Πρόχειρα αγροτόσπιτα (αχούρια) στη Νικιάνα (αναν.)
Τα αγροτόσπιτα αυτού του είδους ήταν συνήθως πρόχειρα καταλύματα που έφτιαχναν οι κάτοικοι κοντά στα λιοστάσια τους όπου έμεναν πολλές φορές μαζί με τις οικογένειές τους για όσο διάστημα διαρκούσε το μάζεμα της ελιάς, που ξεκινούσε παλιότερα από τις αρχές περίπου του Νοέμβρη και κράταγε, ανάλογα με τον καιρό και την παραγωγή, μέχρι πέρα τον Μάρτη ή ακόμα και τον Απρίλη. Πολλές φορές ήταν κατασκευασμένα με λαμαρίνες καρφωμένες σε ξύλινο σκελετό από κυπαρίσσια.
Όταν όμως είχαν μονιμότερο χαρακτήρα τότε φτιάχνονταν μικρά σε μέγεθος πέτρινα σπιτάκια με χαμηλούς τοίχους, συνήθως από ξηρολιθιά χωρίς συνεκτικό κονίομα και με σχετικά μικρή επεξεργασία της πέτρας. Στο συγκεκριμένο σπιτάκι η σκεπή στηρίζονταν πάνω σε ξύλινες κολώνες που βρισκόταν στο εσωτερικό του κτίσματος χωρίς να επιβαρύνεται η τοιχοποιία του σπιτιού, ένα είδος δηλαδή ποντελαρίσματος που απαντάται στην αντισεισμική κατασκευή των σπιτιών στην πόλη κυρίως της Λευκάδας. Με ξηρολιθιές γύρω από τις ρίζες των ελιών προστάτευαν επίσης στα επικλινή εδάφη το έδαφος από τη διάβρωση.
Μαθητής στο δημοτικό σχολείο Αλεξάνδρου θυμάμαι που κάθε χειμώνα μισοάδειαζε το σχολείο, αφού πολλοί μαθητές μετακόμιζαν προσωρινά με τους γονείς τους στην περιοχή της Νικιάνας όπου βρισκόταν και τα περισσότερα λιοστάσια των Αλεξανδριτών και έμεναν σε τέτοια πρόχειρα καταλύματα που λέγονταν στην περιοχή του Αλέξανδρου αχούρια.
Ανανέωση: Σχολιάζει η κα Γεωργία Σκληρού που φαίνεται να έχει ζήσει η ίδια αυτή την προσωρινή μετακόμιση: «Κουβαλούσαμε όλη την πραμάτια…..(κατσαρόλα γανωμένη, τηγάνι κλπ) και σε μια γωνιά ανάβαμε φωτιά. Βάζαμε πέτρες γύρω – γύρω για να στέκεται η κατσαρόλα για το πρόχειρο μαγείρεμα και το μεσημεριανό ξαπόσταμα, ή όταν έπιανε η βροχή να’χουμε να καλυφθούμε, και να προστατεύονται και τα μικρά παιδιά απ’το κρύο και τον αέρα. Τα μωρά στο ανάποδο σαμάρι που εκτελούσε χρέη πορτ – μπεμπέ.
Σε μεγάλη κακοκαιρία έμπαιναν και τα ζώα μέσα μη τυχόν κ’αρρωστήσουν.
Εμείς στα πίσω χωριά τα λέγαμε καλύβες.
Το καλύτερο παιχνίδι για τα παιδιά!»
