Σαν σήμερα το 1967 εκδίδεται η απόφαση του Στρατοδικείου για την υπόθεση της οργάνωσης «ΑΣΠΙΔΑ»
Από τη δίκη της υπόθεσης «ΑΣΠΙΔΑ»
Σαν σήμερα το 1967 εκδίδεται η απόφαση του Στρατοδικείου για την υπόθεση της οργάνωσης «ΑΣΠΙΔΑ» («Αξιωματικοί Σώσατε Πατρίδα – Ιδέας – Δημοκρατία – Αξιοκρατία»).
Η οργάνωση αυτή είχε τις ρίζες της στην περίοδο 1958-1960. Η ύπαρξη και δράση της χρησιμοποιήθηκε στις πολιτικές και στρατιωτικές ίντριγκες των αστικών κομμάτων της περιόδου 1963-1967, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο.
Οι καταδικασθέντες στρατιωτικοί
Η δίκη του «ΑΣΠΙΔΑ» άρχισε το Νοέμβρη του 1966. Το σκέλος της με κατηγορούμενους πολιτικά πρόσωπα, όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου, δεν έγινε ποτέ. Από τους κατηγορούμενους οι 15 καταδικάστηκαν σε φυλάκιση, ενώ 13 απαλλάχθηκαν. Την υπόθεση της οργάνωσης «ΑΣΠΙΔΑ» καλύπτει ακόμη σκοτάδι σε στοιχεία και πηγές, ενώ συχνά συνοδεύεται από μυθιστορίες.
Οι καταδικασθέντες στρατιωτικοί και οι ποινές
Με το βούλευμα παραπέμφθηκαν να δικαστούν ως αρχηγοί της συνωμοσίας οι συνταγματάρχες: Αλέξανδρος Παπατέρπος, Δημήτριος Χονδροκούκης και Π. Αναγνωστόπουλος. Ως υποκινητές, ο συνταγματάρχης Σπ. Τσαμασιώτης, οι αντισυνταγματάρχες Α. Δαμβουνέλης, Τ. Κατσιμήτρος και Δημ. Παραλίκας, οι λοχαγοί Άρις Μπουλούκος, Ι. Θεοδοσίου, Θ. Κατσάρης, Αθ. Κεπενός, Π. Παπαγεωργόπουλος, Δημ. Παπαγιαννόπουλος, Ι. Πανούτσος, Α. Βλάχος, Ευ. Κουφαλιτάκης, Μ. Γεωργίου, Γ. Κωστόπουλος, Π. Μαχάς, Π. Κολλίγρης, Δημ. Οικονόμου, Θ. Τόμπρας, Χρ. Θεοδώρου, Γ. Μαρκέτης, Γ. Κλαδογένης, ο υπολοχαγός Θ. Σταυρόπουλος, ο υποσμηναγός Γ. Χαραλαμπόπουλος και ο ανθυπασπιστής Χωροφυλακής Ι. Ντελιδάκης. Από τους παραπεμπομένους, τρεις λοχαγοί, οι Ι. Θεοδοσίου, Π. Κολλίγρης και Γ. Κλαδογένης, ομολόγησαν ότι ανήκαν στον ΑΣΠΙΔΑ και διαχώρισαν τη θέση τους από τους άλλους.
Πρωτοσέλιδο της «Ελευθερίας», Φύλλο της Παρασκευής 17 Μαρτίου 1967
Στις 16 Μαρτίου το Στρατοδικείο έβγαλε την απόφασή του: Καταδικάζονται σε 18 χρόνια κάθειρξη και πεντάχρονη στέρηση των πολιτικών τους δικαιωμάτων οι: συνταγματάρχης Αλέξανδρος Παπατέρπος, αντισυνταγματάρχης Α. Δαμβουνέλης, οι λοχαγοί Άρις Μπουλούκος, Τάκης Παπαγεωργόπουλος και Θεοφάνης Τόμπρας, σε κάθειρξη 13 χρόνων και πεντάχρονη στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων οι λοχαγοί Δ. Παπαγιαννόπουλος και Γιάννης Πανούτσος, σε κάθειρξη 8 χρόνων και πεντάχρονη στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων ο αντισυνταγματάρχης Δ. Παραλίκας και οι λοχαγοί Α. Βλάχος και Α. Κεπενός, σε φυλάκιση 4 ετών ο λοχαγός Γ. Κωστόπουλος και δύο χρόνων οι λοχαγοί Χ. Θεοδώρου, Ι. Μαρκέτης και Μ. Γεωργίου. Αθώοι κηρύσσονται οι συνταγματάρχες Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος, Δημήτριος Χονδροκούκης και Σπ. Τσαμασιώτης, ο αντισυνταγματάρχης Τ. Κατσημήτρος, κ.α. Απαλλάχθηκαν οι τρεις λοχαγοί που ομολόγησαν ότι υπήρχε η οργάνωση ΑΣΠΙΔΑ και βοήθησαν την ανάκριση.
