Χαιρετισμός της κας Χαράς Σαΐτη για την ποιητική βραδιά «Ένεπε Μούσα» στον Κάβαλο

Στις 4 Αυγούστου πραγματοποιήθηκε βραδιά ποίησης στον περίβολο του Κοντομίχειου Λαογραφικού Μουσείου, που συνδιοργάνωσε το Τμήμα Πολιτισμού του Δήμου Λευκάδας σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Σφακιωτών «Φωτεινός». Με την ευκαιρία τιμήθηκε και ο κ. Ανδρέας Λάζαρης, ο άνθρωπος που δώρισε τη συλλογή του στο Μουσείο. Καθώς λόγω των πολλών εισηγήσεων, δεν βρέθηκε χρόνος να αναγνωστεί ο συντομότατος χαιρετισμός της Αντιπροέδρου του Πνευματικού Κέντρου κ. Χαράς Σαΐτη, η οποία δεν κατάφερε να παραβρεθεί, παραθέτουμε το κείμενο, συμφώνως και προς την επιθυμία του δωρητή και τιμώμενου κυρίου Λάζαρη.

«Ευχαριστώ την αρμόδια δημοτική αρχή για την τιμή της συμμετοχής μου ως εισηγήτριας στην αποψινή ποιητική βραδιά και την συγχαίρω για την πρωτοβουλία της. Αν και προσωπικοί λόγοι με αναγκάζουν να μην παραβρίσκομαι σήμερα μαζί σας, εντούτοις δεν θα μπορούσα να αρνηθώ το αίτημα της οικογένειας και του κυρίου Ανδρέα Λάζαρη να μιλήσω για εκείνον και το έργο του. Άλλωστε, μέσα από το σπουδαίο έργο του τον γνώρισα και εκτίμησα τη γενναιόδωρη αγάπη του για τον τόπο του, την αυτοδίδακτη μόρφωση και τη βαθιά καλλιέργεια της απλής ψυχής του, τις ικανότητές του ως συλλέκτη αλλά και εμπειρικό μουσειολόγο. Και δεν είναι αυτά μόνο λόγια ή κολακευτικά σχόλια που συνηθίζονται σε παρόμοιες εκδηλώσεις. Η ίδια η Ακαδημία Αθηνών, το Λαογραφικό της τμήμα, τον έχει βραβεύσει για την εξαιρετική συλλογή του και τον τρόπο παρουσίασή της στο Μουσείο Καβάλου.

Η συλλογή του Μουσείου με τα παραδοσιακά επαγγέλματα που χάνονται ή έχουν χαθεί, η καθημερινότητα των κατοίκων της προβιομηχανικής Λευκάδας, δεν έχουν μονάχα ενδιαφέρον ιστορικό. Δεν είναι απολιθώματα του παρελθόντος, που ο συλλέκτης φρόντισε να μαζέψει με τόσο κόπο. Ο τρόπος που αποφάσισε να τα εκθέσει, συμπίπτει- χωρίς ίσως και ο ίδιος να το ξέρει- με το σύγχρονο κονστρουκτιβιστικό μουσειολογικό μοντέλο, σύστημα που ακολουθούν τα μεγαλύτερα μουσεία στον κόσμο. Η ταξινόμηση κατά θεματικές, η άμεση επαφή που μπορεί να έχει ο επισκέπτης με τα αντικείμενα, η συνοπτική παρουσίαση χωρίς επιμέρους ταμπελάκια που διασπούν τελικά την προσοχή του επισκέπτη, κάνουν τη μουσειολογική προσέγγιση πρωτοφανή για λαογραφικό μουσείο. Αν προσθέσουμε σε αυτά, την σπανιότητα των θεματικών και των αντικειμένων, τον πλούσιο αριθμό των εκθεμάτων και την προσεκτική συντήρησή τους από τον ίδιο τον συλλέκτη, καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικό είναι ένα τέτοιο μουσείο για την Λευκάδα -και μάλιστα την ορεινή Λευκάδα- και πόσο σπουδαίο είναι το έργο που έχει γίνει από τον κύριο Ανδρέα Λάζαρη.

