Ο σεισμός της 14ης Αυγούστου του 2003 στη Λευκάδα μέσα από τις στήλες του «Ρ»

Σαν σήμερα το 2003 ισχυρός σεισμός της τάξης των 6,4 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ ταρακουνά στις 8.15 το πρωί την Λευκάδα. Σύμφωνα με το δημοσίευμα του «Ριζοσπάστη» (Φύλλο της 15ης Αυγούστου 2003) υπήρξαν δύο σοβαρά τραυματίες από κατολίσθηση, ενώ ζημιές σημειώθηκαν στο οδικό δίκτυο και μια μεγάλη ρωγμή στην προβλήτα του λιμανιού Λυγιάς:

«Ισχυρή σεισμική δόνηση της τάξης των 6,4 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ σημειώθηκε χτες στις 8.15 το πρωί στο Ιόνιο, σύμφωνα με την καταγραφή του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Αστεροσκοπείου Αθηνών, αλλά και του Εργαστηρίου Γεωφυσικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το επίκεντρό της εντοπίστηκε 30 χιλιόμετρα δυτικά – βορειοδυτικά της Λευκάδας και 290 βορειοδυτικά της Αθήνας. Ωστόσο σύμφωνα με το Σεισμολογικό Κέντρο του Πανεπιστημίου της Πάτρας η ένταση του σεισμού ήταν 5,9 βαθμοί της κλίμακας Ρίχτερ με επίκεντρο 10 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Λευκάδας.

Σε κάθε περίπτωση η δόνηση ήταν ισχυρή και μεγάλης διάρκειας, ενώ έγινε αισθητή στην ευρύτερη περιοχή της Βορειοδυτικής Ελλάδας, προκαλώντας μεγάλη αναστάτωση και έντονη ανησυχία στους κατοίκους.

Οι πρώτες πληροφορίες ανέφεραν ότι υπάρχουν δύο σοβαροί τραυματισμοί στο Νυδρί από κατολίσθηση και αρκετοί μικροτραυματισμοί. Προκλήθηκαν ζημιές και στο οδικό δίκτυο, κυρίως της Λευκάδας, αφού σημειώθηκαν κατολισθήσεις και καθιζήσεις, αλλά και σε κτίρια. Προβλήματα υπήρξαν και στο δίκτυο της ΔΕΗ και του ΟΤΕ καθιστώντας εξαιρετικά δύσκολη την όποια προσπάθεια επικοινωνίας με το νησί, γεγονός που διόγκωσε τους φόβους όσων διαθέτουν συγγενείς κατοίκους ή παραθεριστές στη Λευκάδα. Οι πρώτες πληροφορίες ανέφεραν ζημιές και στο δίκτυο υδροδότησης του νησιού, καθώς και μια μεγάλη ρωγμή στην προβλήτα του λιμανιού Λυγιάς.

Σύμφωνα με τους σεισμολόγους η δόνηση προήλθε από γνωστή σε αυτούς σεισμική πηγή του Ιονίου, η οποία είχε δώσει 6,5 ρίχτερ το 1948, αλλά δεν πρόκειται για την ίδια σεισμική εστία που ενεργοποιήθηκε το 1953 και έδωσε τον καταστροφικό σεισμό των 7,3 ρίχτερ που έπληξε με σφοδρότητα τότε την Κεφαλονιά. Οι ίδιοι εμφανίζονται επιφυλακτικοί, αναμένοντας την εξέλιξη της μετασεισμικής ακολουθίας που λαμβανομένου υπόψη του μεγέθους της δόνησης θα δώσει πιθανά μεγάλους μετασεισμούς. Εξέφραζαν πάντως την πεποίθηση πως πιθανότατα αυτός ήταν ο κύριος σεισμός, αφού η μετασεισμική ακολουθία τις πρώτες ώρες μετά την εκδήλωσή του ήταν ικανοποιητική. Προέτρεπαν δε τους κατοίκους να αποφεύγουν τους παράκτιους χώρους, καθώς και να βρίσκονται σε εγρήγορση τις επόμενες μέρες, αφού και οι μετασεισμοί μπορούν να προκαλέσουν ζημιές.

