«Τα παιδιά του πολέμου» της Κέιτ Σορτλάντ από την Λέσχη του «Ορφέα»

ΜΟΥΣΙΚΟΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΛΕΥΚΑΔΑΣ ΟΡΦΕΥΣ 1937
Κινηματογραφική Λέσχη – 45Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ

ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ «ΑΠΟΛΛΩΝ»
ΩΡΕΣ ΠΡΟΒΟΛΩΝ: 19.00 και 21.30

«Τα παιδιά του πολέμου»
«Lore»

Γερμανικό Κινηματογραφικό Βραβείο Καλύτερης Ταινίας μεγάλου μήκους.

Γερμανική ταινία σε σκηνοθεσία: Κέιτ Σορτλάντ
Παίζουν: Σάσκια Ρόζενταλ , Νέλε Τρέμπς , Κάι-Πέτερ Μαλίνα

Στις τελευταίες ημέρες του πολέμου και σε μία χαώδη γερμανική ύπαιθρο στην οποία προελαύνουν οι σύμμαχοι, η έφηβη Λορ ξεκινά με τα τέσσερα μικρότερα αδέρφια της ένα ταξίδι προς τον Βορρά και το σπίτι της γιαγιάς της.

Οδυνηρό οδοιπορικό μέσα από μια ειδυλλιακή κόλαση, με ποιητική φόρτιση και αισθητική συνέπεια, που περισσότερο προκαλεί το συγκινησιακό, το θυμικό, παρά τη νόηση. Η ιστορία της δυνατής αυτής ταινίας -η δεύτερη μεγάλου μήκους της αυστραλιανής σκηνοθέτιδας Κέιτ Σόρτλαντ- βγαίνει από τις σελίδες ενός αγγλικού μυθιστορήματος. Η οπτική και η προοπτική της, ταυτίζεται με το «βλέμμα» μιας 15χρονης Γερμανίδας, γόνου μιας αστικής, πιστής στον Χίτλερ οικογένειας. Η ταινία κινείται σε πλήθος γκρίζων κλιμάκων και δεν έχει σαφείς ήρωες ή/και αντιήρωες. Η ταινία απεικονίζει ένα ουσιαστικά κλασικό δράμα ενηλικίωσης της κοπέλας που αφήνει το σπίτι της και βρίσκεται αντιμέτωπη με τον κόσμο…

Ενας σεναριογράφος «γκουρού» είπε ότι υπάρχουν δύο είδη ιστοριών: εκείνες για ανθρώπους που επιστρέφουν «σπίτι» κι εκείνες γι΄ αυτούς που το εγκαταλείπουν. Και οι δυο εκδοχές αξιώνουν υψηλό βαθμό φαντασίας και δημιουργικού πνεύματος, απαιτήσεις στις οποίες η Κέιτ Σόρτλαντ -που δουλεύει με βαριά σύμβολα- ανταποκρίνεται σε μέγιστο βαθμό.

1945. Ο πόλεμος τέλειωσε, η Γερμανία ηττήθηκε, οι σύμμαχοι έχουν την εξουσία. Οι αξιωματούχοι του Χίτλερ και τα παιδιά τους ρισκάρουν τη σύλληψη. Η πληροφόρηση γύρω από το τι ακριβώς συμβαίνει είναι φειδωλή και ομιχλώδης. Ο πατέρας της Λόρε, αξιωματούχος των SS, πυρπολεί κρυμμένα έγγραφα, πακετάρει τα ασημικά του σπιτιού και παραδίδεται στους νικητές. Και η μητέρα θα κάνει το ίδιο. Τα πέντε παιδιά αφήνονται στην τύχη τους. Επικεφαλής τους τίθεται η μεγαλύτερη, η Λόρε, να τα οδηγήσει στη γιαγιά τους. Από την καρδιά του Μαύρου Δάσους στα περίχωρα του Αμβούργου, πολλές εκατοντάδες χιλιόμετρα…

