Ελληνιστικά ευρήματα στην Ιορδανία
Σπουδαία ανακάλυψη στην αρχαία πόλη της Πέτρας στην Ιορδανία ανανεώνει το διεθνές ενδιαφέρον για μια περιοχή που δεν είναι απλώς από το 1985 Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς υπό την αιγίδα της UNESCO, αλλά και δημοφιλής τουριστικός προορισμός για τους μεγάλους και διάσημους του πλανήτη: από το ζεύγος Σαρκοζί-Μπρούνι και τη Μαντόνα, μέχρι τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, και τον διάδοχο της Ισπανίας, Φελίπε, με τη σύζυγό του, Λετίσια.
Όπως αποκάλυψε η εφημερίδα «Observer», δύο κορυφαίοι Βρετανοί συντηρητές του Ινστιτούτου Courtauld στο Λονδίνο, που είχαν προσκληθεί επίσημα από τους Ιορδανούς, ολοκλήρωσαν ύστερα από τρία ολόκληρα χρόνια τη δουλειά τους σε σύμπλεγμα σπηλαίων στη «Μικρή Πέτρα», πέντε χιλιόμετρα απόσταση από τη μεγάλη, στο φαράγγι Σικ αλ-Μπαρίντ. Και έφεραν στο φως τοιχογραφίες ελληνιστικού ύφους ηλικίας 2 χιλιάδων χρόνων, εκπληκτικής τέχνης και ομορφιάς. Τις θεωρούν, μάλιστα, ανώτερες σε αξία και από τις περίφημες ρωμαϊκές ζωγραφιές στο Ερκολάνο (Herculaneum), μεταξύ Νεάπολης και Πομπηίας, που είναι επίσης εμπνευσμένες από την ελληνιστική τέχνη.
Οι ζωγραφιές αποκαλύφθηκαν κάτω από στρώματα κάπνας, λιπαρών ουσιών και γκράφιτι που είχαν δημιουργηθεί στο διάστημα πολλών αιώνων. Αλλά θα «αφήσουν τον κόσμο με το στόμα ανοιχτό», όπως διαβεβαιώνει ο καθηγητής Ντέιβιντ Παρκ, ειδικός σε τοιχογραφίες σπηλαίων, που τις τοποθετεί χρονολογικά γύρω στα 100 μ.Χ., ίσως και λίγο πιο πίσω. Αποκαλύφθηκαν σχέδια τριών διαφορετικών ειδών αμπέλου, κισσού και περικοκλάδας, φυτών που σχετίζονται με τη λατρεία του θεού Διόνυσου, αλλά και σχέδια πουλιών, τόσο ρεαλιστικά και με λεπτομέρειες ζωγραφισμένα που ταυτίστηκαν με συγκεκριμένα είδη. Οι σκηνές στους τοίχους της σπηλιάς είναι γεμάτες από μικρές ανθρώπινες φιγούρες, μία από αυτές, που δόθηκε στη δημοσιότητα, παριστάνει ένα αγόρι με φτερά που παίζει αυλό, ενώ γύρω του άλλα αγόρια μαζεύουν φρούτα και προσπαθούν να διώξουν τα πουλιά που τσιμπούν τα σταφύλια. Όλες οι ζωγραφιές είναι εντυπωσιακής εκζήτησης, με μεγάλη γκάμα χρωμάτων και πλούσια υλικά, ανάμεσά τους και φύλλα χρυσού.
Σύμφωνα με τον Στέφεν Ρίκερμπι, έναν από τους δύο Βρετανούς συντηρητές που τις αποκάλυψαν, «οι τοιχογραφίες δείχνουν πολλών ειδών εξωτερικές επιρροές από τον αρχαίο κόσμο και αποτελούν μια σύνθεση ελληνιστικών και ρωμαϊκών στοιχείων». Είναι τα μόνα μέχρι σήμερα ζωγραφικά ίχνη του πολιτισμού των Ναβαταίων, ενός νομαδικού λαού από την Αραβία, που έχτισε την εντυπωσιακή Πέτρα και την έκανε πρωτεύουσά του. Έζησαν στη νότια Ιορδανία για πάνω από 2.000 χρόνια, αλλά ήκμασαν κυρίως από τον 6ο π.Χ. αιώνα έως και το 100 μ.Χ. Είχαν στενές εμπορικές σχέσεις με Αιγύπτιους, Έλληνες και Ρωμαίους ανταλλάσσοντας μπαχαρικά, μέταλλα και κοσμήματα και προκαλώντας συχνά προβλήματα και κατηγορίες για τις… υψηλές τους τιμές. Η κυριαρχία τους εκτεινόταν σε μια μεγάλη περιοχή, από τη Δαμασκό μέχρι την Ερυθρά Θάλασσα και από το όρος Σινά στην έρημο της Αραβίας.
Το σύμπλεγμα σπηλαίων στο οποίο βρέθηκαν οι ζωγραφιές, ήταν ένα είδος παραθεριστικού κέντρου για τους πλούσιους Ναβαταίους. Κοσμούσαν κυρίως τον χώρο στον οποίο θεωρείται ότι γίνονταν τα τελετουργικά γεύματα. Η γύρω από τα σπήλαια περιοχή έχει ίχνη από παλαιές καλλιέργειες αμπέλου και πατητήρια. Μαρτυρίες για τον πλούτο των Ναβαταίων έχουν παραδοθεί από τον ιστορικό Στράβωνα, ο οποίος, μεταξύ άλλων, έχει γράψει ότι «είναι ένας έξυπνος λαός και με τέτοια τάση για την απόκτηση υλικών αγαθών, που επιβάλλουν πρόστιμο σε όποιον χάσει την περιουσία του».
Πηγή: enet.gr
Αναδημοσίευση από το ΑΠΕ – ΜΠΕ
Φωτο: Ένα νεαρό αγόρι που παίζει αυλό είναι από τις ωραιότερες ζωγραφιές που αποκάλυψαν συντηρητές του Ινστιτούτου Courtauld του Λονδίνου.