Πυροσβεστική και Λιμενικό, αλλά και τα νοσοκομεία, καθώς και η Τοπική Αυτοδιοίκηση τέθηκαν σε επιφυλακή, μάλιστα σκάφος του Λιμενικού Σώματος Κέρκυρας με κλιμάκιο της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Κέρκυρας έσπευσε στη Λευκάδα προκειμένου να συνδράμει εάν χρειαστεί στην αντιμετώπιση των όποιων προβλημάτων προκύψουν. Ζητήθηκε άλλωστε και η συνδρομή του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, αφού υπήρξαν φόβοι ότι έχουν εγκλωβιστεί παραθεριστές σε παραλίες της Λευκάδας, η πρόσβαση σε αρκετές εκ των οποίων είναι δύσκολη, αφού περιβάλλονται από βράχους που σχηματίζουν απότομους γκρεμούς. Άλλωστε, για την παραλαβή περίπου δέκα παραθεριστών, εκ των οποίων 2 είναι ελαφρά τραυματισμένοι, τους οποίους ο σεισμός βρήκε την ώρα που επιχειρούσαν να καταρριχηθούν με σχοινιά στην εξαιρετικά δύσβατη παραλία των Εγκρεμνών (με αποτέλεσμα να εγκλωβιστούν), κινητοποιήθηκε φουσκωτό σκάφος του Λιμενικού.

Κλιμάκια του Ταμείου Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων μετέβησαν στη Λευκάδα για μια πρώτη καταγραφή των ζημιών. Ενώ επιτόπου έσπευσε και ο αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, Π. Φούρλας, ο υφυπουργός Εσωτερικών Λ. Παπαδήμας, καθώς και κλιμάκια του ΥΠΕΧΩΔΕ και της ΓΓ Πολιτικής Προστασίας.

Ο Γ. Καλογεράκης εκ μέρους της ΓΓ Πολιτικής Προστασίας ανέφερε ότι υπάρχουν 14 ελαφρά τραυματίες και έχουν καταγραφεί 40 σπίτια με ζημιές. Ενώ, ο Αλ. Μίχος, διοικητής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Λευκάδας με δηλώσεις του στις 10.40 π.μ. ανέφερε 2 σοβαρά τραυματισμένους από κατολίσθηση το Νυδρί και 3 ελαφρά τραυματισμένους στο Δήμο Σφακιατών».

Στο φύλλο της Κυριακής 17 Αυγούστου 2003 ο «Ρ» επανέρχεται με άρθρο του με τίτλο «Συνεχίζονται οι καταγραφές και τα ερωτήματα»:

«Συνεχίστηκε και χτες από συνεργεία της Νομαρχίας Λευκάδας η καταγραφή των ζημιών που έχουν υποστεί τα κτίρια στο νησί μετά το σεισμό της Πέμπτης. Πάνω από 433 κτίρια έχουν ελεγχθεί και τα μισά, τουλάχιστον, από αυτά έχουν χαρακτηριστεί «μη κατοικήσιμα». Στο χωριό Λαζαράτα έχουν καταρρεύσει 20 παλιά σπίτια. Μια τριώροφη οικοδομή κατέρρευσε στη Νεάπολη. Ρωγμές διαπιστώθηκαν στην προβλήτα του λιμανιού της Λυγιάς, αλλά και στο έδαφος της πλωτής γέφυρας. Σοβαρές ζημιές έχουν διαπιστωθεί στο οδικό δίκτυο του νησιού.

Τα εξωτερικά ιατρεία του νοσοκομείου Λευκάδας από τις πρώτες ώρες μετά το σεισμό λειτούργησαν στο κτίριο του δημοτικού σχολείου που βρίσκεται δίπλα, αφού έχει υποστεί ζημιές μια πτέρυγά του.

Από αύριο αναμένεται να χορηγηθεί το βοήθημα των 600 ευρώ στους σεισμόπληκτους. Παράλληλα έχουν στηθεί εφτά καταυλισμοί με σκηνές για όσους δεν μπορούν να μείνουν στα σπίτια που έχει χτυπήσει ο «Εγκέλαδος». Συνεργεία της Νομαρχίας καθάρισαν τους δρόμους που είχαν κλείσει από τις κατολισθήσεις και έτσι απεγκλωβίστηκαν οι παραθεριστές σε Πευκούλια και Αγ. Νικήτα. Επίσης είχε διακοπεί η κυκλοφορία βαρέων οχημάτων στη γέφυρα που ενώνει το νησιά με την Ακαρνανία, για προληπτικούς λόγους.

Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας 60 άτομα προσήλθαν στο νοσοκομείο Λευκάδας για την παροχή πρώτων βοηθειών. Από αυτά 21 μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο της Πρέβεζας. Επίσης τέσσερα άτομα που ήταν σοβαρά τραυματισμένα μεταφέρθηκαν για νοσηλεία στα νοσοκομεία Ιωαννίνων.

Σύμφωνα με δημοσίευμα των «Νέων» από το 1999 υπήρχε μελέτη του Πανεπιστημίου της Αθήνας που προειδοποιούσε πως ολόκληρη η περιοχή της δυτικής Λευκάδας – όπου βρίσκονται οι δημοφιλέστερες παραλίες – ήταν επικίνδυνη για κατολισθήσεις. Μάλιστα, ο δρόμος προς Αγ. Νικήτα, έκλεισε από τις καταπτώσεις βράχων. Επίσης είχαν καταγραφεί οι περιοχές που ήταν επικίνδυνες για καθιζήσεις, οι οποίες βρίσκονται σε εννέα σημεία του ΒΑ τμήματός της και σε τέσσερα σημεία των Βασιλικών. Στο πρώτο τμήμα βρίσκεται η πόλη της Λευκάδας και το λιμάνι της Λυγιάς του οποίου η πρόβλημα υπέστη σοβαρές ζημιές. Έτσι, γεννιέται το ερώτημα αν τα στοιχεία αυτά είχαν ληφθεί υπόψη για τη λήψη των αναγκαίων μέτρων ασφάλειας, αλλά και λήψη των απαραίτητων προδιαγραφών στην κατασκευή και στην ενίσχυση της προστασίας του οδικού δικτύου της περιοχής.

Παράλληλα, συνεχίστηκαν οι έλεγχοι για την ποιότητα του νερού που παρέχει το δίκτυο ύδρευσης. Οι χτεσινοί έλεγχοι έδειξαν πως δεν υπάρχει πρόβλημα, αλλά θα γίνουν καινούριοι αύριο, αφού έχει διαπιστωθεί ότι μετά από σεισμό δημιουργούνται προβλήματα στα δίκτυα ύδρευσης λόγω ρωγμών, που δεν είναι δυνατόν να διαπιστωθούν αμέσως.»

Σε άλλη στήλη με τίτλο «Υπάρχουν ευθύνες – Περιοδεία κλιμακίου του ΚΚΕ στη σεισμόπληκτη Λευκάδα» γράφει:

«Τις σοβαρές ευθύνες των κυβερνήσεων σχετικά με τα δημόσια έργα στη Λευκάδα και ειδικότερα για τα μεγάλα προβλήματα που προέκυψαν στο οδικό δίκτυο, μετά το μεγάλο σεισμό, θέτει το κλιμάκιο του ΚΚΕ με επικεφαλής το Σπ. Στριφτάρη, μέλος του ΠΓ της ΚΕ και βουλευτή του Κόμματος και τον Γερ. Αραβανή, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, που περιόδευσε την Πέμπτη και την Παρασκευή στη Λευκάδα. Συγκεκριμένα, ημιτελή εμφανίζονται τα έργα οδοποιίας αφού οι δρόμοι έχουν βουλιάξει, στηθαία έχουν καταποντιστεί, πλέγματα δεν υπάρχουν. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γερ. Αραβανής, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, «ακόμα και νεοσύστατος δρόμος, όπως στο κέντρο της Λευκάδας που υποτίθεται θα έπρεπε να είναι ασφαλής και γερός, βούλιαξε με το σεισμό, δείχνοντας ότι δε λαμβάνεται υπόψη η ασφάλεια του δρόμου αλλά μόνο να δείξουνε στον κόσμο ότι γίνονται έργα».

