Με κατάνυξη η περιφορά του επιταφίου της Παναγίας στην πόλη της Λευκάδας

Η γιορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου είναι σίγουρα μια από τις πιο σημαντικές στον χριστιανικό κόσμο. Ιδιαίτερα δε στον ελλαδικό χώρο, όπου γιορτάζεται σε κάθε γωνιά του κάθε Δεκαπενταύγουστο με μεγαλοπρέπεια και κατάνυξη.

Αυτό συνέβη χθες βράδυ και στο Ναό της Παναγία των Ξένων στην πόλη της Λευκάδας -πήρε το όνομα αυτό διότι σ’ αυτόν εγγράφονταν με αίτησή τους οι υπηρετούντες υπάλληλοι στο δημόσιο όπως εκπαιδευτικοί, στρατιωτικοί και άλλοι, οι οποίοι κατάγονταν από άλλα μέρη της Ελλάδος-, όπου ύστερα από την ακολουθία των εγκωμίων, παρουσία των αρχών του νησιού και πλήθους πιστών, τηρήθηκε το έθιμο της περιφοράς του επιταφίου της Παναγίας.

Με αφετηρία την εκκλησία της Παναγίας των Ξένων και ενδιάμεσες στάσεις, για προσκύνημα των πιστών στο Γηροκομείο και το Νοσοκομείο, η πομπή του επιταφίου διέσχισε από το ύψος του Αγίου Μηνά το παζάρι, ενώ στο πέρασμά του οι καμπάνες των άλλων εκκλησιών ηχούσαν ασταμάτητα. Της μεγαλοπρεπούς πομπής προπορεύονταν η Φιλαρμονική.

Και με την ευκαιρία αυτή, όπως κάθε φορά συνηθίζουμε, ένα μικρό ιστορικό της εκκλησίας:

Το 1718 ο Καπετάν Κωνσταντίνος Βαρβαρήγος, λαβών την άδειαν παρά της Ενετικής Κυβερνήσεως, ωκοδόμησε μικρόν Ναόν, ον αφιέρωσεν επ΄ ονόματι της Υπεραγίας Θεοτόκου το Γενέσιον και μετά πέντε έτη, ήτοι το 1723, συνέστησεν εν τούτω Συναδελφότητα καταρτίσας και το καταστατικόν ταύτης (παρατίθεται το έγγραφο με ημερομηνία 3 Σεπτεμβρίου 1723 και υπογραφή «Καπετάν Κωσταντής Μπαρμπαρήγος, Κτίτορας»).

Κατόπιν τούτου είχον εγγραφή εν τω Ναώ 198 συναδελφοί. Επί τη βάσει του εν λόγω καταστατικού τα έσοδα του Ναού έδει να εισπράττωνται εξ ημισείας υπό της Συναδελφότητος και υπό του Καπετάν Βαρβαρήγου, αλλ΄ ούτος δια της από 16 Απριλίου 1738 πράξεως είχε παραιτηθή παντός μελλοντικού δικαιώματος επί του ημίσεος των εσόδων, αντί 35 Τσεκινίων χρυσών, άτινα είχε λαμβάνειν εκ του παρελθόντος και άτινα υπέσχετο, ότι θα διέθετεν εν καιρώ «εις ωφέλιαν του Θειοτάτου Ναού» (παρατίθεται η πράξις με ημερομηνία 16 Απριλίου 1738).

Το 1785 ο Ναός της Υπεραγίας Θεοτόκου το Γενέσιον, ή Παναγίας των Ξένων ανωκοδομήθη εκ θεμελίων δια συνεισφορών των συναδελφών και τέλος εμεγεθύνθη εν ταις σημεριναίς του διαστάσεσι το 1836. Εις τον ως άνω Ναόν υπάγονται, ως εξωκκλήσια τούτου, ο εν θέσει Μεγάλη βρύση Ναός της Υπεραγίας Θεοτόκου, ή Ζωοδόχου πηγής και ο εν πεδιάδι της πόλεως Ναός της Υπεραγίας της Θεοτόκου των Βλαχερνών. Σήμερον ο εν λόγω Ναός είναι Ενοριακός, αριθμών περί τους 220 ενορίτας.

(Πηγή: Κωνστ. Γ. Μαχαιρά, Ναοί και Μοναί Λευκάδος, Αθήναι 1957)