Ασχολήθηκα προσωπικά στις μεταπτυχιακές μου σπουδές με τον σχεδιασμό μουσειο-εκπαιδευτικών προγραμμάτων για το Κοντομίχειο Λαογραφικό Μουσείο του Καβάλου, προγράμματα που απευθύνονται σε όλες τις ηλικιακές και γνωσιακές ομάδες. Η μεταπτυχιακή αυτή εργασία έχει κατατεθεί στο Κέντρο Έρευνας και Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών και είναι στη διάθεση κάθε ενδιαφερομένου. Το αναφέρω αυτό για έναν και μόνο λόγο: να τιμήσουμε τον κ. Ανδρέα Λάζαρη για το έργο του, αλλά να τιμάμε και να σεβόμαστε και το ίδιο το έργο! Εκείνος εμπιστεύθηκε τους κόπους που αποθησαύρισε μια ολόκληρη ζωή, πολύτιμη προσφορά στις νέες γενιές που έρχονται. Μοιράστηκε μαζί μας το πάθος του, να ζωντανέψει μια εποχή χαμένη ανεπιστρεπτί, σε κιτρινισμένες ασπρόμαυρες φωτογραφίες.

Ας προσπαθήσουμε κι εμείς να αναλάβουμε τις ευθύνες που μας αναλογούν για να γίνει το μουσείο αυτό ζωντανό κύτταρο πολιτισμού. Άλλωστε η αποψινή βραδιά ποίησης, μέσα σε αυτά τα πλαίσια κινείται. Να υπενθυμίσω ότι η γενναιοδωρία του συλλέκτη δεν εξαντλείται σε αυτήν τη συλλογή. Πέρσι και με αφορμή τον εορτασμό των 100 χρόνων από την ελληνική επανάσταση, εγκαινιάσαμε στο Πνευματικό Κέντρο νέα μουσειακή αίθουσα που φιλοξενεί τη συλλογή νομισμάτων του, νομίσματα που καλύπτουν όλο το ιστορικό φάσμα από την ίδρυση του ελληνικού κράτους έως σήμερα. Η συλλογή αυτή έχει τύχει μεγάλης επισκεψιμότητας έως τώρα, και κινεί το ενδιαφέρον των απλών επισκεπτών και των επιστημόνων, ιστορικών, αρχαιολόγων, κ.λ.π., καθώς και των μαθητών και σπουδαστών της Λευκάδας.

Από τη θέση μου, ως Αντιπρόεδρος του Πνευματικού Κέντρου αλλά και ως θεωρητικός τέχνης και διαχείρισης πολιτισμού, θέλω να ευχαριστήσω από καρδιάς τον κύριο Ανδρέα Λάζαρη για πολλά πράγματα. Για την εμπιστοσύνη του να μου αναθέσει την επιμέλεια της συλλογής νομισμάτων. Για την έμπνευση που αντλώ από την προσωπικότητα, τη στάση ζωής και το συνολικό του έργο. Για τη γενναιόδωρη προσφορά του και την ανιδιοτελή αγάπη στον τόπο του. Κυρ-Αντρέα να έχεις μακροημέρευση και τις τιμές που σου αρμόζουν για το τεράστιο έργο σου! Γίνεσαι υπόδειγμα πολίτη, ένας αληθινός πολίτης της Πλατωνικής Ιδανικής πολιτείας! Μακάρι όλοι να σου μοιάζαμε…»

Με τιμή,
Χαρά Σαΐτη

Αντιπρόεδρος του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Λευκαδίων
Εικαστικός και Θεωρητικός της τέχνης
Μάστερ Διδακτικής της τέχνης
Μάστερ Διαχείρισης πολιτισμού

Φωτογραφία: Η βράβευσή του από το λαογραφικό Τμήμα της Ακαδημίας Αθηνών και την τότε διευθύντριά του κ. Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη