Ένας Λευκαδίτης Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας (ΓΕΑ) (1935-1940)
O Συνταγματάρχης Παναγιώτης Γαζής
Ο Συνταγματάρχης Παναγιώτης Γαζής γεννήθηκε στη Βαυκερή Λευκάδας το 1888 και απεβίωσε στην Αθήνα το 1941. Διετέλεσε Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας (ΓΕΑ) από τις 10 Ιανουαρίου 1935 μέχρι τις 9 Δεκεμβρίου 1940.
Αποφοίτησε από τη Σχολή Έφεδρων Αξιωματικών Κέρκυρας με το βαθμό του Έφεδρου Ανθυπολοχαγού το 1912. Ήταν απόφοιτος του Σχολείου Πολέμου Παρισίων.
Τοποθετήσεις: Μάιος 1933, 50ο Σύνταγμα Πεζικού. Φεβρουάριος 1934, Υπηρεσία Αεροπορίας. Ιανουάριος 1935, Αρχηγός ΓΕΑ. Ιανουάριος 1939, Γενικό Επιτελείο Στρατού.
Προαγωγές: Κληρωτός από 01.10.1909-12.06.1911. Έφεδρος Ανθυπολοχαγός 18.09.1912. Έφεδρος Υπολοχαγός 25.03.1914. Ανθυπολοχαγός 11.10.1914. Υπολοχαγός 04.06.1916. Λοχαγός ΙΙ 13.12.1917. Λοχαγός Ι 06.12.1918. Ταγματάρχης 26.08.1923. Αντισυνταγματάρχης 05.07.1930. Συνταγματάρχης 20.12.1934. Υποστράτηγος 12.08.1940.
Μετάλλια – Παράσημα: Πολεμικός Σταυρός του Φοίνικα. Χρυσό Αριστείο Ανδρείας. Παράσημο Ελληνοτουρκικού Μετώπου. Παράσημο Ελληνοβουλγαρικού Μετώπου. Μετάλλιο Στρατιωτικής Αξίας Β΄ Τάξης. Μετάλλιο Νίκης. Ταξιάρχης του Τάγματος του Φοίνικα. Ταξιάρχης του Γιουγκοσλαβικού Στέμματος. Ταξιάρχης Πολωνικής. Αργυρός Σταυρός του Σωτήρος. Τάξις Τωμανικού Στέμματος. Λευκού Αετού Γερμανίας Ι Τάξης.
Πολεμική Δράση: Έλαβε μέρος στον Α΄ και Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο, στην εκστρατεία της Μικράς Ασίας και στις μάχες του Κιλκίς – Λαχανά, Δοϊράνης, Περγάμου, Προύσας, Ινονού, Κοβαλίτσας, Εσκί – Σεχίρ και Σαγγάριου.
Ένας άλλος συνεπίθετός του, ιπτάμενος, ο Γαζής Θεόδωρος του Βασιλείου, γεννήθηκε το 1916 στο Νυδρί Λευκάδας. Ήταν Ανθυποσμηναγός της 335 Μοίρας Διώξεως. Έχασε τη ζωή στις 26 Φεβρουαρίου 1943 μαζί με τον Υποσμηναγό Βασίλειο Οικονομάκο, όταν τα αεροσκάφη τους τύπου Hurricane συγκρούστηκαν κοντά στο αεροδρόμιο Μάρσα Ματρούχ της Αιγύπτου κατά την εκτέλεση εκπαιδευτικής αποστολής σχηματισμού μάχης.
Η 335 Μοίρα “Τίγρης” είναι η παλαιότερη Μοίρα της ΠΑ, αφού συγκροτήθηκε όταν η Ελλάδα ήταν υπό κατοχή από τους Γερμανούς τον Οκτώβριο του 1941 στο αεροδρόμιο Ακίρ της Παλαιστίνης, δηλαδή λίγους μήνες μετά την ολοκληρωτική κατάληψη της Ελλάδας από τους Γερμανούς.
Οι πρώτοι πιλότοι της Μοίρας ήταν στελέχη της Ελληνικής Βασιλικής Αεροπορίας που είχαν σταλεί στο Ιράκ από το 1940 για να εκπαιδευτούν από τους Βρετανούς, καθώς και αρκετοί πιλότοι που κατέφυγαν στην περιοχή μετά την κατάληψη της Ελλάδας, για να συνεχίσουν τον αγώνα ως την απελευθέρωση της χώρας.
