Η πρώτη παρέλαση της Νίκης το 1945 στη Μόσχα

Στην πρώτη παρέλαση της Νίκης, στις 24η Ιουνίου του 1945, ο Κόκκινος Στρατός με επικεφαλείς τους Στρατάρχες Γκεόργκι Ζούκοφ και Κωνσταντίν Ροκοσόφσκυ, αποθέτει τα κατακτημένα λάβαρα του ναζισμού, μπροστά από το Μαυσωλείο του Λένιν, στην ηγεσία της Σοβιετικής Ένωσης και στον ΓΓ του ΚΚΣΕ Ιωσήφ Στάλιν.

Κι αυτοί, που ο χρόνος έβαψε με ασήμι το κεφάλι τους, κι αυτοί που ακόμη δεν πρόλαβε να εμφανιστεί το νεανικό χνούδι κάτω απ΄ τα χείλη τους, όλοι αυτοί, σε όλη τους τη ζωή θα θυμούνται κάθε λεπτομέρεια αυτών των ημερών στη Μόσχα.

Στη Λήθη -στο αργό ποτάμι του χρόνου- εξαφανίζονται πολλά χρόνια, δουλιές και γεγονότα, αλλά αυτές οι μέρες θα μείνουν στη μνήμη του κόσμου, κάνοντάς τον ευτυχισμένο μάρτυρα και συμμέτοχο και, ίσως, στο λαϊκό πλήθος που πλημμυρίζει τις μοσχοβίτικες πλατείες, τριγύριζε χτες αυτός, που θα γράψει μια Ιλιάδα του καιρού μας, ένα νέο «Πόλεμος και Ειρήνη». Αυτός ο εκλεκτός θα διηγηθεί για τη Μόσχα του Μάη του χίλια εννιακόσια σαράντα πέντε και κάθε λεπτομέρεια αυτών των ημερών θα μείνει αιώνια. Η γλώσσα μας φτωχαίνει, αλλά και το φτερό στο χέρι μας τρέμει, όντας σε αδυναμία να συγκρατήσουμε την ανθρώπινη συγκίνηση. Αλλά και με ποιες λέξεις, με ποια χρώματα μπορείς έστω να μεταφέρεις το χρονικό αυτών των ημερών, να διηγηθείς για τη μεγάλη χαρά του λαού, που καρτερούσε τη νίκη κατά του εχθρού στον πόλεμο, παρόμοιος του οποίου δεν υπάρχει στην ιστορία…

Πάνω από τη Μόσχα έπεσε η πρώτη μαγιάτικη βροχή. Τρεις μέρες έπεφτε, σαν δώρο απ΄ τη φύση, σαν εκπλήρωση της επιθυμίας του αγρότη και η Μόσχα χαιρόταν μαζί του το χρυσάφι που έπεφτε από τον ουρανό και δεν ήταν ένας ο Μοσχοβίτης, βιαστικός το πρωί για τη δουλιά, που στάθηκε για ένα λεπτάκι στη λεωφόρο για να επιβεβαιώσει κι αυτός ότι οι φλαμουριές στο μνημείο του Πούσκιν πέταξαν τα πρώτα μπουμπούκια. Φυσικά το νιώθαμε ότι αυτή η Άνοιξη θα είναι νικηφόρα, ότι πολλοί μαχητές από τα πεδία της μάχης θα γυρίσουν στην ειρηνική εργασία, περιμέναμε αυτή τη χαρά, αλλά και πάλι αυτή είναι τόσο δυνατή, τόσο μεγάλη, κατακτά την ψυχή, συγκλονίζει όλη την ύπαρξή μας. Το νέο, το μεγάλο μπήκε αυτές τις μέρες στη ζωή, γεμίζοντάς τη ζεστασιά, φως, ήλιο.

Και η ρώσικη φύση -άδικα την είπαν αναίσθητη!- βιώνει με τους Μοσχοβίτες τη χαρά τους. Κατά τη διάρκεια της νύχτας ο ουρανός είχε ακόμη σύννεφα, αλλά το πρωί ο ήλιος έλαμψε με το ουράνιο γαλάζιο και όλη η μεγάλη μαγιάτικη μέρα γενναιόδωρα πλημμύρισε τους δρόμους και τις πλατείες της Μόσχας. Κάτω από τον ήλιο έντονα φλόγισαν οι κόκκινες σημαίες στα κτίρια της πόλης.

Η Μόσχα γιόρταζε τη Μέρα της Νίκης.

Από παντού οι άνθρωποι κατευθύνονταν στο κέντρο της, την Κόκκινη Πλατεία. Εδώ έρχονται οι Μοσχοβίτες τις γιορτινές μέρες της ζωής τους, για να είναι πιο κοντά στον Στάλιν, για να μοιραστούν μαζί του, με τον αγαπημένο και δικό τους, τις μύχιες σκέψεις και αισθήματά τους. Και ο καθένας πιστεύει, περνώντας με αργό βάδισμα πάνω στις ιστορικές πέτρες, κάτω από τα οδοντωτά τείχη του Κρεμλίνου, ότι αυτός, ο Στάλιν, βλέπει τον καθένα τους, με τον καθένα τους ανταλλάσσει χαιρετισμούς, στον καθένα τους αποκρίνεται…

Πως οι άνθρωποι στην Κόκκινη Πλατεία φώναξαν «ζήτω», κουνώντας τρεις νέους με ναυτικά ρούχα και έναν τανκίστα με το αστέρι του Ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης στο αμπέχονο, πως άγνωστοι μεταξύ τους άνθρωποι αγκαλιάζονταν και φιλιούνταν, πως έκλαιγε από χαρά η υφάντρια απ΄ το Τριοχγκόρκι, πως οι εργάτες στα χυτήρια ατσαλιού με μάτια πεσμένα από τις άυπνες νύχτες κουβαλούσαν στους ώμους τα παιδάκια τους στην πλατεία, πως πετούσαν στον αέρα τους στρατιωτικούς, αυτούς τους ήρωες της γιορτής. Όλα αυτά δεν μπορείς να τα διηγηθείς με συντομία. Ήταν πλούσια και απαστράπτουσα η μέρα της Νίκης, αλλά η καρδιά ψιθύριζε στους Μοσχοβίτες ότι αυτή η μέρα θα είναι γεμάτη εξ ολοκλήρου με ευτυχία, επικοινωνώντας με τον πατέρα, τον ηγέτη και δάσκαλο.