Το οδοιπορικό ανάμεσα στα μυστηριώδη φυλλώματα του ειδυλλιακού, βουκολικού τοπίου που πάλαι ποτέ δέσποζε, στο επίκεντρο της ναζιστικής ιδεολογίας, είναι ατέλειωτο, δύσβατο, τρομαχτικό και γεμάτο παγίδες. Τα παιδιά αναγκάζονται να διανυκτερεύουν σε χαλάσματα, να κοιμούνται στο ύπαιθρο, να πηδούν κυριολεκτικά πάνω από πτώματα και να πεθαίνουν απ΄ την πείνα όταν δε βρίσκουν να εξαγοράσουν τροφή με οικογενειακά κοσμήματα, στην κολασμένη τους αυτή πορεία προς βορρά. Γιατί ο πόλεμος έχει σβήσει την εμπάθεια από τους περισσότερους ανθρώπους που συναντούν στο έλεος του Μαύρου Δάσους…

Οι ταινίες για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, δε συνιστούν δυσεύρετο κινηματογραφικό είδος. Οι συνθήκες σ΄ αυτήν την ιστορία μπορεί να μην είναι συνήθεις, αλλά δεν ισχύει το ίδιο για το κεντρικό θέμα, εκείνο της απώλειας της παιδικής αθωότητας, μέσα από την αμφισβήτηση γονιών και κοινωνίας και μέσα από τον πόνο που εσωκλείει κάθε οδυνηρός αυτό-εξαναγκασμός σε «αλλαγή δέρματος» από την παιδικότητα στην ενηλικίωση. Η Λόρε παλεύει στην πράξη με την ευθύνη ασφαλούς διεκπεραίωσης του ταξιδιού, αφ΄ ενός, αλλά ταυτόχρονα και με τις τύψεις, με την καθωσπρέπει της διαπαιδαγώγηση και την παραφουσκωμένη από ναζιστικά ιδεολογήματα αντίληψή της, που έρχεται στην επιφάνεια όταν συναντά τον νεαρό Εβραίο συνοδοιπόρο, προς κάποια «εστία»… Το αργό τέμπο και η σχεδόν λυρική φωτογραφία έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τη φρικαλεότητα που οι μικροί συναντούν, στοιχεία που κάνουν απτή την ανακάλυψη της Λόρε, για τον κόσμο… Λουσμένοι στις χαρακτηριστικά βόρειες καλοκαιρινές μπλε αποχρώσεις της φωτογραφίας -που αναδεικνύει τη βρωμιά, την εγκατάλειψη και τις πανταχόθεν απειλητικές σκιές- το κομβόι συνεχίζει την πορεία προς το Αμβούργο και πλένονται και τρίβονται με μανία όπου συναντούν νερό για να βγάλουν από πάνω τους το ναζιστικό τραύμα! Η κάμερα στον ώμο ακολουθεί πιστά, από πολύ κοντά, χώνεται όπου βρει κενό, δημιουργώντας αίσθηση δυνατής ταύτισης. Η μεγάλη δυσκολία του ταξιδιού της Λόρε είναι εκείνη του μυαλού όταν συνειδητοποιεί ότι θα πρέπει να επαναξιολογήσει όλα όσα μάθαινε μέχρι σήμερα.

Το δεύτερο φιλμ της Κέιτ Σόρτλαντ είναι αναντίρρητα μια ενθαρρυντική όαση… Ανεπαίσθητο σκιερό σημείο, η στερεοτυπική πεπατημένη της εφήμερης ιστορίας ερωτικής έλξης ανάμεσα στη Λόρε και στο νεαρό Εβραίο. Αδόκιμη η κατασκευή. Δεν ανατρέπει φυσικά το σύνολο, αλλά του αφαιρεί κάποιο βάρος… Πανέμορφη ταινία που κάνει τους θεατές ενεργητικούς μεν, αλλά όχι και συγκλονισμένους συνταξιδιώτες… (rizospastis.gr).

Το πλήρες πρόγραμμα της Κινηματογραφικής Λέσχης:

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014 – ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015
Οι προβολές των ταινιών πραγματοποιούνται στον Δημοτικό Κινηματογράφο «Απόλλων»
Τηλ.: 26450 21367 – Ώρες προβολών 7:00 και 9:30 μ.μ. – Τιμή εισιτηρίου: 7 €, Φοιτητές και άνεργοι: 3 €