι τη δεκαετία του ’70 περίπου, είχαν στην κουζίνα μια τενεκεδένια βρυσούλα που την κατασκεύαζε ο τενεκετζής. Το ίδιο συνέβαινε σε κάθε ελληνική επαρχία…
Αυτή η βρυσούλα είχε ύψος περίπου μισό μέτρο, το σχήμα της ήταν καμπυλωτό μπροστά και το πίσω ίσιο για να κρεμιέται στον τοίχο. Στο πάνω μέρος είχε καπάκι που ανοιγόκλεινε για να γεμίζει νερό και να προστατεύεται από σκόνες και άλλα ζουζούνια…
Στο μπροστινό κάτω μέρος υπήρχε μια μικρή κάνουλα που έβγαζε το νερό. Στην άκρη, δίπλα στην κάνουλα, πολλές φορές ο μερακλής τενεκετζής κολλούσε ένα κομμάτι λαμαρίνα για να μπαίνει το πράσινο σαπούνι που χρησιμοποιούσαν τότε οι νοικοκυρές. Άφηνε όμως μια χαραμάδα για να στραγγίζει το νερό και να μην σκουριάζει.
Κάποιες φορές όμως από την πολυκαιρία και τη φθορά η βρύση σκούριαζε. Τότε η νοικοκυρά προσπαθούσε να την κολλήσει με ζυμάρι και ξυλαράκια. Αλλά επειδή αυτές οι λύσεις δεν είχαν αποτέλεσμα φρόντιζε να την πάει στον τενεκετζή για κόλλημα. Η βρύση αυτή κρεμιόταν σε ένα γερό καρφί πάνω από το νεροχύτη.
(Ο τίτλος είναι δανεισμένος από άρθρο της Μαρίας Ν. Αγγέλη – Δες εδώ)
Με τον επερχόμενα ευρύτερα κώδικα νερού ( αρχικα η ιδιωτικοποίηση θα γλίνει σε ΕΥΔΑΠ- ΕΥΔΑΘ ),η τεχνική λουτρού in home με την νοσταλγική παλιά βρύση, κρεμασμένη από πάνω απ την ντουζιέρα ( παλιά ήταν το μαστέλο ) και με μια κτσαρόλα βαραστό νερό 2 λίτρα αναμεμειγμένο με νερό βρύσης για να πιάσει την θερμοκρασία μπάνιου , θα είναι εύκολη και με λιγώτερη σπατάλη νερού συνολικά, απ ότι τα σύγχρονα ντούζ ή σε μπανιέρα.
Προσοχή. Στα σπίτια ώς τώρα πάνω από την τουαλέτα ή μπάνιο βάζανε πατάρι στο 2,10 -2,20 ύψος. Αυτά τα ύψη οροφής για τα πλέον ( βάση για το πατάρι) πρέπει να γίνουν ψηλότερα, για να μπορεί να κρεμιέται η βρύση από λάτα γαλβανιζέ σαν την νοσταλγική φωτογραφία.
Βέβαια μπάνιο σε μαστέλο, με την βρύση κρεμασμένη απ τα δοκάρια του ταβανιού των παλιών σπιτιών , δεν γίνεται τώρα γιατί δεν φκιάχνονται σπίτια με ξύλινα δοκάρια και πάτωμα πάνω.
Αλλά θα πρέπει σε σπίτια που φκιάχννται από δώ και πέρα να λαμβάνεται πρόνοια σχεδιασμού για την κατασκευή του λουτρού, σχετικά με προοπτική να κρεμαστεί γαλβανιζέ βρύση, για το μπάνιο.
Με την ιδιωτικοποίηση προοδευτικά του νερού ( κώδικας νερού) που ήδη για ΕΥΔΑΠ ( πρωτεύουσα) και ΕΥΔΑΘ ( Θεσσαλονίκη) έχουν αρχίσει οι κινήσεις και φέτος εντάθηκαν μια και το ΤΑΙΠΕΔ θέλει έσοδα , δεν θα αργήσει και για το νερό να υπερπολλαπλασιαστεί η τιμή κυβικό μέτρο κατανάλωσης.
