Αλεξανδρίτες πολιτικοί κρατούμενοι της Χούντας των Συνταγματαρχών
Και μια σύλληψη στους Σκάρους
Σαν σήμερα, πριν 47 χρόνια, τα χαράματα της 21ης Απρίλη 1967, το ραδιόφωνο (τότε υπήρχε μόνο το κρατικό, η ΕΡΤ και η ΥΕΝΕΔ που ήταν σταθμός του στρατού), εξέπεμπε αλλιώτικα απ΄ ό,τι τις άλλες μέρες. Το πρόγραμμά του μετέδιδε εμβατήρια στρατιωτικά, ενώ η ΥΕΝΕΔ διέκοπτε σε διάφορα χρονικά διαστήματα τα εμβατήρια για να πληροφορήσει τον ελληνικό λαό ότι «λόγω της εκρύθμου καταστάσεως από του μεσονυκτίου ο στρατός ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας».
Από το πρωί της 21ης Απρίλη υπήρχε στην Αθήνα καθεστώς βίας και τρόμου, με τα τανκς, τα στρατιωτικά αυτοκίνητα και τις περιπολίες στρατιωτών στους δρόμους, να κάνουν επιβλητική την κυριαρχία του στρατού, ενώ στην επαρχία οι χωροφύλακες «ζώστηκαν τ΄ άρματα» και οπλισμένοι πλέον δημιούργησαν ανάλογο κλίμα μ΄ αυτό της πρωτεύουσας.
Παραθέτουμε με την ευκαιρία αυτή, «τιμής ένεκεν», τα ονόματα των συχωριανών μας, από τον Αλέξανδρο Λευκάδας, που συνελήφθησαν και εξορίστηκαν κατά τη διάρκεια της 7χρονης δικτατορίας. Τα έχουμε πάρει από τα «Ιστορικά» της Ελευθεροτυπίας με τίτλο «Δεσμώτες της Χούντας – 7.840 ονόματα».
Πορεία Ειρήνης από το Φρυά Λαζαράτων στη Λευκάδα. Διακρίνονται δύο Αλεξανδρίτες που συνελήφθησαν και εξορίστηκαν από τη Χούντα των Συνταγματαρχών. Ο Αριστείδης Σούνδιας (Γαδής) και ο Κώστας Κολυβάς (Μπερδεμπές) (από αριστερά 1ος και 2ος στη φωτογραφία αντίστοιχα)
Αυτοί ήταν οι: Βρετός Γιώργος Γ. (Τσιρίμπας), Κολυβάς Κώστας Δ. (Μπερδεμπές), Μανωλίτσης Κώστας Π. (Νταντίνος), Μανωλίτσης Πανταζής Δ. (Μπέρες), Μανωλίτσης Τάσος Π. (Κολοκύθας), Σούνδιας Αριστείδης Θ. (Γαδής).
Τα ονόματα στο βιβλιαράκι είναι με αλφαβητική σειρά, χωρίς να αναφέρεται ο τόπος κατοικίας, οπότε ενδεχόμενα να ξεχάσαμε κάποιους, αν και έχουμε διασταυρώσει και από άλλες πηγές τα ονόματα. Όλους όσους αναφέρουμε τους γνωρίσαμε προσωπικά. Κάποιοι απ΄ αυτούς -μαθημένα τα βουνά απ΄ τα χιόνια- δεν ήταν η πρώτη φορά που θα έπαιρναν το δρόμο της εξορίας.
Ένας μόνο ζει ακόμη, ο μπάρμπα Κώστας. Παραθέτουμε τη μαρτυρία του για τη σύλληψή του από τους χωροφύλακες με τη συνδρομή, δυστυχώς, ΤΕΑτζίδων από τον Αλέξανδρο, στους Σκάρους. Πιτσιρικάς τότε στο χωριό μου, τα Κολυβάτα Λευκάδας, θυμάμαι τα γεγονότα.
| Στη δικτατορία του ’67 οι συνταγματάρχες τον θυμήθηκαν. Πλούσια τα στοιχεία στον φάκελό του, πολλοί οι «καλοθελητές» που φρόντιζαν γι΄ αυτό.
Τον πιάσανε στους Σκάρους που βοσκούσε τα γίδια, μια βδομάδα αργότερα μετά το πραξικόπημα, στις 29 Απρίλη του ’67. Ολόκληρη ομάδα συμμετείχε στην «επιχείρηση» αυτή: ο σταθμάρχης του αστυνομικού τμήματος Αλεξάνδρου, ένας χωροφύλακας από το ίδιο τμήμα και δύο ΤΕΑτζήδες από τον Αλέξανδρο. Αποτελούσε βλέπετε σοβαρή απειλή για το καθεστώς. Δεν υπήρχαν ακόμη τότε δρόμοι, ανέβηκαν με τα πόδια μέχρι το βουνό. Τον βρήκαν κοντά στη στάνη, δεν κρύβονταν, αν και το περίμενε. Τον διέταξαν να πετάξει ένα τσεκουράκι που είχε μαζί του για να κόβει κλαρί στα γίδια, τον έδεσαν και τον μετέφεραν με χειροπέδες στον αστυνομικό σταθμό του Αλεξάνδρου. Από κει στην Καρυά. Δεν τον πέρασαν από το χωριό του, τα Κολυβάτα, από μονοπάτια πήγαιναν. Ούτε τον άφησαν να πάει μέχρι το σπίτι για ν΄ αλλάξει ρούχα, παρά τα παρακάλια του, γιατί γνώριζε ότι το «ταξίδι» θα είναι μακρύ. Έτρεχε αργότερα η θειά Θοδώρα, η γυναίκα του, να του πάει μια αλλαξιά ρούχα. Φορτώθηκε μαζί με δεκάδες άλλους Λευκαδίτες αγωνιστές σε ένα οχηματαγωγό, που μετά από πολλές στάσεις τους έβγαλε στα Γιούρα (Γυάρος). Είχε πιάσει Μάης και έκατσε μέχρι τον Σεπτέμβρη στα Γιούρα. Μετά στο Λακκί Λέρου. Πέρασε στα ξερονήσια, «παραθερίζοντας», κοντά τρία χρόνια. Απολύθηκε με τους τελευταίους στις 24 Ιούνη του ’70. Τα χρόνια αυτά συντελούνται σημαντικά γεγονότα στο ελληνικό κομμουνιστικό κίνημα. Στο Λακκί Λέρου θα τον βρει το 1968 η διάσπαση του Κόμματος. Θα πάρει καθαρά θέση με την 12η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ, διαχωρίζοντας τη στάση του, μαζί με την συντριπτική πλειοψηφία των άλλων εξόριστων, από την αναθεωρητική ομάδα. Πάνω από 90% έδωσαν οι εκλογές στο στρατόπεδο. Ήταν κι αυτός ένας από τους 905 εξόριστους που υπέγραψε την ιστορική επιστολή διαμαρτυρίας προς το Κομμουνιστικό Κόμμα Ρουμανίας για την βοήθεια που παρείχαν στη διασπαστική ομάδα. Η στάση όλων αυτών στο Λακκί Λέρου ήταν αποφασιστικής σημασίας για την πορεία του ΚΚΕ και του λαϊκού κινήματος. Εκεί ήταν που μπήκαν επίσης οι βάσεις για το στήσιμο της πρώτης μετά το 1958 παράνομης Κομματικής Οργάνωσης του ΚΚΕ στην Λευκάδα. Η σύνδεση έγινε, όντας εξόριστοι ακόμη, από τον παπά Στάθη (Κτενά) και τον χωριανό του Γιώργο Βρεττό (Τσιρίμπα). Η πρώτη παράνομη οργάνωση του ΚΚΕ στο νησί μας θα γίνει το 1971, όταν γύρισαν από τους τόπους εξορίας. Συμμετείχαν σε αυτή όσοι εξόριστοι υπεράσπισαν το ΚΚΕ μετά τη διάσπαση. Αυτοί ήταν στην αρχή οι: παπά Στάθης Κτενάς, Γιώργος Βρεττός, Φάνης Λογοθέτης, Στάθης Καράμπαλης, Νίκος Καρελής, Αντώνης Μήτσουρας και ο Κώστας Κολυβάς (Μπερδεμπές). Μετά την πτώση της χούντας η οργάνωση γιγάντωσε, σε νόμιμες πλέον συνθήκες. |