(Πηγές: 902.gr, Βικιπαίδεια, εφημερίδα «Ελευθερία»)
Στην επίσημη ιστορική έρευνα, απανταχού αναφέρεται το πόρισμα του Αντιστράτηγου της στρατιωτικής δικαιοσύνης Ι Σίμου της εποχής, ο οποίος δεν διέγνωσε εκτεταμένη οργάνωση και σύμπλευση στρατιωτικών και πολιτικών και πρότεινε πειθαρχικές διώξεις. Ούτε ανεφέρθη σε συσχέτιση πολιτικής και στρατιωτικών.
Άλλοι ιστορικοί αναφέρουν ότι υπήρξε μια προσπάθεια από κατώτερους στρατιωτικούς να πουλήσουν την οργάνωσή που ετοίμαζαν στα αρχικά στάδια, σε πολιτικούς.
Και έπρεπε ο συσχετισμός να γίνει με πολιτικούς του Κέντρου, ως αντίποδα στον τότε παραστρατιωτικό από καιρό ΙΔΕΑ και κάθε λογής παραστρατιωτικές αντιδραστικές κινήσεις που από καιρό είχαν δομηθεί στο στράτευμα και οδήγησαν στην εκτροπή το 196, αφού πρώτα είχαν μεθοδεύσει την υπόθεση Λαμπράκη τον Μα’ι’ο του 1963.
Συνήγορος υπεράσπισης των κατηγορουμένων και απολογουμένων για τον ΑΣΠΙΔΑ μια και οι παρακρατικοί του ΙΔΕΑ και οι σκληροί Εθνοαμύντορες στρατιωτικοί ήθελαν να πάρει διαστάσεις το θέμα, φοβούμενοι και την επικράτηση εκλογικά του κέντρου τότε, συνήγορος των απολογουμένων μεταξύ των άλλων ήταν και ο Νικηφόρος Μανδηλαράς.
Η υπόθεση του θανάτου του Νικηφόρου Μανδηλαρά ( δολοφονία κατ άλλους) είναι γνωστή τον χρόνο μετά τον Απρίλη του 1967.
Και ο αντιστράτηγος της Στρατιωτικής δικαιοσύνης Ι.Σίμος ήταν νομιμόφρων στρατιωτικός ( δεν μπορούσε εκείνα τα χρόνια να υπάρχει αντιστράτηγος μη Εθνικόφρων στο στράτευμα), αλλά ήταν και έντιμος άνθρωπος.
Αυτό έχει καταγράψει η ιστορία.
Η φραστική επωδός της παρέας αυτής των ΙΔΕΑπαρακρατικών και λοιπών Εθνικοφρόνων αγυιόπαιδων και καμπιονιών της εποχής, όταν ήθελαν να περιγράψουν κάποιον για τον οποίο είχε περίπου αποφασιστεί να τον βγάλουν απ την μέση , ήταν :» Ο κος τάδε …είναι ένα ζωντανό πτώμα».
Μέχρι… ο κος Τάδε… να γινόνταν .. πραγματικό πτώμα.
Η έκφραση και μέχρι τις μέρες μας ακόμα κυκλοφορεί ως ανάμνηση έκφρασης σε ζώντες της εποχής όσους έχουν απομείνει ακόμα από τον φόβο τους ακόμα γιατί δεν ήξεραν τι τους ξημέρωνε τότε κάθε μέρα.
Και αν σκεφτεί κανείς και την έκφραση των συμβούλων του τότε παλατιού( Χοιδά- ΠΟταμιάνου και άλλων), σύμφωνα με την οποία :΄΄ οι στρατιωτικοί θα τελειώσουν και τον ΚΑραμανλή», εξηγείται γιατί και ο Κων/νος Καραμανλής , αφού αναρωτήθηκε :» ποιος κυβερνά αυτό τον τόπο», έφυγε για το Παρίσι για να βρεί τον εαυτό του και να μην μπλέξει φοβούμενος και ο ίδιος ίσως λίγο.