Ήδη άρχισαν οι επιδιώξεις για το θέμα ιδιωτικοποίησης ΕΥΔΑΠ- ΕΥΔΑΘ.
Κάπου υπάρχει μια απόφαση της ολομέλειας του συμβουλίου επικτατείας για την αντισυνταγματική παραχώρηση αρχικά του 11% της ΕΥΔΑΠ και του 23% της ΕΥΔΑΘ στο υπερταμείο ( ΕΕΣΥΠ το λένε ). Και παρ όλα αυτά το όλον θέμα δεν θα μείνει εκεί στην αντισυνταγματικότητα μια και οι μπούκες για την παραπέρα στον χρόνο προοδευτικά ιδιωτικοποίηση θα συνεχίσουν.
Τελικά στην Ελλάδα το τι είναι συνταγματικόή αντισυνταγματικό δεν ξέρει κανένας τι είναι( δεν θα μάθει ποτέ) και παρά τις όποιες αποφάσεις συνταγματικότητας ή ατισυνταγματικότητας των ανωτάτων θεσμών της χώρας , για να έχουν και εμπιστοσύνη οι πολίτες στην λειτουργία της χώρας. Και να αυξάνει και το κύρος λειτουργικά θεσμικότητας και νόμων .
Η απόφαση της ολομέλειας του συμβουλίου επικρατείας την 4-2-22 για την εν λόγω αντισυνταγματικότητα παραχώρησης στο ΕΕΣΥΠ ποσοστών 11%, 23% αντίστοιχα ΕΥΔΑΠ- ΕΥΔΑΘ τι ρόλο παίζει??
Ποια είναι τα νήματα και οι κλωστές και οι σπάγγοι που επαναφέρουν και κινούν τα θέματα για ΕΥΔΑΠ- ΕΥΔΑΘ ( παρά την απόφαση του συμβουλίου επικρατείας ) σύμφωνα με την ειδησιογραφία των τελευταίων μόλις ημερών ??
Το ΕΕΣΥΠ ( υπερταμείο) τι τελικά είναι, και πώς κανοναρχείται.. την στιγμή που η ίδια η Ευρωπαική Ένωση δείχνει προσήλωση σε εφαρμογή κανονισμών ευρωπαικών απ τα κράτη , ώς μια ενίσχυση της ίδιας της θεσμικότητας και της σημασίας της ( Ευρωπαικής Ένωσης και θεσμικότητας) ευρύτερα στις κοινωνίες των κρατών??
Να δούμε τι θα γίνει στην πορεία με το νερό και τις υποδομές σχετικά ώς διαχείρηση και εκμετάλευση.
Καλά είναι να μην φτάσει η κατάσταση ώς η υπόθεση ηλεκτρισμού , που και αυτή μέσω όρων παραγωγής, μεταφοράς, ρύπων, δικτύων , ΔΕΔΔΗΕ- ΑΔΜΗΕ κλπ κλπ και κάτι υπόλοιπα ψιλά .. φτάσαμε στα σημερινά του κόστους χρήσης ηλεκτρισμού χάλια.
Αν το μοντέλο ηλεκτρισμού εφαρμοστεί και στο νερό , υποχρεωτικά θα πρέπει να ισχύσουν οι τεχνικές και νόρμες ( ύπαρξης ώς παραγωγή , καθαρισμού, μεταφοράς κλπ κλπ).
Για να ακολουθηθεί αυτό το μοντέλο θα πρέπει το ίδιο το νερό ώς υλικό να απεγκλωβιστεί ώς σχέση ύπαρξης απ τα σημεία υπαρξής του εδαφικά . Αυτή είναι η αρχή του »κώδικα νερού». Και κατόπιν να αρχίσει η διαχείρηση του νερού ώς προ’ι΄όν εμπορικής διαχείρησης. Και τότε και εδώ αναγκαστικά θα πρέπει να εμφανιστεί το σύστημα των παρόχων του προ’ι’όντος νερού.
Μπορεί να υπάρξουν και άλλες τεχνικές .. αλλά αυτή είναι η νεώτερη μέχρι τώρα υπαρκτή τεχνική στην ύδρευση χωρών με βάση τον » κώδικα νερού».