Παράλληλα, σοβαρά προβλήματα προκύπτουν με την απουσία εδαφολογικών μελετών για αυτό και παρατηρείται καθίζηση εδάφους εκεί που έχουν κτιστεί σπίτια. Επίσης τονίζουν την ανάγκη να υπάρξει άμεση καταγραφή των ζημιών και να δοθεί από την κυβέρνηση όχι αποσπασματική βοήθεια στους πληγέντες, αλλά αποζημιώσεις που θα καλύπτουν τις οικοσυσκευές και τις ζημιές των σπιτιών για να μπορέσει ο κόσμος να μπει στα σπίτια του και να ζήσει όπως πριν το σεισμό.

Το κλιμάκιο του ΚΚΕ, μετά την περιοδεία στην περιοχή και τη συζήτηση με τους κατοίκους, εκτιμά την ανάγκη για τη Λευκάδα, την Κεφαλονιά και τη Ζάκυνθο, τις πιο σεισμικές περιοχές στην Ευρώπη, να υπάρξει μια διαφορετική προσέγγιση και πολιτική ως προς τον αντισεισμικό κανονισμό. Να υπάρξει ειδική μέριμνα για αυτές τις περιοχές, γιατί όπως έδειξε κι ο σεισμός της Λευκάδας μπορεί οι κατασκευές ν΄ άντεξαν, όμως υπάρχουν σοβαρά προβλήματα και ζημιές στο εσωτερικό των σπιτιών, στα μπετά κ.ά. Και οι κάτοικοι έκαναν ειδική αναφορά προς τα στελέχη του ΚΚΕ για τις καθιζήσεις του εδάφους και για την απουσία εδαφολογικών μελετών. Οι βουλιαγμένοι δρόμοι που αντίκρισαν τα στελέχη του ΚΚΕ, δείχνουν την προχειρότητα των δημοσίων έργων και την ψευδαίσθηση της ασφάλειας της κατασκευής που δίνεται για τους δρόμους.

Μεγάλα προβλήματα για εργαζόμενους και μικρομεσαίους

Στις συζητήσεις με τους εργαζόμενους αναδείχτηκε η ανάγκη της γρήγορης καταγραφής, για να δοθούν αποζημιώσεις από την κυβέρνηση. Επίσης ν΄ αποκατασταθούν γρήγορα οι βλάβες των σπιτιών για να μπορέσουν οι άνθρωποι να γυρίσουν στην καθημερινότητά τους.

Ένα άλλο σοβαρό ζήτημα που προκύπτει άμεσα από τη μεγάλη φυγή των τουριστών, λόγω του σεισμού, είναι ότι πολλοί εργαζόμενοι χάνουν τη δουλιά τους, ενώ δε θα μπορέσουν όχι μόνο να έχουν τα απαραίτητα ένσημα για την ασφάλισή τους αλλά δε θα μπορέσουν να μπουν και στο Ταμείο Ανεργίας. Επίσης μεγάλες οικονομικές ζημιές προκύπτουν και για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (μικρά μάρκετ, ενοικιαζόμενα δωμάτια). Για τα θέματα αυτά το Εργατικό Κέντρο Λευκάδας και η Ομοσπονδία των ΕΒΕ, θα συνεδριάσουν τη Δευτέρα για ν΄ αποφασίσουν τι μέτρα πρέπει να προτείνουν.

Τέλος, όπως μας είπε ο Γερ. Αραβανής, μεγάλη ανάγκη υπάρχει μετά τις ζημιές που έπαθε το Νοσοκομείο της Λευκάδας, να κατασκευαστεί νέο Νοσοκομείο που δε θα λειτουργεί ως Κέντρο Υγείας αλλά θα καλύπτει τις ανάγκες κατοίκων και τουριστών στην περίοδο αιχμής.»