Το Κέρας της Αμάλθειας: «Ο ασκός του Αιόλου δεν έκλεισε ποτέ»

Του Χρήστου Σκιαδαρέση,
Φιλολόγου, Μέλους της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών και της Εταιρείας Λευκαδικών Μελετών

Πριν λίγες μόλις μέρες άλλαξε ο χρόνος. Και ευχηθήκαμε όλοι να μας φέρει χαρές και ηδύτητα, ψυχική ανάνηψη και γαλήνη στις καρδιές.

Και όμως! Το γινόμενο, απ’ ό,τι φαίνεται, τελικώς, δεν άλλαξε.

Ο αρχέκακος όφις, ο μισόκαλος και φθονερός, τίναξε ξανά το κεντρί του και εκτόνωσε την αιματηρή οργή του πάνω σε δεκάδες αθώους.

Κύματα βίας και τρομοκρατίας αναστάτωσαν ξανά την ανθρωπότητα αναπαράγοντας τον πόνο και την αδικία και κλιμακώνοντας επικίνδυνα το πνεύμα της εχθρότητας.

Η όποια ιερότητα του ανθρώπου «εξανεμίστηκε» και καταλύθηκε, αφού θύματα και θύτες θεωρούμαστε πλέον ένα αξεδιάλυτο κουβάρι και κανείς δεν μπορεί να επικαλείται για τον εαυτό του το άλλοθι της αθωότητας, απ’ τη στιγμή που έχει το δικό του μερτικό στην εξάπλωση του κακού, στο θέριεμα της βαρβαρότητας, στην αποτρόπαιη ηρωοποίηση και ωραιοποίησή της.

Σύμφωνα δε με τη «λογική» των απανταχού τρομοκρατών, είμαστε όλοι συνένοχοι και, επομένως, πρέπει όλοι να θυσιαστούμε στον Μολώχ της γυμνής βίας, εφόσον ανεχόμαστε ή στεκόμαστε ανάλγητοι απέναντι στα εγκλήματα ασυνήθιστης αγριότητας που συντελούνται εις βάρος των λαών του Τρίτου κόσμου ή, έστω, δεν συγκινούμαστε από τον απροκάλυπτα προκλητικό τρόπο, με τον οποίο επιχειρούν οι ισχυροί του πλανήτη να επιβάλουν το δίκιο τους στους ανίσχυρους.

Είναι αλήθεια ότι τις κοινωνίες του προηγμένου Βορρά τις έχει κυριέψει η απάθεια, ο ηθικός μιθριδατισμός, θα μπορούσαμε να πούμε. Ενώ, δηλαδή, βλέπουν τα κακουργήματα που συντελούνται -χρόνια τώρα- στο φτωχό Νότο, κλείνουν τα μάτια και τα αυτιά στους κρότους των βομβαρδισμών, σφυρίζοντας αδιάφορα μπροστά στο οργανωμένο έγκλημα και στο μαζικό εξολοθρεμό, στις χοντροκοπιές και στις χυδαιότητες που εκτυλίσσονται σε αυτές τις πολύπαθες και ταραγμένες γωνιές του πλανήτη.

Οι λόγοι για εμάς, που ζούμε στον Πρώτο κόσμο -υποτίθεται «Πρώτο», κατ’ ευφημισμόν «Πρώτο», χάριν λόγου και μόνο κατ’ όνομα «Πρώτο»- είναι μάλλον ευνόητοι: διαφθαρήκαμε απ’ την υλιστική πρόοδο, αλλοτριωθήκαμε από τον ευδαιμονισμό, θαμπωθήκαμε από τα τεχνολογικά επιτεύγματα, υποστήκαμε ηθική οξείδωση και συναισθηματική αρτηριοσκλήρωση, επαναπαυτήκαμε και ραθυμήσαμε.

Έτσι, είναι απολύτως φυσιολογικό να απογίνουμε άκαρδοι και άσπλαχνοι -αρχικώς απέναντι στη βία και, τώρα, στην αντιβία- να εφησυχάσουμε και να δώσουμε εκούσια το δικαίωμα στους δολιοφθορείς της παγκόσμιας ειρήνης να ασκούν κυριαρχικό έλεγχο και καταπίεση είτε στα αδύναμα έθνη είτε στους ανοχύρωτους πολίτες τους.

Βέβαια, από αυτό το σημείο, δηλαδή να ανεχόμαστε ή να συμφιλιωνόμαστε με τέτοιου είδους ολοκληρωτισμούς, μέχρι το σημείο να δικαιολογούμε τις τρομοκρατικές εκδηλώσεις ή, ακόμα χειρότερα, να τις δικαιώνουμε ή να τις εξαγνίζουμε, η απόσταση είναι χαοτική και αβυσσώδης.

Η εν ψυχρώ ασκούμενη βία είναι παντελώς ανεπίτρεπτη μεθόδευση…απονομής δικαιοσύνης απέναντι στα κατεστημένα που τη γεννούν ή την υποθάλπουν.

Εξάλλου, όποτε εξωτερικεύεται το φονικό ένστικτο και, ακόμη χειρότερα, όποτε αυτό στρέφεται λυσσαλέα κατά πάντων, τούτο προδηλοί ότι ψάχνουμε μάλλον για εξιλαστήρια θύματα ή για ένα είδος άτυπης ρελάνς παρά για την αποκατάσταση του χαμένου μας δίκιου.

Κόλασή μας, επομένως, δεν είναι οι άλλοι. Κόλασή μας είναι ο ίδιος μας ο εαυτός, ο εαυτός μας και μόνο, που έγινε ο θηριωδέστερος των θηρίων.

Πρέπει, γι’ αυτό, να το πάρουμε, το ταχύτερο, απόφαση. Ο τραυματισμένος ψυχισμός μας θα θεραπευτεί μόνο αν καταδικάσουμε τη βία, μόνο αν αποστραφούμε τη βία -από όπου κι αν αυτή προέρχεται- μόνο αν πρυτανεύσει παντού -σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της οικουμένης- ο αλτρουισμός και η αδελφοσύνη.

Οι λόγοι που μας χωρίζουν με τους ανθρώπους και τους λαούς είναι και οι λόγοι που, κατά βάθος, μπορούν και να μας ενώσουν.

Αρκεί στην αφροσύνη μας να μπει ένα χαλινό ηθικής. Διότι, όπως διατείνεται και ο Νόαμ Τσόμσκι, αν δεν σταματήσουμε άμεσα την τρομοκρατία -ακόμη κι αν δεν είμαστε με το μέρος της- θα συνεχίσουμε να είμαστε μέρος της.

(Φωτό: Γκουέρνικα, Πάμπλο Πικάσο)