Αναμένωμε να ιδούμε τις εξελίξεις.
Μια επισήμανση τυχαιότητας στην συγκυρία του θέματος.
Το όλον θέμα αυτό ότι το ΕΕΣΥΠ – ΤΑΙΠΕΔ , έρχεται και ανοίγει και παραμονές των εκλογών , εκλογών που με σαφέστερη αναγνώσιμη προοπτική μπορεί να οδηγήσουν σε κάποιο πολιτικό θόρυβο ( μέσα στα πλαίσια του συντάγματος ) για την συγκρότηση κυβέρνησης λόγω απλής αναλογικής των εκλογών του 2023, και με βάση τις διερευνητικές εντολές σχηματισμού κυβέρνησης, τις πολιτικές συμφωνίες ή ασυμφωνίες προγραμματικά των κομμάτων , και γενικά μέσα στην περισσότερη ρευστότητα ( μέσα στα συνταγματικά πλαίσια) της μετά τις εκλογές διαδικασίας.
Και τότε μέσα σε αυτά τα πλαίσια τα ρευστά ευκολώτερα διαχειρίσιμες είναι οι αποφάσεις για κάποια θέματα πολιτικοοικονομικής διαχείρησης της χώρας. Διότι η ανάληψη ευθύνης σε επίπεδο μονομέρειας από έναν πολιτικό χώρο στην λήψη αποφάσεων , μετακυλείεται εύκολα μεταξύ των πολιτικό κομματικών περισσοτέρων χώρων και προσώπων.
Πλέον, σε περίπτωση που υπάρξει στο μέλλον ( όχι μακρυά) θέμα ευρύτερα κώδικα νερού- παρόχων – κόστους , θα πρέπει να ξεκαθαριστεί τι γίνεται με τα πηγάδια στα ιδιόκτητα εδάφη, χωράφια, και εν γένει τις πηγές ιδιωτικής των πολιτών ιδιοκτησίας. Βέβαια και οι πηγές αυτές και τα πηγάδια πλέον χάνονται ή καθίστανται ανενεργά πρός πόσιμο νερό ή γενικά καθαρό νερό , λόγω μεγενθύσεων των οικισμών, ανοικοδόμησης, λυμάτων, αποχετευσεων , οδοποιίας κλπ. Αλλά ακόμη και για μικρογεωργικές ή μεγαλύτερες αρδεύσεις και εργασίες ποτισμάτων – δίκην ιδιωτικών κήπων ή μεγαλυτέρων καμπίσιων εκτάσεων με ιδιωτικές γεωτρήσεις όπου υπάρχουν. Εν γένει το νερό σε αυτές τις περιπτώσεις σε ποιόν θα ανήκει ως χρήση ?? θα επιτρέπεται η χρήση του από τον ιδιοκτήτη του εδάφους ?? και λοιπά παρεπόμενα της ύπαρξης ιδιωτικών πηγων και πηγαδιών ή γεωτρήσεων.
Για τα όρια μεταξύ ύπαρξης νερού εδαφικά και ιδιοκτησίας αυτού του νερού , τι μπορεί να υπάρξει, ώς εύρος χρήσεων απ τον ιδιοκτήτη της εδαφικής έκτασης μέσα στην οποία υπάρχει το νερό?? Και πώς οι ποσότητες υπάρχοντος νερού ( σε ιδιωτικά χωράφια) θα επηρεάζουν και την διανομή διαχείρησης αυτού του νερού? Σε ένα σύστημα επιχειρήσεων παρόχων νερού ( αλλά ηλεκτρισμό), ασφαλώς και ο κάθε πάροχος θα ενδιαφέρεται για την διαχείρηση ύπαρξης μεγαλυτέρων ποσοτήτων νερού μιας ιδωτικής πηγής. Και λιγώτερο θα ενδιαφέρεται αν σε ένα χωράφι υπάρχει ένα μικροπήγαδο με λιγώτερο νερό.
