Οι συνοικισμοί και τα μοναστήρια της περιοχής Αλεξάνδρου στις αρχές του περασμένου αιώνα

Αναδημοσίευση -διατηρώντας την ορθογραφία του πρωτότυπου- από το βιβλίο του Παναγιώτη Θ. Κουνιάκη: «Η νήσος Λευκάς από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι των καθ΄ ημάς: Ήθη-Έθιμα-Εξέλιξις και Δράσις των πολιτικών αυτής ανδρών», 1928

Μικρός και απρόσιτος συνοικισμός, εντός χαράδρας κείμενος, εις το βάθος της οποίας κατά τον χειμώνα ρέει αρκετά ορμητικός χείμαρρος. Πυκνός και πολυάριθμος συνοικισμός κατά τους αρχαιωτέρους χρόνους. Ερείπια του οποίου σώζονται και σήμερον.

Άποψη του χωριού Κολυβάτα Λευκάδας

Ύπερθεν του συνοικισμού τούτου κείται η Μονή του Αγίου Γεωργίου και τα κράσπεδα του δάσους «Σκάροι» (κάτοικοι 217) κυριαρχούντα επίθετα Δαμιανής και Βρεττός.

Εις το χωρίον τούτο σπουδαίως έδρασε κατά τους Ενετικούς και Αγγλικούς χρόνους η Πατριαρχική οικογένεια των Βρετταίων, εις τον οίκον των οποίων εφιλοξενούντο οι διερχόμενοι και αι τοπικαί αρχαί.

Ο «Σκατλιάρης» θα πρέπει να κατέβαζε πολύ νερό τότε... («ρέει αρκετά ορμητικός χείμαρρος»)

Αποικία Σέρβων κατά τους Βυζαντινούς χρόνους, αποικισθείς κατά την περίοδο των Δεσποτάτων της Ηπείρου, κάτοικοι 381, κυριαρχούν επίθετο: Μανωλίτσης, Σούνδιας, Δουβίτσας και Σέρβος, αλλά το τελευταίον τούτο, μάλλον εξέλειπε. Κύρια προϊόντα οίνος, έλαιον και κτηνοτροφία.

Κειμένη εις τα δυτικά κράσπεδα του δάσους «Σκάροι» εγγύτατα των χωρίων Αλέξανδρος και Κολυβάτα, αρκετά πλουσιωτάτη Μονή, κατά τους χρόνους της αγγλικής κατοχής, κατέχουσα και μετόχιον, εις θέσιν «Σωτείρας» με εντός αυτού Ναΐσκον και κτήματα (απαλλοτριωθέντα).

Το Μοναστήρι του Αη Γιώργη

Νυν δε πενιχρά και άνευ μοναχών. Ηγούμενος εν αυτή διετέλεσεν επί πολλά έτη ο εξ Αλεξάνδρου μεμορφωμένος κληρικός αείμνηστος Γρηγόρ. ιερομ. Σούνδιας.

Κειμένη εις την περιφέρειαν των Πλατυστόμων και Αλεξάνδρου, τιμωμένη επ” ονόματι της Υ. Θ. η Κοίμησις. Αρκετά προσοδοφόρα άλλοτε, και ως θερινή διαμονή ευχάριστος και τερπνή, δια το δασώδες και δροσόλουν αυτής. Αιωνόβιοι κισοί ελισόμενοι εις τον λιθόκτιστον περίβολόν της, παρουσιάζουσιν, απαράμιλλον το φυσικόν μεγαλείον του ερημικού εκείνου ησυχαστηρίου.

Το Μοναστήρι της Κόκκινης Εκκλησιάς

Εγγύτατα της Μονής ταύτης ρέει το περίφημον «Δημοσάρι» φάραγξ βαθεία και επικίνδυνος εν ώρα χειμώνος. Ηγούμενος επί μακρά έτη διετέλεσεν εν αυτή ο εκ Πλατυστόμων ιερομ. Βεσσαρίων Κατωχιανός και μετέπειτα ο εξ Αλεξάνδρου Ιερομόναχος Φούρος.

Ύπερθεν της τοποθεσίας «Νικιάνα» κειμένης, επικληθείσης ούτω, εκ της εκεί αποβάσεως τριών Πατέρων εκ της εν Νικαία συγκροτηθείσης Συνόδου και αποτελεσθήσεις εκ 318 Θεοφόρων Πατέρων, λείψανον τούτο των Βυζαντινών χρόνων. Λέγεται ότι οι τρεις ούτοι Πατέρες εξέλεξαν την τοποθεσίαν εκείνην, δια το ερημικόν και απρόσιτον αυτής. Ονομάζοντο δε Ιάσων, Σωσίας και Σωσίπατρος. Ίδρυσαν Ναόν και εμόνασαν εκεί μέχρι του θανάτου των.

Το Ησυχαστήριο των Αγίων Πατέρων

Υπάρχει όμως και εν Κερκύρα Αρχαίος Ναός έξωθι της πόλεως τιμώμενος επ” ονόματι των αγίων Πατέρων Ιάσωνος και Σωσιπάτρου. Άγνωστον δε αν τα εν τη ανωτέρω Μονή σωζόμενα και σήμερον μνημεία είναι πράγματι των τριών εκείνων θεοφόρων Πατέρων ή άλλων βραδύτερον μονοσάντων εκεί. Η παράδοσις αναφέρει ότι τα σωζόμενα μνημεία διατηρούμενα ανέπαφα, είνε των εκ Νικαίας τριών σεβασμίων Πατέρων.