Κι ένας παλιός τσίγκινος μαστέλος…
Τον φωτογραφήσαμε πρόσφατα, «παροπλισμένο» πλέον, στην αυλή ενός σπιτιού κι αν δεν μας απατάει η μνήμη πρόκειται για παλιό τσίγκινο (λάτινο) μαστέλο.
Ο Πανταζής Κοντομίχης τον περιγράφει ως μικρό ξύλινο ή λάτινο (από λάτα) κάδο ύψους γύρω στα 0,60 εκ., μέσα στον οποίο έπλεναν παλιά τα ρούχα οι νοικοκυράδες με τη βοήθεια της πλυτόταβλας που στερεώνονταν στα χείλη του μαστέλου πατώντας στις τρεις εξέχουσες λαβές-χερούλια του μαστέλου.
Αργότερα θα πρέπει να αντικαταστάθηκε από άλλες πατέντες.
Μια από τις πρώτες μηχανές πλυσίματος ρούχων, που κατασκευάστηκε στις αρχές του περασμένου αιώνα (1901) από τη γερμανική εταιρία «Miele», είχαμε φωτογραφήσει παλιά σε κάποια Flohmarkt (είδος παζαριού παλιών αντικειμένων) στη Γερμανία. Η εταιρία αυτή παραμένει να είναι ακόμη μέχρι σήμερα πρωτοπόρα στην κατασκευή πλυντηρίων. Διαθέταμε ένα τέτοιο πλυντήριο «Miele» -ασήκωτο ήταν- για κοντά 40 χρόνια. Το περιστροφικό πλυντήριο ρούχων που απεικονίζεται στις φωτογραφίες είναι μάλλον το μοντέλο «Hera» («Ήρα»).
Στον τόπο μας θα χρειαζόταν βέβαια να περάσουν πολλά χρόνια μέχρι να αντικατασταθεί το καζάνι, ο μαστέλος, η σκάφη (επίμηκες ξύλινο συνήθως σκεύος με ανάγλυφες προεξοχές επάνω στις οποίες έτριβαν τα ρούχα ) και η αλυσίβα (ζεστό νερό και στάχτη) από τη νέα τεχνολογία.
Τετοιους μαστέλους με γαλβανισμένη λαμαρίνα,εφτιαχνε ο πατέρας μου στην Βασιλική.Επάγγελμα, όπως εγραφε και το ενδεικτικό μου στο σκολιό, ηταν λευκοσιδηρουργός.
Τέτοιο επαγγελμα ειχε ακομα ο Μητσος ο Πολίτης στη Βασιλική , ο Μπαμπακάλης στα χάνια απέναντι απ την πόρτα τ Αη Μηνά κι ο Φάνης ο Μπρούμης , απέναντι απ τη Αλφα τραπεζα.Ολα γίνονταν φυσικά με το χέρι, με χειροκίνητη μηχανή για τα διακοσμητικά και στερεωτικά ζωνάρια και τη βάση την κόλαγαν με καλάι,ενα μίγμα μολύβδου και κασσίτερου και το ζέσταιναν(ρευστοποιούσαν ) με καμινέτο ή με συμπαγές κολητήρι σε δυνατή φωτιά.