Η Μοίρα εφοδιάστηκε με τα μαχητικά αεροσκάφη Hurricane-IIB στην αρχή, και μετά με τα Hurricane-IIC και υπαγόταν στην 339 Πτέρυγα Μάχης της RAF. Με τα αεροσκάφη αυτά επιχειρεί έως τον Δεκέμβριο του 1943, οπότε και τα αντικαθιστά με τα σύγχρονα Spitfire VB και VC.
Η Μοίρα είχε, και μετά την παραλαβή των νέων αεροσκαφών, ως κύρια αποστολή την Δίωξη. Εκτελεί επιχειρήσεις στη Βόρεια Αφρική, στην Ιταλία, στη Γιουγκοσλαβία, στην Αλβανία και στην κατεχόμενη Ελλάδα, πιό συγκεκριμένα στην Κρήτη, στις Κυκλάδες και στα Δωδεκάνησα. Κατά την διάρκεια της παραμονής της στην Μέση Ανατολή, επιχειρώντας από πρόχειρα αεροδρόμια, συμμετείχε σε αποστολές προστασίας νηοπομπών. Τη ρουτίνα των αποστολών αυτών, διέκοψε ο επιτυχής βομβαρδισμός και πολυβολισμός από χαμηλό ύψος του Ιταλικού στρατηγείου της Λιβύης που πραγματοποιήθηκε στις 28 Οκτωβρίου του 1942 (για να εορτασθεί και η επέτειος) μετά τις επίμονες αιτήσεις και τα έντονα διαβήματα των ελληνικών πληρωμάτων προς τους Βρετανούς.
Το Σεπτέμβριο του 1944 μεταστάθμευσε στην Ιταλία και από εκεί στην Ελλάδα περί τα τέλη του Οκτωβρίου στο αεροδρόμιο Χασανίου, το σημερινό αεροδρόμιο του Ελληνικού.
Ο Παναγιώτης Γαζής αναφέρεται στον στενό τεχνοκρατικό πυρήνα του Παπάγου αρχικά ώς υπουργού στρατιωτικών και μετέπειτα ώς αρχιστρατήγου για τον εξοπλισμό της χώρας από το 1935. Η πολεμικά αεροπορία προπολεμικά και εξ ιδρυσεώς της ήταν εμπειρική. Απ τον στρατό ξηράς τροφοδοτούνταν με στελέχη και πιλότους. Και στους αεροπόρους περτίσευε η γεναιότητα.
Παρά το μικρό μέγεθος της χώρας η Ελλάδα στους πολέμους του 20ου αιώνα δεν υστέρησε -το αντίθετο μάλιστα- από άλλες χώρες μεγάλες και βιομηχανικές στην αποτελεσματικότητα της μικρής αεροπορικής δυνάμεως.
Οι Έλληνες πιλότοι ήταν εμπειροπόλεμοι απ την Αφρική, όπου οι Εγγλέζοι τους χρησιμοποιούσαν για τις επικίνδυνες αποστολές χαμηλού ύψους για να μην φθείρουν τους δικούς τους πιλότους.
Τα κυκλώματα όμως μεταπολεμικά δεν έλειψαν , για τον έλεγχο της αεροπορίας απ τους σκληρούς αντιδραστικούς , μια και ο επαγγελματισμός των αεροπόρων ήταν λιγότερο ευπαθής στις πολιτικές αντιδραστικές ίντριγκες. Πίσω απ την δίκη και την ταλαιπωρία των αεροπόρων κρύβεται ο χειρότερος οργανωτικός φασισμός με την βοήθεια του τότε Παλατιού που εμφανίστηκε και ίσχυσε ποτέ στο Ελληνικό στράτευμα.
Οι αντιδραστικές της αεροπορίας δυνάμεις δεν δίσταζαν να προμηθεύονται σκόπιμα σάπια ανταλλακτικά αεροσκαφών, σε βάρος της ίδιας της άμυνας της χώρας αν χρειαζόνταν, αρκεί να καθήλωναν ακόμη και το επαγγελματισμό και παίζοντας με τις ζωές των αεροπόρων. Τα χρόνια 1946-1952 ήταν τα μαύρα χρόνια της Ελληνικής πολεμικλης αεροπορίας , και διότι οι παλιοί εμπειρικοί ανεκπαίδευτοι της αερπορίας ηγήτορες που ποτέ δεν είχαν πετάξει με αεροπλάνο , ήθελαν να διατηρούν τις θέσεις των ώς ηγεσία μια και αυτό εξυπηρετούσε το τότε παλάτι για τον έλεγχο του στρατεύματος και την ολιγαρχία γύρω απ το παλάτι.
