«Ακουρμαστείτε να σας πω….» (Του Πάνου Σκληρού)

Του Πάνου Σκληρού

(Ένα απόσπασμα απο το βιβλίο μου «Αλτάνη και άλλες Λευκαδίτικες ιστορίες». Εκδόσεις Fagottobooks 2024).

Τα παλιά τα χρόνια που δεν είχε ανακαλυφτεί το μεγάφωνο και φυσικά το ραδιόφωνο και η τηλεόραση, οι αρχές είχαν πρόβλημα να επικοινωνήσουν με τους κατοίκους, να τους ενημερώσουν για κάποια πράγματα ή αποφάσεις που τους αφορούσαν. Τη δουλειά αυτή την έκαναν οι ντελάληδες. Η δυνατή φωνή και κυρίως ο τρόπος που παρουσίαζαν συνοπτικά τα νέα ή διαφήμιζαν τα προϊόντα, τους καθιστούσε γνωστούς στην τοπική κοινωνία. Έβαζαν την παλάμη στο στόμα, σαν χωνί κι έπαιρναν τις γειτονιές φωνάζοντας. Είχαν και το σχετικό ταλέντο και φυσικά την δυνατή φωνή.. Έκανε εξ άλλου και το «κομμάτι του» στο χωριό ότι ήταν ο άνθρωπος που τα ήξερε όλα!!

Διαλαλούσαν πολλά και παράξενα πράματα που θα γινόταν στην πόλη. Το ίδιο και στα χωριά. Παραθέτω μερικά πολύ σημαδιακά για την πόλη: «Αύριο έξω απ΄ τη Νομαρχία που στεγαζόταν στην οικία Σταύρου θα μοιραστούνε ρούχα απ΄ την Ούντρα» ή «στο καφενείο του Πάλλα θα παίξει Καραγκιόζης» ή «αύριο στον Απόλλωνα θα παίξει το νεό έργο η Γκόλφω με τον Τζαβαλά» ή «το καΐκι έφερε απ΄ τον Καρβοσαρά καλαμπόκι» ή «το καΐκι του Καρδούλη έφερε μπελουσιώτικα κρεμμύδια απ΄ το Τζάντε» ή «θα σκοτώσει το φίδι ο Τζίμης ο Αρμάος όξου απ το γήπεδο».

Κατά το δειλινό που όλο το χωριό λίγο – πολύ μαζευόταν στα κονάκια τους ή ετοίμαζαν τα ζώα τους για τη νύχτα έβγαινε ο ντελάλης, συνήθως στην εκκλησία, στο μέσο του χωριού για να πηγαίνει η φωνή του παντού. Χτύπαγε μια – δυο καμπανιές και φώναζε μ΄ όλη του δύναμη:«Ακουρμαστείτε να σας πω». Απ΄ αύριο αναριώνται (εξαιρούνται) οι ελιές και να βγάλητε τα κοπάδια απ΄ τα λιοστάσα». Έλεγαν ακόμα κι ότι θάρτει ο τάδε «χασάπης απ΄ τη χώρα να πάρει γουρούνια για σαλάμι».

Αυτό με τους χασάπηδες έχει και τις προεκτάσεις του. Οι χασάπηδες έσφαζαν τα γουρούνια επιτόπου στα χωράφια των χωριών. Πέταγαν το στομάχι και την πατσά που κατα-βρώμαε σε μια βατσουνιά για να μη τα κουβαλάνε στη χώρα «κι εμείς περιμέναμε να πάρουμε τη φούσκα απ΄ το γουρούνι, να την τρίψουμε στον άμμο να φύγει το λίπος και η γλίνα και να την φουσκώσουμε για μπάλα. Κι ήταν πολύ γερή αυτή η μπάλα γιατί τα γουρούνια είχαν πολύ γερή φούσκα! !Μου είπαν και μια ιστορία από την Εξάνθεια. Ήταν χειμώνας του 1940 κι οι στρατιωτικές επιχειρήσεις στα βουνά της Β. Ηπείρου ήταν στο ημερήσιο ενδιαφέρον για όλο τον κόσμο. Οι ντελάληδες φωνάζανε τα νέα για τις ηρωικές νίκες στα χιονισμένα βουνά. Εκείνος ο χειμώνας του ΄40 ήταν από τους πιο άγριους που πέρασε το νησί στην κατοχή. ¨Ήταν πολύ βαρύς ο χειμώνας αλλά «είχε πολύ λάδι και πολύ ψάρι και σωθήκαμε», μου είχε διηγηθεί -όπως θυμάμαι- κι ο πατέρας μου.

Στην Εξάνθεια το λοιπόν, έκανε ένα γαρμπή που «στράβωνε κόσμο» με πολύ αέρα και βροχή κι έκανε καταστροφές γιατί το χωριό είναι εκτεθειμένο σε τέτοιο καιρό. Σκέτο δρολάπι. Ο ντελάλης λοιπόν το σούρουπο, πήγε στον Αη Στέφανο, στην εκκλησία-πολιούχο του χωριού κι άρχισε να φωνάζει στους Ξαθίτες να προσέξουνε τα κεραμίδια και ν΄ ασφαλίσουνε τις πόρτες τους γιατί έκαμε μεγάλο κακό ο καιρός. Ανάμεσα σ άλλα και τούτο: «Ακούστε χωριανοί, σήμερα έπεσε τ΄ Αργυρόκαστρο κι ο φούρνος του Μπελελέ». Ήσσονος σημασίας τάκανε ο ντελάλης τα δυό γεγονότα γιατί ήταν και τα δύο βέβαια σημαντικά κι έμεινε έτσι, τ΄ Αργυρόκαστρο κι ο φούρνος!! Η μάνα του σχωρεμένου του Σταμάτη Βλάχου, η Ασπασία, είχε όντως ένα φούρνο που μπομπάρησε απ΄ το πολύ νερό κι έπεσε μ΄ εκείνη την κακοκαιρία..

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ..

Το βιβλίο πωλείται στο βιβλιοπωλείο fagottobooks Ζακύνθου 7, στο βιβλιοπωλείο bookshop Μελά 132, στο Politeia Ασκληπιού 5, στο βιβλιοπωλείο Fagotto Βαλτετσίου 15 και με e-shop.