Οι Μοσχοβίτες περίμεναν την εμφάνιση του συντρόφου Στάλιν.

Στις εννιά το βράδυ αντήχησε η φωνή του, αυτή η τόσο γνωστή στον Μοσχοβίτη φωνή του Στάλιν. Τον άκουγαν στις πλατείες και τους δρόμους, στα διαμερίσματα και τις λέσχες. Ο Στάλιν απευθύνθηκε στους συμπατριώτες του και στις συμπατριώτισσές του. Μίλησε απλά και ήρεμα. Γιατί μίλησε ο ηγέτης αυτού του λαού, που στα χρόνια των δοκιμασιών για την πατρίδα πήγε να συναντήσει χωρίς ηχηρές φράσεις και όμορφες χειρονομίες τη θύελλα του πολέμου, μια θύελλα που δεν είχε εμφανιστεί ακόμη στη γη, δεν κλονίστηκε στις ατυχίες, στάθηκε όρθιος, ανέτρεψε τον εχθρό, τον έτρεψε σε φυγή και τον ανάγκασε να πέσει στα γόνατα στις στάχτες των βερολινέζικων δρόμων.

Ο λόγος του Στάλιν ήταν σύντομος. Αλλά τα είπε όλα. Κάθε λέξη αυτού του λόγου είχε κύρος και διορατικότητα. Κάθε λέξη ήταν πάσχουσα από τη μεγάλη καρδιά του λαού μας, από την καρδιά του Στάλιν.

– Σας συγχαίρω για τη νίκη, αγαπητοί μου συμπατριώτες και συμπατριώτισσες!

Όλη η Μόσχα, όλη η χώρα αποκρίθηκε στον Στάλιν σε αυτές τις εμπνευσμένες λέξεις.

όταν ο σύντροφος Στάλιν απέδωσε δόξα στον ηρωικό Κόκκινο Στρατό, δόξα στο λαό – νικητή, όταν μίλησε για τους ήρωες που έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία και την ευτυχία του λαού, όλη η Μόσχα, όλη η χώρα ζητωκραύγασε τον ηγέτη.

Ασκεπείς στέκονταν οι Μοσχοβίτες στις πλατείες και τους δρόμους ακούγοντας προσεκτικά τα λόγια του συντρόφου Στάλιν.

Μεγαλειώδες θέαμα αποτελούσε η πρωτεύουσα της πατρίδας μας και ο λαός της σε αυτά τα ιστορικά λεπτά, όταν μιλούσε ο ηγέτης και όταν διαβιβάστηκε η διαταγή του Νο 369 στα στρατεύματα του Κόκκινου Στρατού και του Στόλου για την άνευ όρων παράδοση των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων και για τη νικηφόρα κατάληξη του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου του σοβιετικού λαού με τους Γερμανοφασίστες κατακτητές.

Με το γιορτασμό προς τιμήν της ολοκληρωτικής νίκης επί της Γερμανίας στις 10 το βράδυ της 9ης Μάη, η Μόσχα, εξ ονόματος της Πατρίδας, χαιρέτισε τον ηρωικό Κόκκινο Στρατό, τα πλοία του Στόλου που κέρδισαν αυτή τη λαμπρή νίκη, με τριάντα ομοβροντίες από χιλιάδες όπλα.

Λαοθάλασσα παντού, στην Κόκκινη Πλατεία, στην Πλατεία Μανιέζ, κοντά στο Μουσείο Λένιν, απέναντι από το Μπολσόι, στην οδό Γκόρκι. Η Μόσχα ήταν πλημμυρισμένη φως. Χιλιάδες προβολείς έριχναν το φως τους στον ουρανό της. Η Μόσχα είδε τα έντονα χρώματα των νικηφόρων πυροτεχνημάτων σε ένα θέαμα που μέχρι χτες δεν είχε ξαναϊδωθεί. Εκατομμύρια σπίθες – λευκές, πράσινες, γαλάζιες, μπλε, κόκκινες! Ομοβροντίες από χιλιάδες όπλα! Η αρχαία μοσχοβίτικη γη έμοιαζε να τρέμει όταν βρόντηξε η πρώτη ομοβροντία, έπειτα η δεύτερη, η τρίτη, όταν στον ουρανό οι ακτίνες των προβολέων σχημάτισαν ένα γιγαντιαίο φωτεινό θόλο πάνω από το Κρεμλίνο, όταν ήχησαν μυριάδες «ζήτω» που απλώθηκαν σε όλους τους δρόμους και τις πλατείες της πρωτεύουσάς μας, σε όλες, και τις δεκατέσσερις πύλες της…

Σ΄ αυτή την ιστορική νύχτα, μακριά από τις μοσχοβίτικες πύλες, ήταν ορατά τα φώτα της Μόσχας και έμοιαζε σαν όλες οι χώρες και όλοι οι λαοί να κοίταζαν αυτή τη νύχτα προς τη Μόσχα, βλέποντας σε αυτήν το στήριγμα της ειρήνης σε όλον τον κόσμο.

(Πηγή: Ριζοσπάστης – Ι. Ριάμποφ)