Τα ονόματα των Κελα’ι’δή , Ποταμιάνου, και άλλων σκληρών μαύρων αντιδραστικών ακατάλληλων μέχρι που δεν είχαν δελι ούτε αεροπλάνο ,της ηγεσίας της αεροπορίας , μένουν.
Και ο ένας ο Ποταμιάνος ήταν και ο σκληρός της αλοστασίας του 1965 στο σπίτιβτου οποίου γινόνταν οι ίντριγκες της αποστασίας και της δοσοληψίας.
.
και οι δυο που αναφερονται ειχαν εκπαιδευση απο την ΡΑΦ μεγαλυτερη ο Ποταμιανος προπολεμικα και με μεγαλη πτητικη υπηρεσια στην Μ Ανατολη ,για τα αλλα δεν εχω αποψη αλλα πρεπει επιτελους να ξεχωριζουμε την οποια συμπεριφορα πολιτικη απο την επαγγελματικη ικανοτητα
Ο Κελα’ι’δής κατά σύγχρονούς του δεν ήξερε ούτε τι είναι πηδάλιο βάθους. Και αυτή είναι έγγραφη αναφορά από αφήγηση πιλότου της γενναίας εποχής και απ αυτούς τους πιλοτους που γύρισαν το 1944 με τα απομεινάρια της αεροπορίας μεταπολεμικά στο Χασάνι.
Ο Ποταμιάνος γεννήθηκε το 1906 εκπαιδεύτηκε στην ναυτική αεροπορία και στην ΡΑΦ στην Αγγλία , αλλά στην Αίγυπτο δεν πέταγε γιατί αμέσως το 1941 ανέλαβε υπασπιστής του τότε διαδόχου Παύλου και πήγε μαζί του στην Νότια Αφρική. Και γύρισε ώς επιτελής , αποστρατεύτηκε το 1948, αλλά ο Παύλος τον επανέφερε ώς αρχηγό του γενικού επιτελείου.
Από τους γενναίους μάχιμους στα όρια της θυσίας πιλότους που έφεραν πίσω τα Ελληνικά πολεμικά αεροπλάνα απ την Αίγυπτο, αντμετωπίζόνταν ώς άκαπνος και δολοπλόκος των ανακτόρων που προωθούσε τους ανεκπαίδευτους , και τα παλιά τζάκια των αεροπόρων που προέρχονταν από την δωρεάν φοίτηση στην σχολή Ευελπίδων ή Ναυτικών Δοκίμων , σε βάρος των μάχιμων και όσων είχαν πληρώσει τα δίδακτρα στος στρατιωτικές σχολές. Ο Κ Καραμανλής τον αναφέρει ώς » τον διαρκή συνωμότη » και αυτό λέει πολλά. Μπορεί ποτέ πιλότος που παίζει το παιχνίδι ζωής και θανάτου με τον συναδελφό του στον αέρα ή ακόμη και με τον γενναίο αντίπαλο ( κώδικες τιμής των αεροπόρων) , να καταλήγει δολοπλόκος και συνωμότης σε βάρος συναδέλφων του ??? Και δεν είναι τυχαίο ότι η επαναφορά του απόστρατου Ποταμιάνου το 1948 ώς αρχηγού του ΓΕΑ ελέω παλατιού , ταυτίστηκε με την αισχρή συνωμοσία σε βάρος των αεροπόρων.
Υπάρχουν οι γραπτές αφηγήσεις – ιστορία δηλαδή- των αεροπόρων που γύρισαν το 1944 , και εκτός από κανέναν δεν υπάρχει καμμία αναφορά στον Ποταμιάνο υπάρχουν και οι ωρισμένες δεικτικές με τα χρόνια την δεκαετία του 1980, και 1-2 συγκεκριμένες για το ποιόν και την ανύπαρκτη ποιότητα του ώς μάχιμος πιλότος.
Στην μέση Ανατολή ο Ποταμιάνος δεν ανέβηκε σε αεροπλάνο, Οριστικό.