Με το φακό του Μπάμπη Λάζαρη

Φωτογραφία του Μπάμπη Λάζαρη από την Αγιορείτικη Μονή Ξενοφώντος.

Η Μονή ιδρύθηκε λίγο πριν το 998. Με σιγίλλιο του Πατριάρχη Γαβριήλ Δ΄ έγινε κοινοβιακή το 1784 και έκτοτε λειτουργεί μέχρι σήμερα. Είναι παραθαλάσσια, επί της δυτικής πλευράς της χερσονήσου, σε απόσταση είκοσι λεπτών από τη Μονή Δοχειαρίου και δύο ώρες από τη Μονή Αγίου Παντελεήμονος.

Η σημερινή μορφή της μονής είναι αποτέλεσμα σειράς επισκευών και επεκτάσεων που ολοκληρώθηκαν στο τέλος περίπου του 18ου αιώνα. Η Μονή Ξενοφώντος έχει δύο Καθολικά τιμώμενα στον Άγιο Γεώργιο. Το παλαιότερο είναι από τα μικρότερα του Αγίου Όρους και ο νάρθηκας του εφάπτεται ουσιαστικά στην ανατολική πλευρά της Τράπεζας. Οι πολύ ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες του κυρίως ναού είναι του Κρητικού ζωγράφου Αντωνίου και χρονολογούνται περί το 1544. Το νεότερο Καθολικό θεμελιώθηκε από το Φιλόθεο το 1817, και περατώθηκε σε είκοσι χρόνια. Η μονή κατέχει ως μέγα θησαύρισμα τη θαυματουργή εικόνα της Θεοτόκου της Οδηγήτριας.

Κατά την εποχή του Ρώσου μοναχού Βασιλείου Μπάρσκι (1744) αναφέρεται, και περιέργως μεταξύ μόνο των Ρώσων, ως φημισμένο ίαμα-θαυματουργό, νερό που ανέβλυζε στην άμμο στην αριστερή πλευρά της παραλίας της Μονής.

H μονή Ξενοφώντος έχει εξαρτήματά της, τη Σκήτη Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, δύο Κελλιά, του Aγίου Τρύφωνα και του Αγίου Νεκταρίου που βρίσκονται στην γεωγραφική της περιοχή, και το αντιπροσωπείο της του Αγίου Ανδρέα στις Καρυές. Σε αυτά εγκαταβιώνουν πέντε μοναχοί. Επίσης διαθέτει τέσσερα Καθίσματα. Στα εξαρτήματά της διαβιούν δεκαπέντε μοναχοί. Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 50-55 άτομα. (Πηγή: Βικιπαίδεια). [Επίσημη ιστοσελίδα της Μονής]