Η αρχαία αγροικία στον Πόρο Λευκάδας

Ο Πόρος είναι ένα παλιό ορεινό χωριό που βρίσκεται στα νοτιοανατολικά του νησιού της Λευκάδας. Είναι χτισμένο σε μια απότομη πλαγιά με γυρισμένες τις πλάτες του στη θάλασσα. Απέχει 27 χιλιόμετρα από την πόλη της Λευκάδας. Στη θέση Πυργί, σε ένα ύψωμα πάνω από το χωριό και σε απόσταση ενός χιλιομέτρου περίπου, βρίσκονται τα ερείπια του συγκροτήματος μιας αρχαίας αγροικίας που είχε τη μορφή πύργου. Είναι χτισμένη αμφιθεατρικά σε μια προνομιακή τοποθεσία με θέα προς τα γύρω νησιά. Πρόκειται για ένα από τα αρχαιότερα κάστρα που συναντά ο επισκέπτης στο Ιόνιο. Για να φτάσετε εκεί πάρετε το δρόμο που ανηφορίζει δίπλα από το χωριό. Μια πινακίδα που γράφει «Αρχαία Αγρέπαυλη» σας οδηγεί προς τα εκεί. Ο δρόμος είναι χωματόδρομος και εν μέρει πρόχειρα τσιμεντοστρωμένος με πολλές λακκούβες. Αν διαθέτετε χαμηλό αυτοκίνητο καλύτερα να αποφύγετε την οδήγηση και να πάτε με τα πόδια.

Από τα σωζόμενα ερείπια του πύργου, που άλλοτε ήταν πολύ μεγάλος, ο επισκέπτης μπορεί να δει κομμάτια από τους εντυπωσιακούς ορθογώνιους τοίχους ύψους 7 μέτρων περίπου με τις μεγάλες πέτρινες πελεκητές πλάκες. Κάποιες απ΄ αυτές φτάνουν τα 2 μέτρα μήκος, το 1 μέτρο πλάτος και έχουν πάχος  0,5 μέτρα.  Πολλοί ογκόλιθοι είναι διασκορπισμένοι στη γύρω περιοχή. Ο πύργος κατασκευάστηκε προς το τέλος του 4ου π. Χ. αιώνα ή στο 3ο π. Χ. αιώνα σύμφωνα με τους αρχαιολόγους που έχουν ερευνήσει την περιοχή. Σώζονται επίσης τα ερείπια μιας δεξαμενής και τα λείψανα ενός αρχαίου ελαιοτριβείου κοντά στον πύργο που χρονολογείται από τον 2ο π. Χ. αιώνα.  Ο πύργος ανακαλύφτηκε από το γνωστό Γερμανό αρχαιολόγο Νταίρπφελντ (Dörpfeld), ο οποίος αφιέρωσε μεγάλο μέρος της ζωής του κάνοντας ανασκαφές στο νησί για να στηρίξει τη θεωρία του ότι η Λευκάδα ήταν η Ομηρική Ιθάκη. Τελευταία το 1991 έγινε αποτύπωση του αρχαιολογικού χώρου από την Αμερικάνικη Σχολή Κλασικών Σπουδών σε συνεργασία με τη ΙΒ΄ Εφορεία Αρχαιοτήτων. Ο επισκέπτης πάντως, όσο κι αν ψάξει, δε θα βρει κάποια επεξηγηματική πινακίδα στον περιβάλλοντα χώρο. Το μονοπάτι επίσης γύρω από τα ερείπια του πύργου έχει κλείσει με μάζες και δύσκολα μπορεί να το περπατήσει κάποιος.

Στο δρόμο της επιστροφής σταματήστε για λίγο στην εκκλησία που βρίσκεται πάνω από το χωριό και απολαύστε την καταπληκτική θέα προς τον όρμο της Ρούδας, προς την πανέμορφη παραλία του χωριού Μικρός Γυαλός και προς τα κοντινά νησιά.