Κυριακή του Θωμά στο νεκροταφείο του Σχιστού

Μία μέρα μνήμης των νεκρών με τραπεζώματα στους τάφους

Το έθιμο περιλαμβάνει και βόλτα από όλους σε τάφους συγγενών, φίλων ή και αγνώστων, με κοινό σκοπό να τιμήσουν τους νεκρούς που χάθηκαν. Πλησιάζοντας στον τάφο πρέπει να δεχτείς το ποτό που σου προσφέρουν, βότκα ή κρασί.

Κάθε Κυριακή μετά την Κυριακή του Πάσχα οι Πόντιοι από την πρώην σοβιετική ένωση, συγκεντρώνονται σε διάφορα νεκροταφεία της χώρας για να τιμήσουν, να θυμηθούν τους νεκρούς τους και να γιορτάσουν μαζί τους το Πάσχα. Είναι ένα πολύ ιδιαίτερο έθιμο καθώς δεν περιλαμβάνει καθόλου θρήνο αλλά ευφορία και ευχάριστη διάθεση. Έχει ρίζες που φτάνουν αρκετά βαθιά. Το συναντούμε σε αττική λευκή λήκυθο, που χρονολογείται περίπου στο 440 π.Χ. Εκεί απεικονίζεται μια επίσκεψη σε τάφο (μια γυναίκα καταθέτει στον τάφο νεαρού άνδρα κάνιστρο με προσφορές), μια σκηνή ιδιαίτερα συνηθισμένη σε λευκές ληκύθους, οι οποίες εκείνη την εποχή χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά στην ταφική διαδικασία.

Από πολύ νωρίς το πρωί οι τάφοι μετατρέπονται σε τραπέζια, οι άνθρωποι που συγκεντρώνονται στρώνουν τραπεζομάντιλα και βάζουν στους τάφους φαγητά και ποτά. Το θέαμα θυμίζει πασχαλινό τραπέζι. Κόκκινα αυγά, αλμυρά και γλυκά βουτήματα, κρέας, πατάτες, αλλαντικά και τυριά, σαλάτες και βέβαια βότκα και κρασί.

Το «ζωή σε σας» γίνεται πραγματικότητα, νέοι, ηλικιωμένοι και παιδιά γίνονται μια παρέα. Άλλοι λιγότερο χαμογελαστοί και άλλοι με πιο ανάλαφρη διάθεση. «Είναι μια ευκαιρία να δεις συγγενείς και φίλους που έχεις να τους δεις καιρό, να μάθεις τα νέα τους και ταυτόχρονα να θυμηθείς τους ανθρώπους που χάθηκαν», λέει η Λουντμίλα, ενώ κάθεται με φίλες της δίπλα στον τάφο του πατέρα της.

Πιο κάτω, ιερείς περιφέρονται από μνήμα σε μνήμα, ψέλνουν το αναστάσιμο τροπάριο και λένε μια προσευχή για την ψυχή του μακαρίτη.

Φεύγοντας οι επισκέπτες αφήνουν κόκκινα αυγά στους τάφους, και ένα ποτηράκι βότκα για τον νεκρό. Η σιωπή επιστρέφει στο νεκροταφείο και η ζωή συνεχίζεται.