Σε μέχρι τώρα ακούσματα σχετικά με τα θέματα νερού ΕΥΔΑΠ- ΕΥΔΑΘ , ακούγεται ότι κύριο ενδιαφέρον του ΕΕΣΥΠ-ΤΑΙΠΕΔ είναι το νερό και όχι οι υποδομές οι συμπαρομαρτούντες ( αποχέτευση ) τώρα με την ΕΥΔΑΠ- ΕΥΔΑΘ. Για τούτο γίνεται και αναφορά σε ποσοστά πώλησης 11%-23% αντίστοιχα των ΕΥΔΑΠ- ΕΥΔΑΘ, μια και πρέπει να βρίσκεται και η κατάλληλη τομή – σχέση μεταξύ των δραστηριοτήτων ( ύδρευση – αποχέτευση ) της ΕΥΔΑΠ- ΕΥΔΑΘ αρχικά, ώστε να μπορεί αρχικά να καταμεριστεί και το αντίστοιχο ώς ποσοστό ιδιωτικοποίησης νερού- αποχετεύσης, ώς σύστημα παρόχων. Και ποια δραστηριότητα είναι ποιό κερδοφόρα εξ αρχής για το σύστημα παρόχων , και δεν θά θέλει αρχικές μεγάλες επενδύσεις ιδιωτικών των παρόχων κεφαλαίων. Που φανερά εδώ ασφαλώς και μέσα στα πλαίσια της Ελληνικής πραγματικότητας αμεσότερα κερδοφόρα και χωρίς μεγάλες αρχικές ιδιωτικές των πιθανών παρόχω επενδύσεις , είναι η διαχείρηση του νερού. Παρά η διαχείρηση της αποχετευτικής, βιολογικών καθαρισμών, υπονόμων, δραστηριότητας για κάποιον ιδιώτη επιχειρηματία ώς πάροχο.
Πιθανόν λένε άλλες απόψεις οι Δημόσιες- Δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης- αποχέτευσης ( γενικά το σύστημα Δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης- αποχέτευσης έχει κοντά ολοκληρωθεί σε όλη την χώρα) να σπάσουν και το τμήμα της ύδρευσης να μπουν οι ιδιώτες πάροχοι νερού – ύδρευσης γενικότερα – και μόνο. Και για το θέμα αποχέτευσης να παραμείνουν οι διαχειριστικότητες σε δημόσιο- δημοτικό έλεγχο, μια και εδώ ( αποχέτευση – υπόνομοι) τα κόστη υποδομών για τους ιδιώτες παρόχους θάναι πολύ μεγάλα.
Και για έναν πρόσθετο λόγο, ότι κάτω απ τις περιβαλλοντικές πιέσεις για καθαρό περιβάλλον, οι ιδιώτες πάροχοι δεν θα έχουν διάθεση να μπλέξουν με αποχετευτικά θέματα διότι θα δέχονται μεγάλες – μεγαλύτερες- πιέσεις που θα τους αναγκάζουν επενδύσεις εντάσεως κόστους αρχικά για τα αποχςτευτικά συστήματα. Ενώ ποιό εύκολα θα εισπράτουν ώς πάροχοι από την διαχείρηση- διάθεση- διανομή νερού για κάθε χρήση γενικότερα, ώς υπερανελαστικότητα της σύγχρονης διαβίωσης. Το νερό ώς
αναγκαιότητα χρήση προηγείται του ηλεκτρισμού και της ενέργειας εν γένει.
Θα ιδούμε γενικά την όλη εξέλιξη… πώλησης ( ώς αρχή) του 11% της ΕΥΔΑΠ και του 23% της ΕΥΔΑΘ. Ακόμη και το γιατί αυτών των ποσοστών ( 11%, 23%) μπορεί να έχει μια εξήσηση ποσοτική και σχετικά με τον όγκο και το μέγεθος δικτύων – εισπράξεων – δαπανών αντίστοιχα των ΕΥΔΑΠ- ΕΥΔΑΘ, και ώς ελάχιστο κρίσιμο μέγεθος προσέλκυσης ενδιαφέροντος παρόχων για να μπούν στο σύστημα διαχείρησης του νερού και των σχετικών υποδομών αρχικά στις δύο μεγαλύτερες πόλεις της χώρας.. και βλέποντας.